Lỗ hổng lớn trong quản lý, cấp phép

Từ các vụ cháy quán karaoke trong thời gian vừa qua cũng như trước đó là quán Bar… câu hỏi đặt ra liệu có phải đã có lỗ hổng lớn trong công tác cấp phép, quản lý loại hình kinh doanh karaoke và xây dựng tiêu chuẩn quy chuẩn cho loại hình kinh doanh karaoke?

Theo phân tích của chuyên gia thì bất cứ một công trình nào có người sinh hoạt và số đông trong đó phải có hướng dẫn về thoát nạn thoát hiểm. “Tôi rất ngạc nhiên những công trình như thế này và các trang thiết bị trong đó với âm thanh cực kỳ tốt mà không có hướng dẫn cho khách hàng về thoát hiểm, thoát nạn khi có sự cố cháy xảy ra”.

Vị chuyên gia này cho rằng, việc áp nguyên si quy định nhân viên ở các quán karaoke phải có kiến thức về phòng cháy chữa cháy, có kiến thức về hướng dẫn thoát hiểm, nhưng lại không có hướng dẫn cho khách hàng là một thiếu sót nghiêm trọng. Chẳng hạn như bạn đi máy bay trước khi cất cánh các hãng hàng không sẽ hướng dẫn cách thoát hiểm cho hành khách khi có sự cố xảy ra. Các quán karoke cũng vậy chỉ cần có một giới thiệu ngắn trên màn hình cho khách trước khi hát nếu sự cố xảy ra thì khách sẽ thoát hiểm như thế nào, trong thời gian bao lâu…

Liên quan đến phản ứng của lực lượng chuyên nghiệp, vấn đề xử lý các tình huống quá nhiệt tại các khu vực kín, trong khi sơ đồ tòa nhà, kết cấu vật liệu….lực lượng cứu hộ hầu như không có do vậy để phán đoán được mức độ cháy và an toàn cho lực lượng cứu hộ là rất khó khăn.

Chính vì vậy phản ứng của lực lượng phòng cháy chữa cháy trong nhiều trường hợp chủ yếu là ngăn cháy lan và chỉ có thể tiếp cận khi mà đám cháy đã hạ nhiệt mà thôi. Chứ ít có các phản ứng mang tính chuyên sâu về công nghệ như hạ nhiệt nhanh đám cháy, triệt tiêu khói độc…

Vụ cháy ở 231 Quan Hoa, Cầu Giấy (Hà Nội) khi các chiến sĩ phòng cháy chữa cháy xâm nhập vào đám cháy lần thứ 3, thời điểm đó ô-xi đã hết rồi mà vẫn tiếp tục vào thì là lỗi do công tác huấn luyện chưa nói đến là do sập xà và do các thông tin không chính xác. Sai sót này thực sự không đáng có. Phải đề xuất cho lực lượng phòng cháy chữa cháy sử dụng trang thiết bị nào cho đúng và phải có cơ chế bắt buộc trong huấn luyện đội ngũ phòng cháy chữa cháy chuyên nghiệp..

Khi đã cháy lan, do cấu trúc xây dựng ở các quán karaoke chủ yếu là nhà ống… với các giải pháp hiện tại bình thường là không thể tiếp cận được vào bên trong một phần do thiếu thông tin về thiết kế của ngôi nhà, vật liệu sử dụng... Theo chuyên gia, về nguyên tắc khi ứng cứu nếu người chỉ huy không nắm chắc hiện trạng ở phía bên trong thì không được phép cho quân vào, các nước đều như vậy.

Loại hình kinh doanh karaoke đều phải tuân thủ các biện pháp phòng cháy chữa cháy nêu đã tuân thủ sao vẫn có nhiều người chết như vậy? hoặc là một số các quy định đó không phù hợp với thực tế, hoặc là các công trình kinh doanh karaoke không đủ các điều kiện theo tiêu chuẩn nhưng bằng cách nào đó vẫn được cấp phép?

Để đảm bảo an toàn cho khách thì tòa nhà phải được thiết kế và trang bị làm sao để khi thoát hiểm phải đảm bảo có hành lang an toàn: không có khói, phải tính mức độ an toàn cho một khoảng thời gian để mọi người kịp thoát hiểm cũng như số lượng có thể sử dụng hàng lang đó… tất cả đều phải có hướng dẫn cụ thể và nhân viên phải nắm được.

