Hội nghị giao ban công tác quý I/2023 và tổng kết Kế hoạch cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Quý Mão năm 2023 của Ban chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (Ban chỉ đạo 389 Quốc gia) do Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang, Trưởng ban chỉ đạo 389 Quốc gia chủ trì.

Tại hội nghị, Ban chỉ đạo 389 các tỉnh, TP. Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Lào Cai, Quảng Trị, An Giang, Long An, Hải quan, Quản lý thị trường, Biên phòng, Cảnh sát biển... đã tham luận về tình hình chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.

Xử lý 28.028 vụ việc vi phạm

Quý I/2023, tình hình dịch bệnh Covid-19 được kiểm soát; nền kinh tế dần phục hồi, phát triển; hoạt động xuất nhập cảnh, xuất nhập khẩu, tạm nhập tái xuất, quá cảnh... qua các cửa khẩu hoạt động bình thường trở lại. Nguồn cung lương thực, thực phẩm, rượu, bia, đường cát, mỹ phẩm, quần áo, hàng gia dụng hàng thiết yếu khác dồi dào, đa dạng về chủng loại và số lượng, đáp ứng nhưng tiêu dùng của nhân dân trong dịp Tết Nguyên đán Quý Mão 2023.

Hoạt động mua bán, vận chuyển hàng cấm như ma túy, pháo nổ, thuốc lá điếu ngoại, động vật hoang dã...; buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả các mặt hàng đường cát, hàng đông lạnh, thực phẩm, xăng dầu, hàng hóa có nguồn gốc nước ngoài... qua một số tuyến biên giới, cửa khẩu, cảng biển, vùng biển, địa bàn nội địa trọng điểm có chiều hướng diễn biến phức tạp nhưng không phát sinh điểm nóng.

Theo Báo cáo của Ban chỉ đạo 389 quốc gia, trong quý I/2023, các lực lượng chức năng bắt giữ, xử lý 28.028 vụ việc vi phạm (giảm 11,24% so với cùng kỳ năm 2022). Trong đó, phát hiện, bắt giữ 1.345 vụ mua bán, vận chuyển hàng cấm, hàng lậu (tăng 68,34% so với cùng kỳ năm 2022); 25.595 vụ gian lận thương mại, gian lận về thuế (giảm 14,54% so với cùng kỳ năm 2022); 1.088 vụ hàng giả, vi phạm sử hữu trí tuệ (tăng 30,93% so với cùng kỳ năm 2022); thu nộp ngân sách nhà nước hơn 3.387 tỷ đồng (tăng 76,66% so với cùng kỳ năm 2022); khởi tố hình sự 278 vụ/679 đối tượng.

Về kết quả thực hiện Kế hoạch cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Quý Mão 2023, Ban chỉ đạo 389 các bộ, ngành, địa phương chủ động xây dựng, triển khai thực kế hoạch cao điểm trước, trong và sau Tết; phát hiện, bắt giữ, xử lý nhiều vụ việc vi phạm, nhiều mặt hàng nguy hại tới tính mạng, sức khỏe người tiêu dùng như ma túy, pháo nổ, thuốc lá, thực phẩm, hàng đông lạnh, quần áo, dày dép trẻ em, góp phần kiểm soát, ổn định thị trường, giữ vững trật tự, an toàn xã hội để nhân dân đón Tết, vui xuân.

Cụ thể, Ban chỉ đạo 389 các bộ, ngành và địa phương đã bắt giữ xử lý trong dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Quý Mão 2023 với 28.037 vụ vi phạm, trong đó: xử lý vi phạm hành chính 25.167 vụ. Số vụ khởi tố hình sự 163 vụ/193 đối tượng. Tổng thu nộp ngân sách nhà nước là 513,6 tỷ đồng.

Nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi

Về phương thức thủ đoạn, thông qua hoạt động xuất nhập khẩu, các đối tượng lợi dụng không khai báo, khai hải quan không đúng với hàng hóa thực tế, tuyến đường của lô hàng; nhập khẩu hàng hóa không đáp ứng điều kiện tiêu chuẩn, quy chuẩn; để buôn lậu, gian lận thương mại. Các đối tượng gia cố hầm chứa, khoang chứa bên trong các phương tiện vận tải hàng hóa xuất nhập khẩu, cất giấu hàng lậu vào hàng hóa nhập khẩu chính ngạch để lọt qua sự kiểm soát của lực lượng chức năng.

Bên cạnh đó, lợi dụng thời tiết, địa hình trên các tuyến biên giới, vùng biển, đường mòn, lối mở... đối tượng thuê người dân vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, sử dụng trang thiết bị hiện đại, trang bị vũ khí nóng để chống trả lực lượng chức năng khi bị bắt giữ.

Trong thị trường nội địa, các đối tượng mua bán, kinh doanh lợi dụng hoạt động thương mại điện tử, núp bóng các trang mạng xã hội để trà trộn hàng giả, hàng lậu, không rõ nguồn gốc, kém chất lượng...; lợi dụng hoạt động của doanh nghiệp, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn; lợi dụng các cửa hàng, kiot, hộ kinh doanh, chợ truyền thống để trà trộn, bày bán công khai hàng thật, hàng giả, hàng lậu, hàng không rõ nguồn gốc, kém chất lượng.

Theo chỉ đạo của Ban chỉ đạo 389 quốc gia, căn cứ chức năng, nhiệm vụ của từng bộ, ngành, địa phương, Ban chỉ đạo 389 các bộ, ngành, địa phương đã chủ động xây dựng kế hoạch công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả năm 2023; chỉ đạo các lực lượng chức năng xây dựng kế hoạch phù hợp với địa bàn, đơn vị mình để triển khai thực hiện đạt hiệu quả; chủ động phối hợp, trao đổi thông tin giữa các Ban chỉ đạo 389 bộ, ngành, địa phương nhằm nâng cao hiệu quả bắt giữ, xử lý vụ việc vi phạm.

Cùng với đó, các lực lượng chức năng tiến hành các biện pháp nghiệp vụ phát hiện, bắt giữ, xử lý hành vi buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, góp phần ổn định thị trường, an ninh, trật tự, quyền, lợi ích người tiêu dùng, doanh nghiệp và phát triển kinh tế xã hội.

Thời gian tới, Ban chỉ đạo 389 các bộ, ngành, địa phương bám sát phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm; xây dựng các chương trình, kế hoạch, giải pháp công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả phù hợp tình hình và yêu cầu nhiệm vụ; Áp dụng, mở rộng phạm vi ứng dụng khoa học công nghệ, thông tin trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; Giáo dục tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, nhận thức cho cán bộ, công chức, sỹ quan; biểu dương, khen thưởng tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc, tiêu biểu trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.

Cùng với đó, Văn phòng Thường trực Ban chỉ đạo 389 Quốc gia kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn Ban chỉ đạo 389 các bộ, ngành, địa phương thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban chỉ đạo 389 Quốc gia về công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.