Gói thầu số 09 Thi công xây dựng + lắp đặt thiết bị công trình thuộc Dự án Đầu tư, nâng cấp hệ thống điện chiếu sáng trên địa bàn TP. Quảng Ngãi có giá dự toán hơn 60 tỷ đồng. Ảnh minh họa: Tiên Giang

Gói thầu số 09 Thi công xây dựng (6,124 tỷ đồng) thuộc Dự án Cải tạo, mở rộng vỉa hè, trồng cây xanh cảnh quan trên tuyến đường huyện ĐH.01 (giai đoạn 2) do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Bình Sơn (tỉnh Quảng Ngãi) làm chủ đầu tư, Công ty CP Tư vấn và Xây dựng 368 Hà Nội làm bên mời thầu phát sinh loạt đề nghị làm rõ, kiến nghị từ các nhà thầu liên quan đến nhiều nội dung của hồ sơ mời thầu (HSMT).

Cụ thể, về kinh nghiệm thực hiện hợp đồng tương tự, HSMT yêu cầu nhà thầu đã hoàn thành toàn bộ hoặc hoàn thành phần lớn tối thiểu 1 công trình có loại kết cấu công trình giao thông có kết cấu mặt đường bê tông xi măng và bê tông nhựa; công trình hạ tầng kỹ thuật có hạng mục vỉa hè, cây xanh và cấp thoát nước. Theo các nhà thầu, về bản chất, công trình đang mời thầu là công trình giao thông, có hạng mục vỉa hè, cây xanh. Mẫu HSMT gói thầu xây lắp thuộc Thông tư số 06/2024/TT-BKHĐT hướng dẫn, trường hợp công trình giao thông (trong đó có hạng mục vỉa hè, cây xanh) thì là công trình giao thông chứ không được coi là công trình hạ tầng kỹ thuật.

Bên cạnh đó, theo Mẫu số 3A Thông tư số 06/2024/TT-BKHĐT, gói thầu đang mời thầu là gói thầu tổ hợp gồm nhiều công trình thì phải áp dụng trường hợp 2 - Trường hợp gói thầu gồm tổ hợp nhiều công trình nhưng HSMT lại áp dụng trường hợp 1 - Trường hợp gói thầu chỉ bao gồm 1 công trình độc lập là chưa đúng quy định.

Đối với nhân sự chủ chốt, HSMT yêu cầu 1 cán bộ kỹ thuật thi công trực tiếp phần hạ tầng kỹ thuật và 1 cán bộ kỹ thuật phụ trách kỹ thuật thi công phần hệ thống cấp thoát nước, nhà thầu cho là quá mức cần thiết so với quy mô của công trình.

Đồng thời, với phần uy tín tài chính (tình hình thực hiện nghĩa vụ thuế của nhà thầu), HSMT yêu cầu nhà thầu có văn bản xác nhận của cơ quan quản lý thuế về việc đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế (không nợ thuế với bất kỳ hình thức nào) đến hết quý II/2024 (30/6/2024). “Đây là tiêu chí sai quy định của pháp luật về đấu thầu, vì theo quy định, chỉ cần nhà thầu đã thực hiện nghĩa vụ kê khai thuế và nộp thuế của năm tài chính gần nhất so với thời điểm đóng thầu”, nhà thầu cho biết.

Về vệ sinh môi trường, HSMT yêu cầu có quy trình, biện pháp quản lý, xử lý chất thải rắn xây dựng, có phương án xử lý rác thải xây dựng (cung cấp tài liệu chứng minh nhà thầu có chức năng đổ thải, có tài liệu kèm theo hoặc có hợp đồng với đơn vị có chức năng vệ sinh môi trường, kèm theo hồ sơ chứng minh được xử lý chất thải do cơ quan có thẩm quyền cấp). Các nhà thầu phản ứng với yêu cầu này và cho rằng đây là một dạng “giấy phép con” dẫn đến hạn chế sự tham gia của nhà thầu, vi phạm Phụ lục 8 Thông tư số 06/2024/TT-BKHĐT.

