Theo Thương vụ Việt Nam tại Nigeria, mặc dù thị trường Nigeria nói riêng và khu vực Tây Phi nói chung được đánh giá rất tiềm năng cho hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam nhưng doanh nghiệp cần cẩn trọng với hiện tượng lừa đảo núp bóng dưới nhiều hình thức.

Sản xuất hàng dệt may xuất khẩu

Đáng lưu ý, hiện tượng lừa đảo trong giao dịch kinh doanh tại Nigeria nói riêng và khu vực Tây Phi nói chung vẫn thường diễn ra tương đối đa dạng như lừa đảo trong đấu thầu hay xuất nhập khẩu hàng hóa.

Đối tượng lừa đảo thường ký hợp đồng xuất khẩu hàng hóa cho các doanh nghiệp Việt Nam; thực hiện giao dịch từ 1-2 hợp đồng đúng thời hạn, chất lượng sản phẩm tốt nhằm tạo ra sự tin tưởng. Thế nhưng, từ hợp đồng thứ ba, đối tượng yêu cầu doanh nghiệp Việt Nam chuyển tiền đặt cọc từ 30-50% trị giá hợp đồng, chiếm đoạt số tiền này và không giao hàng.

Ngoài ra, doanh nghiệp gặp khó khăn trong thanh toán khi hầu hết các nước khu vực Tây Phi sử dụng hình thức thanh toán có độ rủi ro nhất định như T/T, D/A, D/P.

Bởi vậy, việc thẩm tra, xác minh kỹ đối tác là cần thiết để tránh rủi ro khi ký hợp đồng xuất khẩu - nhập khẩu. Doanh nghiệp cũng nên áp dụng hình thức thanh toán thư tín dụng không hủy ngang, thanh toán ngay (L/C).

Trước thực tế trên, Thương vụ Việt Nam tại Nigeria khuyến cáo đối với các trường hợp thanh toán theo hình thức đặt cọc, doanh nghiệp nên yêu cầu đối tác đặt cọc từ 30-50% giá trị đối với các đơn hàng mới và lần đầu. Đặc biệt, doanh nghiệp không nên chuyển tiền với bất cứ hình thức nào khi đối tác đề nghị như phí môi giới, phí luật sư...

Riêng với hoạt động nhập khẩu về Việt Nam, doanh nghiệp cần tiến hành kiểm định hàng hóa tại nước sở tại trước khi đưa hàng lên tàu hoặc thuê các công ty kiểm định có uy tín để đảm bảo chất lượng. Hơn nữa, trong giai đoạn đầu, đại diện doanh nghiệp nên sang trực tiếp để gặp gỡ nhà cung cấp, giám sát việc thu mua và chất hàng lên tàu.
Là quốc gia có dân số trên 200 triệu người, đông nhất châu Phi, Nigeria là thị trường tiềm năng đối với hàng hóa Việt Nam. Thống kê của Tổng cục Hải quan Việt Nam cho thấy 2 tháng đầu năm 2022, xuất khẩu của Việt Nam sang Nigeria đạt giá trị 16,32 triệu USD, tăng 3,4% so với cùng kỳ năm 2021.

Cùng với đó, Việt Nam chủ yếu xuất khẩu sang thị trường này các sản phẩm công nghiệp như hàng dệt may, máy móc thiết bị dụng cụ và phụ tùng, điện thoại di động và linh kiện, túi xách, ví, vali, mũ, ô dù, chất dẻo nguyên liệu.

Các mặt hàng này đều có tốc độ tăng trưởng xuất khẩu cao, cao nhất là mặt hàng dệt may và chất dẻo nguyên liệu bởi thị trường Nigeria hiện không quá khắt khe với các mặt hàng nhập khẩu phục vụ sản xuất.

Đối với sản phẩm nông nghiệp, Việt Nam đã xuất khẩu gạo, hải sản, rau quả sang thị trường Nigeria nhưng giá trị kim ngạch còn khiêm tốn và còn nhiều dư địa cho hàng Việt gia tăng kim ngạch.

Hơn nữa, là một trong những nước sản xuất và xuất khẩu gạo hàng đầu tại khu vực châu Phi, Nigeria vẫn nhập khẩu khoảng 1,8-2 triệu tấn gạo/năm. Gạo nhập khẩu thường có giá thấp hơn gạo sản xuất trong nước nên được người dân ưa dùng hơn. Tổng mức thuế khi nhập khẩu mặt hàng này dao động là từ 57,5-97,5%.

Đối với hàng rau quả, giá trị xuất khẩu của Việt Nam sang Nigeria vẫn ở mức thấp, giai đoạn từ năm 2019-2021 mới đạt 200.000 USD. Trong khi đó, giá trị nhập khẩu các mặt hàng này năm 2021 của Nigeria đạt 3,27 tỷ USD, tăng 65% so với năm 2020.

Chia sẻ thêm về thị trường này, bà Trần Thị Thu Thủy - Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ xuất khẩu (Cục Xúc tiến thương mại) cho hay bên cạnh thị trường 200 triệu người tiêu dùng của Nigeria, hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam còn có thể tiếp cận thị trường các nước thuộc Cộng đồng kinh tế Tây Phi mà Nigeria là thành viên khi các quy định, tiêu chuẩn đối với hàng nhập khẩu giữa thị trường các nước khá tương đồng.

Tuy nhiên, để an toàn trong tìm kiếm khách hàng tại Nigeria nói riêng và châu Phi nói chung, doanh nghiệp Việt Nam được khuyến cáo nên liên hệ với Thương vụ-Đại sứ quán Việt Nam tại thị trường khu vực này.

Mặt khác, doanh nghiệp cần tích cực tham gia các hội chợ triển lãm quốc tế, diễn đàn doanh nghiệp, đoàn nghiên cứu thị trường và xúc tiến thương mại do Bộ Công Thương và các hiệp hội tổ chức hoặc qua đối tác quen biết giới thiệu./.