Bùng nổ mô hình kinh tế chia sẻ

Nền kinh tế chia sẻ - một thị trường hoạt động dựa trên các phần mềm, hệ thống (platform) kết nối những nhà cung cấp dịch vụ độc lập với người tiêu dùng đang nhanh chóng dành được chỗ đứng trên thị trường.

Airbsit - ứng dụng tìm người trông trẻ đầu tiên tại châu Âu là một ví dụ. Mỗi lần tìm kiếm, ứng dụng này sẽ gợi ý 20 người giữ trẻ với đầy đủ thông tin cá nhân, mức lương yêu cầu, khu vực hoạt động. Hay Airbnb - chia sẻ nhà ở cho người đi du lịch, tận dụng nguồn tài nguyên đang lãng phí là những căn phòng không dùng đến. Airbnb có mặt rất nhiều nơi trên thế giới và đã có mặt tại Việt Nam. Giá thuê nhà trên Airbnb được cho là thấp hơn giá thuê phòng khách sạn khoảng 3 lần. Tương tự, mặc dù mới xuất hiện ở Việt Nam và bị không ít người phản đối nhưng các dịch vụ xe Uber vẫn là lựa chọn của nhiều khách hàng. Theo đánh giá mới nhất, năm 2017 được xem là năm các DN khởi nghiệp trong nước và quốc tế bùng nổ với mô hình kinh tế chia sẻ. Người tiêu dùng có nhu cầu, người sở hữu sản phẩm sẵn có khả năng cung cấp và công nghệ kết nối mọi thứ với nhau một cách nhanh nhất với hiệu quả cao nhất. Năm 2018 hứa hẹn xu hướng startup trong mô hình kinh tế chia sẻ sẽ tiếp tục tăng tốc mạnh mẽ.

Cú hích "buộc" đổi mới

Các mô hình của nền kinh tế chia sẻ đang tạo thách thức đối với DN truyền thống, thách thức càng lớn hơn đối với những công ty mới được thành lập. Ở góc độ nào đó, các phản ứng như của các hiệp hội taxi, hiệp hội vận tải về tính hợp pháp các dịch vụ xe Uber có thể được lý giải, bởi pháp luật chưa có quy định cụ thể. Nhưng dẫu cho nhiều DN truyền thống không đồng tình các DN theo mô hình kinh tế chia sẻ vẫn phát triển và mở rộng quy mô. Đây có thể còn được coi là cú hích lớn đối với các DN truyền thống để chứng minh cho một định lý: "Không đổi mới sáng tạo thì sẽ không thể phát triển". Việc Taxi Mai Linh, Group Taxi đầu tư phát triển phần mềm Mai Linh App, TaxiGroup App là một ví dụ. Theo khảo sát gần đây, cứ 4 người Việt Nam được hỏi thì có 3 người cho biết, họ thích ý tưởng về mô hình kinh doanh chia sẻ, 76% cho biết sẵn sàng tận dụng các sản phẩm và dịch vụ chia sẻ.

Chính vì tận dụng được thời cơ phát triển các dự án khởi nghiệp, tại Việt Nam đã có rất nhiều nhà sáng lập lựa chọn xây dựng ước mơ của mình bằng mô hình kinh tế chia sẻ này. Tiếp nối giấc mơ về startup, j4s.vn (jobs for students) là dự án khởi nghiệp trong lĩnh vực cung cấp việc làm cho sinh viên tại Việt Nam, giành giải Quán quân cuộc thi khởi nghiệp Kawai 2016. Đây là ứng dụng kết nối các doanh nghiệp và sinh viên được sáng lập bởi chị Nguyễn Thị Thu Thủy.