Tái định cư “thừa vẫn thừa mà thiếu vẫn thiếu”

Thảo luận tại tổ về dự án Luật Nhà ở (sửa đổi) sáng 5/6, Bí thư Hà Nội Đinh Tiến Dũng cho biết, thực tiễn triển khai Luật Nhà ở thời gian qua còn nhiều vướng mắc.

Bí thư Hà Nội Đinh Tiến Dũng phát biểu tại phiên họp tổ

Bí thư Hà Nội đề nghị bổ sung thêm chế tài với dự án nhà ở thương mại, theo đó, nhà đầu tư phải đầu tư hạ tầng kinh tế - xã hội đảm bảo đồng bộ và tiến độ. Nhiều khu làm nhà ở bán xong nhưng quay đi quay lại rất thiếu hạ tầng xã hội, trường học, bệnh viện; có những dự án làm 20 năm nay mà chưa xây được trường học, trong khi dân vào ở kín mít. "Đây là thực tế mà Hà Nội đang phải tập trung giải quyết. Thiếu lắm, cả bệnh viện, bãi đỗ xe" - ông Dũng nói.

Cũng theo Bí thư Hà Nội, thành phố đang điều hành theo hướng với các dự án không đầu tư sẽ thu hồi để tiếp tục đầu tư bằng ngân sách hoặc kêu gọi nhà đầu tư thứ phát khác.

“Rất nhiều khu đô thị thiếu trường học, trong khi dân vào ở trước. Chúng ta nói hài hòa lợi ích Nhà nước, nhà đầu tư và người dân nhưng thực tế đang rất thiếu. Hà Nội thậm chí quy định phải hoàn thành hạ tầng trước khi người dân vào ở” - ông Dũng chia sẻ.

Ông Đinh Tiến Dũng cho rằng, thực tế tái định cư “thừa vẫn thừa mà thiếu vẫn thiếu”. Lý do, vừa qua một loạt dự án người dân không nhận nhà mà nhận tiền. Nhưng thiếu vì Luật Đất đai yêu cầu làm dự án phải có nhà tái định cư. Vì vậy, nên chăng có hướng mở hơn trong luật, nên giao cho cấp tỉnh được điều chuyển từ nhà tái định cư sang nhà ở xã hội và ngược lại.

“Một loạt nhà tái định cư đang thừa, chả lẽ giới thiệu cho người dân đang từ phía tây, phía nam Hà Nội đi sang Long Biên nhận nhà tái định cư. Vô lý lắm, nên thừa vẫn thừa, thiếu vẫn thiếu, rất ách tắc, đặc biệt trong triển khai các dự án giao thông, dự án trọng điểm của thành phố” - Bí thư Hà Nội nhấn mạnh.

Cần quy định thời hạn sở hữu chung cư

Về cải tạo chung cư cũ, với các đô thị lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, theo ông Dũng, dứt khoát phải gắn với tái thiết đô thị. Vì thực tế nếu không gắn “thì đô thị vẫn lom nhom. Một số chỗ ngã tư đường 3 mặt cải tạo rồi, nhưng mặt còn lại chung cư cũ rất xấu, như ngã tư Tôn Thất Tùng - Chùa Bộc”.

Ông Dũng cho rằng, vấn đề ở cải tạo chung cư cũ liên quan mật thiết đến thời hạn chung cư. “Tôi tán thành phải có thời hạn chung cư. Còn thời hạn thực tế liên quan đến thiết kế tòa nhà, có thể trước hay sau thời hạn” - Bí thư Hà Nội nhấn mạnh.

Theo đó, có mấy điểm trong cải tạo chung cư cũ cần phải cân nhắc, ví dụ cải tạo chung cư cũ bằng vốn đầu tư công có phù hợp luật khác hay không? Vì chung cư là sở hữu người dân, đi cải tạo bằng đầu tư công thì vô lý vì không phải đối tượng thuộc ngân sách.

Bên cạnh đó, kinh phí kiểm định nói người dân bỏ là không cần thiết. Nhà nước bỏ ra làm, hoặc kêu gọi xã hội làm, Nhà nước bỏ ra tiền. “Đang muốn thỏa thuận để người dân vui vẻ đi mà lại bắt người dân bỏ tiền làm thì vô lý. Qua cháy nổ, dịch giã thấy các khu này có khổ không? Muốn an toàn cho dân, Nhà nước phải có trách nhiệm với dân, nguồn vốn chỗ này phải rộng rãi, Nhà nước bỏ tiền ra” - ông Dũng nêu.

Dẫn câu chuyện thực tế kiểm tra lại các khu chung cư cũ như Trung Tự, Khương Thượng (quận Đống Đa, Hà Nội), Bí thư Hà Nội cho rằng, Hà Nội không thể làm được kiểu tòa nào tái định cư tòa đấy, mà phải làm từng khu.

Ví dụ, các chung cư cũ đang rất xấu, 4 - 5 tòa tập trung làm 2 tòa cho đẹp, bên dưới giải quyết hạ tầng cho người dân sinh hoạt, trung tâm thương mại. Thậm chí cho xây cao hẳn lên để dồn dân về Khương Thượng, còn khu kia làm thương mại thì nhà đầu tư mới có lợi ích, mà không gian sống người dân được cải tạo.

Bí thư Hà Nội cũng nêu thực tế nhiều chung cư lắp ghép, mở rộng cơi nới ra bên ngoài, lo lắm, hồi hộp lắm. Nên dứt khoát phải gắn với tái thiết đô thị. “Làm lãnh đạo Hà Nội chỉ lo cháy nổ, rủi ro như động đất cấp mấy thì không biết hậu quả thế nào?" - ông Dũng nói.