Thông tin được Bộ Công Thương đưa ra tại Diễn đàn Thương mại Việt Nam - EU với chủ đề “EVFTA - chân trời mới hợp tác rộng lớn toàn diện”, diễn ra sáng nay (30/7) tại TP. Hồ Chí Minh.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng phát biểu khai mạc diễn đàn

Thương mại hai chiều tăng hơn 13 lần trong vòng 18 năm

Theo Bộ Công Thương, Việt Nam và EU đã thiết lập quan hệ ngoại giao từ năm 1990. Trong gần 30 năm qua, quan hệ kinh tế thương mại và đầu tư giữa hai nước đã không ngừng phát triển. Các thống kê từ Bộ Công Thương cho thấy, trong vòng 18 năm (2000 – 2018), giá trị thương mại hai chiều giữa hai bên đã tăng hơn 13 lần từ khoảng 4,1 tỷ USD vào năm 2000 lên 55,84 tỷ USD vào năm 2018; trong đó, xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang EU đạt gần 41,9 tỷ USD và nhập khẩu từ EU đạt hơn 13,9 tỷ USD. Hiện tại, các mặt hàng như dệt may, da giày, điện thoại di động, máy tính, nông sản… được coi là những sản phẩm có thế mạnh của Việt Nam khi xuất khẩu qua EU.

Về đầu tư trực tiếp, đến hết 6 tháng năm 2019, EU có 27 nước và vùng lãnh thổ đầu tư tại Việt Nam với 3.205 dự án và tổng vốn đầu tư đạt 53,1 tỷ USD. Những kết quả đó đã đưa EU trở thành một trong những đối tác kinh tế, thương mại và đầu tư hàng đầu của Việt Nam.

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng - cho biết: ngày 30/6 vừa qua, Việt Nam - EU đã ký Hiệp định thương mại tự do (EVFTA) và Hiệp định bảo hộ đầu tư (EVIPA) dưới sự chứng kiến của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc. Hiệp định EVFTA và EVIPA được Thủ tướng Chính phủ đánh giá là mở ra chân trời mới hợp tác rộng lớn, toàn diện và phát triển mạnh mẽ giữa Việt Nam và EU, đáp ứng nhu cầu của người dân, doanh nghiệp hai bên cũng như tạo ra nhiều ưu đãi cho các mặt hàng xuất khẩu của hai bên.

“Tuy nhiên, việc tận dụng được các ưu đãi này đòi hỏi sự nỗ lực và hợp tác nhiều bên như Chính phủ, cộng đồng doanh nghiệp, các hiệp hội và sự tư vấn quý giá của các chuyên gia”, Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng nhấn mạnh.

Hàng trăm doanh nghiệp quan tâm tham dự diễn đàn

Nâng chất cho hàng hóa để hưởng lợi từ các FTA đã ký kết

Bà Miriam Garcia Ferrer - Trưởng ban Kinh tế và Thương mại, Phái đoàn Liên minh châu Âu tại Việt Nam, Thành viên đoàn đàm phán EU - đánh giá: Thời gian qua, thặng dư thương mại hai bên rất lớn nhưng chắc chắn sắp tới sẽ chuyển đổi thành các lợi ích chất lượng hơn nhờ hiệu ứng tích cực từ EVFTA. Bởi EVFTA là hiệp định toàn diện bao trùm ở tất cả các vấn đề thương mại, thuế, rào cản kỹ thuật… và đảm bảo lợi ích của các bên tham gia.

Tuy nhiênm, bà Miriam Garcia Ferrer cũng chỉ ra rằng, để hưởng các lợi thế về thuế quan cũng như gia tăng xuất khẩu vào EU thì các doanh nghiệp của Việt Nam phải nâng cao chất lượng và đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn của thị trường này.

“Để có thể hưởng lợi hàng hóa từ Việt Nam phải tuân thủ các tiêu chuẩn chất lượng của EU, doanh nghiệp phải nâng cấp cho một số sản phẩm mà Việt Nam hiện chưa đạt chuẩn. Ví dụ, phải kiểm dịch động thực vật cho các sản phẩm nông sản, chứng minh được sản phẩm tốt hơn vì đã có những thông tin không hay liên quan vấn đề an toàn tại EU”, bà Miriam Garcia Ferrer chia sẻ.

“Chúng tôi sẵn sàng cung cấp các hỗ trợ kỹ thuật cho Việt Nam và để đảm bảo giúp doanh nghiệp Việt Nam áp dụng thuận lợi những điều khoản mà EVFTA đưa ra. Tài liệu hướng dẫn này chúng tôi đã làm từ năm 2016 và mới đây có được cập nhật. Doanh nghiệp có thể liên hệ Phòng thương mại châu Âu để tìm hiểu rõ hơn”, bà Miriam Garcia Ferrer bày tỏ.

Khẳng định cần đổi mới tư duy kinh doanh chính là cơ hội đột phá từ FTA, ông Jean Jaques Bouflet - Phó chủ tịch EuroCham Việt Nam đã phân tích Hiệp định EVFTA dưới góc nhìn từ doanh nghiệp và những cơ hội cho hàng hoá xuất khẩu và hợp tác song phương giữa EU - Việt Nam. Ông Jean Jaques Bouflet cũng cảnh báo qui tắc xuất xứ hàng hóa sẽ chỉ áp dụnh với các sản phẩm có nguồn gốc Việt Nam nên doanh nghiệp sẽ phải coi từng trường hợp cụ thể để được giảm thuế.

Theo nhận định chung của các diễn giả, dù cơ hội lớn nhưng doanh nghiệp cần nắm vững các thông tin thị trường, quy tắc xuất xứ cũng như các qui định của EU để cơ chiến lược dài hơi để tiếp cận thị trường.

Cơ hội thu hút dòng vốn từ EU vào Việt Nam

Bên cạnh cơ hội mở rộng thị trường xuất khẩu, theo ông Jean Jaques Bouflet với EVFTA và EVIPA dòng vốn từ EU sẽ có sự chuyển dịch vào Việt Nam và xu hướng dầu tư chính của châu Âu vào là năng lượng sạch, kinh doanh nông nghiệp sản xuất thực phẩm.

Ông Marko Walde - Trưởng đại diện Phòng thương mại và công nghiệp Đức tại Việt Nam bổ sung: Về trung hạn và dài hạn thì nguồn đầu tư trực tiếp từ EU vào Việt Nam sẽ tăng lên. Cụ thể với Đức, theo khảo sát của Phòng thương mại Đức tại Việt Nam thì có tới 55% doanh nghiệp Đức đang hoạt động tại Việt Nam muốn mở rộng kinh doanh thêm. “Tuy nhiên, doanh nghiệp Đức thích mô hình hợp tác với Việt Nam chứ không thích hình thức đầu tư rồi xuất khẩu và chúng tôi sẽ đầu tư vào đào tạo nghề tại Việt Nam để phát triển bền vững”, ông nói.