Một chuyên gia về đấu thầu chia sẻ, các phản ánh của nhà thầu là có cơ sở và cần được rà soát để điều chỉnh cho phù hợp với quy định, đặc biệt với quy mô và tính chất của gói thầu trên. Đối với hợp đồng tương tự, HSMT đưa 1 hạng mục thành 1 công trình riêng là chưa tuân thủ đúng hướng dẫn tại Thông tư số 06/2024/TT-BKHĐT. Đây là công trình giao thông nông thôn có giá trị hơn 6,1 tỷ đồng, yêu cầu 2 nhân sự chuyên ngành hạ tầng kỹ thuật là không phù hợp, có dấu hiệu làm khó nhà thầu (vì nhân sự hạ tầng kỹ thuật hoàn toàn có thể đảm nhận phạm vi công việc liên quan cấp thoát nước). Về yêu cầu tài liệu chứng minh chức năng đổ thải, HSMT lạm dụng yêu cầu đã bị Thông tư số 06/2024/TT-BKHĐT đưa vào hành vi hạn chế nhà thầu. Với các đơn vị tư vấn để phát sinh nhiều kiến nghị khi được giao làm bên mời thầu, cấp có thẩm quyền cần có động thái chấn chỉnh, tránh tái phạm.

Tại Quảng Ngãi, Công ty CP Tư vấn và Xây dựng 368 Hà Nội cũng là đơn vị lập HSMT, đánh giá hồ sơ dự thầu (HSDT) Gói thầu số 09 Thi công xây dựng + lắp đặt thiết bị công trình thuộc Dự án Đầu tư, nâng cấp hệ thống điện chiếu sáng công cộng các tuyến đường và thôn hẻm phố trên địa bàn TP. Quảng Ngãi (60,536 tỷ đồng). Ngay từ khi mời thầu, Gói thầu liên tục bị đề nghị điều chỉnh, bổ sung HSMT. Loạt bất cập của HSMT gồm: Bản vẽ thiết kế thi công có chất lượng kém, nhiều nội dung không đọc được, trong đó có những nội dung thể hiện khối lượng các hạng mục, là cơ sở để tính toán lập HSDT; file bản vẽ bị đặt mật khẩu không cho phép in ấn, khiến các nhà thầu gặp khó khăn trong việc thu thập, tổng hợp số liệu; yêu cầu nhà thầu phải có cơ sở bảo hành, bảo trì và cam kết có mặt trong thời gian 2 giờ kể từ khi nhận yêu cầu bảo hành của đơn vị sử dụng… Chủ tịch UBND TP. Quảng Ngãi đã có văn bản chỉ đạo xử lý Gói thầu số 09, yêu cầu Chủ đầu tư xem xét hủy kết quả lựa chọn nhà thầu theo kiến nghị của Hội đồng tư vấn giải quyết kiến nghị, rà soát, giải quyết các hệ quả pháp lý phát sinh do hủy thầu; chấn chỉnh các thiếu sót, vi phạm trong phát hành HSMT, tổ chức chấm thầu (của đơn vị tư vấn) để đảm bảo không xảy ra sự việc tương tự.

Công ty CP Tư vấn và Xây dựng 368 Hà Nội cũng là bên mời thầu Gói thầu số 02 Thi công xây dựng thuộc Dự án Nâng cấp mở rộng tuyến đường ĐH.01 (đoạn qua xã Bình Minh), huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi (13,203 tỷ đồng). Tại gói thầu này, Liên danh Công ty TNHH Đầu tư và Xây dựng Phùng Hưng - Công ty CP Giao Thủy liên tục kiến nghị kết quả đánh giá HSDT do cho rằng Bên mời thầu chưa đánh giá khách quan, chính xác HSDT, văn bản làm rõ của nhà thầu.