Phát biểu khai mạc diễn đàn, ông Nguyễn Thành Phong, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh cho biết, đây là lần đần tiên thành phố tổ chức diễn đàn để lắng nghe thực trạng và giải pháp cho nguồn nhân lực du lịch, tăng cường liên kết giữa các cơ sở đào tạo trên cả nước.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu chỉ đạo tại Diễn đàn

Theo ông Phong, từ năm 2001 đến nay, ngành du lịch đã được TP. Hồ Chí Minh xác định là một trong 9 ngành dịch vụ chủ yếu và có mức tăng trưởng cao, đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế của thành phố. Số lượng doanh nghiệp lữ hành tăng trung bình 8%/năm, số lượt khách quốc tế đến thành phố tăng 19%/năm, số lượt khách du lịch nội địa tăng 16%/năm, tỷ trọng ngành du lịch chiếm 11% GRDP của thành phố.

“Đến năm 2020, du lịch TP. Hồ Chí Minh thực sự là ngành kinh tế mũi nhọn, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội, thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của các ngành, lĩnh vực khác có tính chuyên nghiệp, hệ thống cơ sở vật chất kỹ thuật đồng bộ, hiện đại; sản phẩm du lịch có chất lượng cao, đa dạng, có thương hiệu, mang đậm bản sắc dân tộc, cạnh tranh với các thành phố trong khu vực. Dự tính, đến năm 2030 thành phố phấn đấu thuộc nhóm các thành phố có ngành du lịch phát triển hàng đầu khu vực Đông Nam Á” - ông Phong nhấn mạnh.

Ông Nguyễn Thành Phong, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh phát biểu tại Diễn đàn

Ông Bùi Tá Hoàng Vũ - Giám đốc Sở Du lịch TP Hồ Chí Minh - cho hay, hiện nay ngành du lịch đang rất khát nhân lực lành nghề, chất lượng cao. TP Hồ Chí Minh hiện có hơn 5.418 hướng dẫn viên du lịch đang hành nghề và được cấp thẻ, tuy vậy nhiều hướng dẫn viên du lịch chưa đạt chuẩn ngoại ngữ. Trong khi thị trường du khách quốc tế đến từ các quốc gia tăng đều qua các năm thì số lượng hướng dẫn viên quốc tế đa dạng ngoại ngữ lại tăng không tương xứng, tạo ra một rào cản rất lớn cho việc tiếp cận các thị trường tiềm năng cho du lịch của thành phố.

GS-TS Mai Hồng Quỳ - Hiệu trưởng Trường đại học Hoa Sen - cho biết, hiện nay, mạng lưới cơ sở đào tạo nhân lực du lịch từ cấp thấp nhất như sơ cấp đến cấp cao đẳng và đại học, về cơ bản đã phủ kín được hầu hết các tỉnh, phần lớn tập trung ở các đô thị, trung tâm du lịch, địa bàn đông dân cư, tạo thuận lợi cho người học và gắn với nhu cầu sử dụng lao động, đáp ứng được nhu cầu phát triển kinh tế xã hội và nhu cầu du lịch của khách nội địa và quốc tế.

GS-TS Mai Hồng Quỳ - Hiệu trưởng Trường đại học Hoa Sen - phát biểu tại diễn đàn

Để giải bài toán nguồn nhân lực du lịch, GS-TS Mai Hồng Quỳ kiến nghị, trong hoạch định chính sách và triển khai, cần đưa các chỉ số đào tạo nhân lực - thành phần quan trọng nhất trong xây dựng chiến lược, kế hoạch triển khai và theo dõi phát triển du lịch cả nước, và địa phương. Đối với các sở du lịch, cần phối hợp với các trường đại học triển khai chiến lược đào tạo các bộ quản lý địa phương, đặc biệt các địa phương tập trung phát triển kinh tế du lịch, các tư duy, kiến thức và kỹ năng cập nhật để nâng cấp nguồn nhân lực chất lượng cao tại điạ phương…

Ông Võ Anh Tài, phó Tổng giám đốc Tổng công ty Du lịch Sài Gòn – Saigontourist - cho biết, các tiêu chí để xây dựng và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của Saigontourist được hoạch định cụ thể theo từng giai đoạn, đặc biệt là được thực hiện trên cơ sở đáp ứng yêu cầu và thực tế tình hình.

