Ngày 22/9/2022, Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam – CTCP (ACV) đã có Thông báo mời thầu về gói thầu số 5.10 “Thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị công trình Nhà ga hành khách” thuộc Dự án thành phần 3 - Các công trình thiết yếu trong cảng hàng không thuộc Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1. Tuy nhiên, việc đặt ra các tiêu chí thầu không phù hợp với quy định của pháp luật, khiến cho nhiều nhà thầu lớn “quan ngại” về những nội dung hồ sơ mời thầu của gói thầu này.

Theo Thông báo mời thầu trên website của của ACV cho thấy, tên gói thầu: Gói thầu số 5.10 “Thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị công trình Nhà ga hành khách”. Nội dung chính của gói thầu: Thiết kế bản vẽ thi công và thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị công trình Nhà ga hành khách của Dự án thành phần 3 - Các công trình thiết yếu trong cảng hàng không thuộc dự án Đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1. Thời gian thực hiện hợp đồng: 990 ngày (tương đương 33 tháng), bao gồm cả ngày nghỉ cuối tuần, nghỉ lễ, nghỉ Tết theo quy định của pháp luật Việt Nam kể từ ngày hợp đồng có hiệu lực. Tên dự án: Dự án thành phần 3 - Các công trình thiết yếu trong cảng hàng không thuộc Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1.

Thứ nhất, yêu cầu về kinh nghiệm của nhà thầu: Tại mục CDNT 18.2 - Bảng dữ liệu đấu thầu – “Giá trị đảm bảo dự thầu là 354 tỷ đồng” tức là giá trị gói thầu 35.400 tỷ đồng. Tuy nhiên tại Phụ lục 1: Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực tài chính và kinh nghiệm, mục 4 “Kinh nghiệm cụ thể trong quản lý và thực hiện hợp đồng xây lắp” Chủ đầu tư chỉ yêu cầu nhà thầu đã hoàn thành tối thiểu 1 hợp đồng tương tự có giá trị tối thiểu 14.093 tỷ đồng, tương đương với 39,8% giá trị gói thầu, tức là năng lực yêu cầu nhà thầu thấp, không phù hợp với Thông tư 10/2015/TT – BKHĐT của Bộ Kế hoạch và Đầu tư quy định chi tiết về kế hoạch lựa chọn nhà thầu. Theo đó “Hợp đồng tương tự phải có giá trị bằng ít nhất 70% giá trị công việc của gói thầu đang xét”. Như vậy hồ sơ mời thầu đang không tuân thủ pháp luật, đồng thời gây phức tạp cho quá trình đấu thầu. Với việc giảm thiểu điều kiện tham gia dự thầu sẽ có nhiều nhà thầu tham gia, tuy nhiên do có nhiều nhà thầu tham gia nên quá trình xét thầu sẽ rất phức tạp, kéo dài nên sẽ lãng phí thời gian, công sức của cả bên chấm thầu và nhà thầu. Đặc biệt do tiêu chí lựa chọn thấp nên những nhà thầu lớn, có năng lực, kinh nghiệm sẽ không hứng thú tham gia, do vậy nhiều khả năng không chọn được nhà thầu phù hợp. Trong khi đó, đối với công trình trọng điểm quốc gia này, việc lựa chọn nhà thầu đủ năng lực thực hiện là thực sự cần thiết và quan trọng.

Thứ hai, hồ sơ mời thầu phát hành ngày 24/09/2022, hồ sơ dự thầu phải nộp vào ngày 8/11/2022 tức là thời gian để chuẩn bị hồ sơ dự thầu chỉ còn 43 ngày (trừ đi ngày mua hồ sơ mời thầu và ngày nộp hồ sơ dự thầu), theo quy định của pháp luật về đấu thầu thời gian quy định tối thiểu là 45 ngày. Đặc biệt, đối với gói thầu quy mô rất lớn, phức tạp và rất quan trọng này yêu cầu nộp bài trong thời gian rất ngắn như thế lại càng không hợp lý và rất đáng quan ngại.

Chúng tôi cho rằng, những trăn trở nêu trên là hoàn toàn đúng. Đây là một công trình trọng điểm quốc gia, quy mô lớn và phức tạp, cần phải chọn được những nhà thầu có đủ năng lực về tài chính, kinh nghiệm để đảm nhận. Đặc biệt, phải tuân thủ pháp luật về đấu thầu, nếu không sẽ gây ra những hậu quả pháp lý khôn lường.

Trong khi Tổng Giám đốc Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam không chịu thay đổi thì chúng tôi thấy, các cấp lãnh đạo đã nhận được thông tin từ ông Nguyễn Hữu Đức, Giám đốc Chi nhánh Tổng Công ty Xây dựng số 1 về những “băn khoăn” trong hồ sơ mời thầu gói thầu số 5.10 “Thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị công trình Nhà ga hành khách” thuộc Dự án thành phần 3 - Các công trình thiết yếu trong cảng hàng không thuộc Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1; vì vậy các cấp lãnh đạo cần chỉ đạo kiểm tra và yêu cầu Tổng Giám đốc Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam thực hiện đấu thầu theo đúng quy định của pháp luật để tránh những hậu quả pháp lý có thể xảy ra.