Chuyên gia cho rằng, về cấu trúc tòa nhà và vật liệu trong phòng karaoke thì về nguyên tắc chủ cơ sở phải dùng ống thép bọc các dây dẫn điện , phải có lớp che chắn đám cháy với lớp cách âm. Tuy nhiên, những vấn đề này chưa một vụ cháy nào được mổ xẻ kiểm tra là an toàn hay không an toàn. Chưa có một hội thảo, một nhìn nhận hay báo cáo nào về vấn đề này? Đây là vấn đề liên quan đến tiêu chuẩn xây dựng. “Tôi nhớ là chưa có một hướng dẫn nào về vấn đề này, nếu có hướng dẫn thì nó đang ở đâu mà tại sao mọi người không biết?”, chuyên gia khẳng định.

Giải pháp nào cho các vụ cháy quán karaoke?

Theo quy định, các nhân viên làm trong quán karaoke phải có hiểu biết, kiến thức và sử dụng được thiết bị phòng cháy chữa cháy (bình xịt) và tham gia chữa cháy khi sự cố xảy ra. Chuyên gia khẳng định: “Điều này chỉ phù hợp với cháy ở khu vực hành lang hoặc khu vực để xe của khách chứ còn trong phòng karaoke thì chẳng có tác dụng gì. Trong trường hợp này nhân viên phải kịp thời đưa khách ra khỏi tòa nhà hay nói cách khách là phải chạy thật nhanh ra khỏi khu vực cháy. Bởi do cấp độ cháy theo giây và khả năng phát tán khí độc như phân tích ở trên”.

Cùng với đó, khi các vụ cháy xảy ra thì lực lượng phòng cháy chữa cháy sẽ không thể tiếp cận được. Có câu hỏi đặt ra, các thiết bị bảo hộ được trang bị có thể chống nóng đến 1200 độ C vậy tại sao lại k thể tiếp cận? câu trả lời là do hơi nước quá nhiệt len lỏi qua các tay áo, và các khe áo bảo hộ, cái đó không thể nào chống được hơi nước quá nhiệt đó nên không tiếp cận được đám cháy. Do vậy giải pháp tiếp theo là hạ nhiệt toàn bộ bên trong để cho phép tiếp cận.

Ngoài ra còn phải xử lý giảm khói, triệt tiêu khói và thoát khói. Đây là yêu cầu quan trọng. Để có thể dập cháy bên trong tòa nhà được thì buộc phải có hệ thống kích hoạt động tự động và phải có quy định độ trễ cụ thể về độ trễ bao nhiêu lâu thì hệ thống phải được kích hoạt. Cùng với đó phải có hệ thống kích hoạt bằng tay ( hệ thống chữa cháy bán tự động).

Chung quy lại giải pháp phải đảm bảo phương châm 4 tại chỗ: (1) Chỉ huy tại chỗ; (2) Lực lượng tại chỗ giải quyết; (3) phương tiện tại chỗ (4) vật tư và hậu cần tại chỗ".

Tuy nhiên theo vị chuyên gia này thì sau khi các đám cháy kết thúc thì ô nhiễm môi trường từ các chất CO,DO….. và cả funrua/Dioxin, nhất là các vật cháy có thành phần nhựa, sản phẩm từ dầu mỏ thì những thành phần này nặng hơn không khí nên vẫn lắng xuống, do vậy cần phải có biện pháp làm sạch môi trường xung quanh khu vực đám cháy cho nên cần có lực lượng dọn dẹp môi trường làm sạch tuyệt đối.

Chỉ có 4 bước này cho dù chủ đầu tư không có thì chính quyền địa phương phải có, chính quyền địa phương không có thì quốc gia phải có. Hiện chưa có văn bản nào đặt ra vấn đề này? “Tôi không cần biết anh dùng công nghệ gì nhưng giải pháp của anh phải chứng minh anh giải quyết được những vấn đề này”, chuyên gia cho ý kiến.

Như vậy tựu chung lại để công tác chữa cháy hiệu quả phải có công nghệ ( xử lý khói đen, dập cháy, hạ nhiệt..), lực lượng (để ứng phó kịp thời) và công tác huấn luyện.