"Hiện nay Saigontourist xây dựng các tiêu chuẩn chức danh cho các cấp lãnh đạo từ cấp trung cho đến quản lý cấp cao. Tùy theo từng chức danh tại các cấp sẽ có các tiêu chuẩn khác nhau căn cứ theo kiến thức-năng lực và các tiêu chuẩn cụ thể. Tiếp đến, đơn vị có những giải pháp nhằm thu hút, động viên, phát triển, giữ chân con người gắn với tổ chức nhằm phục vụ cho sự nghiệp phát triển của doanh nghiệp ngành du lịch" - ông Tài chia sẻ.

Theo ông Nguyễn Quốc Kỳ, đại diện Vietravel, trong bối cảnh hiện nay, các trường học nên chú trọng đào tạo thực hành… Bởi thực tế, doanh nghiệp (DN) hầu như phải đào tạo lại đối với các em sinh viên đã tốt nghiệp ra trường. Cần có chính sách khuyến khích thành lập các trường trong doanh nghiệp, chú trong đào tạo chuyên sâu, chuyên ngành cho đối tượng trực tiếp làm du lịch; đào tạo cho đối tượng quản lý…

Phát biểu tại diễn đàn, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hoan nghênh sáng kiến tổ chức Diễn đàn Nguồn nhân lực du lịch Việt Nam của TP. Hồ Chí Minh. Thủ tướng cho rằng, con người chính là yếu tố quyết định sự phát triển và thành công của ngành dịch vụ hiếu khách. Sự quan tâm của Chính phủ và của các bên tại diễn đàn thể hiện sự coi trọng và quan tâm đến nguồn nhân lực hiện nay trước tình hình có nhiều cơ hội và thách thức của du lịch Việt Nam.

Thủ tướng cho rằng, du lịch thật sự là một trong những ngành công nghiệp có lợi thế và hiệu quả kinh tế đứng đầu của nước ta, thế nhưng lại chưa được khai thác hết tiềm năng, do đó cần chú trọng đầu tư và tạo điều kiện phát triển hơn nữa. Để du lịch phát triển vượt bậc, thực sự phát huy hết tiềm năng, trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của Việt Nam, đủ sức cạnh tranh trong khu vực và phát triển bền vững, với dự kiến năm 2025 tổng thu đóng góp 10% GDP cả nước theo Nghị quyết 08-NQ/TW, thì nguồn nhân lực chất lượng cao đóng một vai trò tối quan trọng.

Tuy nhiên theo Thủ tướng, với việc số lượng nhân lực đào tạo ra mới chỉ đáp ứng 60% nhu cầu thực tế, đây rõ ràng không chỉ là sự cản trở cho phát triển du lịch, mà thật sự đã trở thành mối bận tâm của cả các bộ ngành liên quan. Làm sao để tạo cú hích hiệu quả cho đào tạo, thu hút nhân tài và phát triển nhân lực để từ đó phát triển du lịch nên được thảo luận sâu tại diễn đàn này.

Các trường đại học ký kết thỏa thuận hợp tác về nguồn nhân lực du lịch

Để tháo gỡ các khó khăn, Thủ tướng khẳng định, Chính phủ và các Bộ, ngành sẽ luôn đồng hành và ủng hộ, sẽ luôn lắng nghe và kịp thời phê duyệt các đề xuất, kiến nghị về đào tạo du lịch và giữ nhân tài cho các địa phương, các Sở, các cơ sở đào tạo và doanh nghiệp.

Trong khi đó các sở Du lịch địa phương, các cơ sở đào tạo, các doanh nghiệp trong ngành du lịch phải quyết tâm, nỗ lực đề ra sáng kiến, đề xuất giải pháp cho việc phát triển nguồn nhân lực du lịch chất lượng cao.

Để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch Việt Nam, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh - "Con người, cơ sở hạ tầng và chiến lược" là ba yếu tố quan trọng trong phát triển nguồn nhân lực du lịch để góp phần xây dựng Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn.