Ngày 8/8, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang - Trưởng ban Chỉ đạo Quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả (Ban Chỉ đạo 389 quốc gia) - chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc sơ kết công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả 6 tháng đầu năm 2024, phương hướng nhiệm vụ 6 tháng cuối năm.

Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang kết luận cuộc họp về chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Ảnh: VGP/ Hải Minh

Triệt phá nhiều đường dây buôn lậu

Theo báo cáo, trong 6 tháng đầu năm 2024, các lực lượng chức năng phát hiện, xử lý hơn 64.000 vụ buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, giảm 2,82% so với cùng kỳ năm 2023; thu nộp ngân sách hơn 6.000 tỷ đồng, giảm 7,53%.

Trong tổng số các vụ việc trên, có 55.133 vụ gian lận thương mại và gian lận về thuế; 3.010 vụ hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ, lần lượt giảm 9,7% và tăng 8,55% so với cùng kỳ năm 2023.

Các lực lượng chức năng đã khởi tố hình sự 650 vụ với 1.912 đối tượng, giảm 44,25% về số vụ và giảm 18,82% về số đối tượng.

Tổng cục Hải quan và Bộ Quốc phòng cảnh báo tội phạm ma tuý tiếp tục diễn biến phức tạp ở tuyến biên giới và qua đường hàng không. Các đối tượng sử dụng nhiều thủ đoạn ngày càng tinh vi, hoạt động có tổ chức, chặt chẽ, liều lĩnh.

Bộ Công an đánh giá tình hình buôn lậu vàng và buôn lậu các mặt hàng thiết yếu, như xăng, dầu có xu hướng giảm nhờ triển khai các biện pháp quyết liệt để triệt phá các đường dây buôn lậu trong thời gian qua.

Tuy nhiên, hiện đang nổi lên hiện tượng khai thác và xuất khẩu trái phép khoáng sản quý hiếm, như đất hiếm, làm thất thoát tài nguyên của quốc gia.

Vì vậy, Bộ Công an đề nghị các địa phương phải quản lý chặt chẽ hoạt động khai thác và khối lượng khai thác các loại khoáng sản của các doanh nghiệp tại địa phương mình.

Tại Hà Nội, Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền thông tin về những khó khăn mà lực lượng chức năng gặp phải trong quá trình đầu tranh chống hàng lậu, hàng giả. Cụ thể, lực lượng chức năng TP. Hà Nội gặp một số khó khăn trong phát hiện điểm tập kết nguyên liệu, tổ chức đóng gói và sản xuất hàng giả.

Bên cạnh đó, việc xử lý vi phạm trong vận chuyển hàng trái phép, rửa tiền qua đường hàng không phải qua nhiều thủ tục thuộc các cơ quan có thẩm quyền khác nhau khiến việc bắt giữ, điều tra, khởi tố vi phạm kéo dài. Ngoài ra, việc quản lý, giám sát và kiểm tra đối với kinh doanh qua sàn thương mại điện tử nền tảng số không hề dễ dàng.

"Để khắc phục khó khăn này, thời gian tới, các bộ, ngành rút ngắn quy trình, thủ tục và tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng trong phát hiện, xử lý hàng trái phép, trốn thuế, rửa tiền qua đường hàng không. Đồng thời các bộ, ngành hoàn thiện hành lang pháp lý về thương mại điện tử, cụ thể cần quy định chế tài đối với việc thương nhân, các sàn thương mại điện tử cố tình không cung cấp thông tin khi cơ quan chức năng yêu cầu", Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền kiến nghị.

Phó Thủ tướng yêu cầu các lực lượng chức năng quyết liệt hơn, phối hợp tốt hơn trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, trong đó nêu cao vai trò của người đứng đầu. Ảnh: VGP/Hải Minh

Khắc phục lỗ hổng pháp lý

Phát biểu kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đánh giá cao nỗ lực của các bộ, ngành, địa phương trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong thời gian qua.

Phó Thủ tướng giao Văn phòng Ban Chỉ đạo 389 quốc gia tiếp thu những ý kiến, kiến nghị tại hội nghị, hoàn thiện báo cáo kết quả công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả 6 tháng đầu năm và phương hướng, nhiệm vụ 6 tháng cuối năm; xây dựng dự thảo kết luận hội nghị, trong đó nêu rõ thời hạn hoàn thành các nhiệm vụ của các bộ, ngành là thành viên Ban Chỉ đạo.

Về một số nhiệm vụ trong trọng tâm trong thời gian tới, Phó Thủ tướng yêu cầu các lực lượng chức năng quyết liệt hơn, phối hợp tốt hơn trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, trong đó phải nêu cao vai trò của người đứng đầu.

Các bộ, ngành, địa phương phải tăng cường công tác kiểm tra, giám sát để kịp thời phát hiện những lổ hổng về pháp lý, sai sót để nhắc nhở các lực lực lượng chức năng trong việc thực thi đạo đức công vụ; thường xuyên quan tâm, nâng cao năng lực của các lực lượng chức năng, nhất là năng lực ứng dụng công nghệ thông tin.

Đối với việc hoàn thiện quy định pháp luật liên quan đến công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tập trung rà soát các quy định còn bất cập và gửi tới 3 địa chỉ: Bộ Tư pháp, Bộ Công Thương và Bộ Tài chính để xử lý theo thẩm quyền, nội dung nào vượt thẩm quyền thì báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đề nghị các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số để kịp thời phát hiện và xử lý những hành vi, thủ đoạn buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ; tăng cường hợp tác quốc tế, tham khảo kinh nghiệm quốc tế trong chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.