Ngày 13/9/2023, Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông (TTTT) đã ban hành kết luận thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về bưu chính và an toàn thông tin mạng đối với Công ty TNHH SPX Express, qua đó chỉ ra nhiều vi phạm trong lĩnh vực bưu chính.

Kết luận thanh tra số 1394/KL-TTra của Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông đã chỉ ra nhiều vi phạm trong lĩnh vực bưu chính của Công ty TNHH SPX Express

Công ty TNHH SPX Express (Công ty SPX) được thành lập theo Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp số 0316242421 do Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Hồ Chí Minh cấp lần đầu ngày 21/4/2020; đăng ký thay đổi lần thứ 01 ngày 14/4/2023. Ngành nghề kinh doanh chính là bưu chính.

Qua kiểm tra và đối chiếu với hồ sơ, đoàn thanh tra xác định, ngày 23/9/2022, Công ty SPX thay đổi mẫu phiếu gửi áp dụng cho khách hàng sử dụng dịch vụ bưu chính nhưng chưa thông báo với Bộ TTTT theo quy định.

Đoàn thanh tra thực hiện kiểm tra xác suất việc chấp hành quy định của pháp luật về cung ứng dịch vụ bưu chính tại 05 hợp đồng giữa Công ty SPX với 05 khách hàng là doanh nghiệp, kết quả cho thấy:

Trong hợp đồng giữa Công ty SPX và Công ty CP Hasaki Beauty & Clinic, có quy định trong trường hợp phát chậm bưu gửi so với thời gian toàn trình đã công bố mà khách hàng đồng ý nhận hàng thì Công ty SPX trừ cước vận chuyển 8% đối với mỗi đơn hàng đó. Tuy nhiên, khoản 2, Điều 25 Nghị định số 47/2011/NĐ-CP thì trường hợp vi phạm hợp đồng đã giao kết do không đảm bảo thời gian toàn trình đã công bố thì phải hoàn trả lại cước của dịch vụ đã sử dụng cho người sử dụng dịch vụ bưu chính. Như vậy quy định về mức giới hạn bồi thường thiệt hại của Công ty SPX chưa phù hợp với quy định.

Trong hợp đồng giữa Công ty SPX và Công ty KiotViet, tại Phụ lục số 6, thời gian áp dụng bảng giá cước cho chương trình khuyến mại từ 01/5/2023 đến 31/7/2023. Tuy nhiên trong bảng giá cước thông báo với Bộ TTTT ngày 30/6/2023, thời gian áp dụng lại là từ ngày 01/7/2023 đến ngày 31/07/2023. Ngoài ra, trong hợp đồng không có nội dung quy định về bồi thường thiệt hại trong trường hợp phát chậm so với chỉ tiêu thời gian toàn trình theo quy định.

Trong hợp đồng giữa Công ty SPX với các Công ty Furnimart và Tuệ Linh không có nội dung quy định về bồi thường thiệt hại trong trường hợp phát chậm so với chỉ tiêu thời gian toàn trình đối với dịch vụ gói, kiện hàng hoá.

Trong hợp đồng giữa Công ty SPX và Công ty CP Canifa, đoàn thanh tra cho rằng việc quy định về thời hiệu khiếu nại là 7 ngày kể từ ngày kết thúc thời gian toàn trình của bưu gửi là chưa đúng quy định tại khoản 2 Điều 38 Luật Bưu chính. Hợp đồng này cũng không có nội dung quy định về bồi thường thiệt hại trong trường hợp phát chậm so với chỉ tiêu thời gian toàn trình.

Như vậy, 05 hợp đồng được kiểm tra xác suất nêu trên chưa thể hiện nội dung về quy định về bồi thường trong trường hợp chậm chỉ tiêu thời gian toàn trình với gói, kiện hàng hoá; quy định về thời hiệu khiếu nại là 7 ngày kể từ ngày kết thúc thời gian toàn trình của bưu gửi là chưa đúng quy định.

Theo đoàn thanh tra, đến ngày 01/8/2023, Công ty SPX đã chủ động rà soát, thỏa thuận và ký kết phụ lục hợp đồng bổ sung với 05 khách hàng để điều chỉnh nội dung hợp đồng, cập nhật quy định về thời gian toàn trình và bồi thường trong trường hợp phát chậm, chỉnh sửa quy định về thời hiệu khiếu nại theo quy định.

Về việc chấp hành quy định về vật phẩm, hàng hóa không được gửi, chấp nhận, vận chuyển qua mạng bưu chính, Công ty SPX đã ban hành danh mục hàng hóa cấm gửi, cung cấp đầy đủ, chính xác thông tin về các hành vi bị cấm trong cung ứng, sử dụng dịch vụ bưu chính và niêm yết trên website //spx.vn. Công ty SPX yêu cầu người gửi tuân thủ việc không gửi các mặt hàng nằm trong danh mục hàng hóa cấm gửi, không chấp nhận gửi, đồng thời yêu cầu người gửi khai báo hàng hóa bao gồm: Tên hàng hóa, loại hàng hóa và trọng lượng để nhân viên giao hàng có thể kiểm chứng.

Tuy nhiên, qua kiểm tra trực tiếp tại 04 điểm kinh doanh tại TP Hồ Chí Minh, 05 điểm tại Hà Nội, Bắc Ninh và Hưng Yên và 02 Trung tâm (gồm: Trung tâm khai thác, chia chọn tại huyện Củ Chi, TP HCM và Trung tâm Khai thác miền Bắc tại Từ Sơn, Tỉnh Bắc Ninh), kết quả cho thấy, nhân viên giao nhận hàng không kiểm tra nội dung hàng hóa trước khi chấp nhận và chỉ nhận nguyên đai nguyên kiện bưu gửi đóng gói sẵn của các shop hoặc của người gửi.

Công ty SPX đã ban hành quy định về đảm bảo an ninh, an toàn trong hoạt động bưu chính có hiệu lực từ ngày 01/11/2021. Kiểm tra thực tế tại một số địa điểm kinh doanh và trung tâm khai thác, đoàn thanh tra cho rằng, Công ty SPX chưa trang bị cân trọng lượng bưu gửi để đối soát và giám sát khối lượng; có tình trạng bưu gửi thiếu trọng lượng so với trọng lượng ghi trên nhãn và ngược lại có bưu gửi thừa trọng lượng so với trọng lượng ghi trên nhãn.

Trong thời kỳ thanh tra, Công ty SPX đã xử lý 30 trường hợp khi phát hiện thấy hàng cấm vận chuyển qua mạng bưu chính và đã báo cáo các cơ quan chức năng có thẩm quyền để xử lý theo quy định.

Đoàn thanh tra thực hiện kiểm tra việc thu cước của khách hàng Funimart trong tháng 12/2022, kết quả là có 858 đơn hàng thu cước thấp hơn bảng giá cước đã công bố (bảng giá công bố là 11.000 đồng, giá cước thu là 9.000 đồng). Nguyên nhân là do Công ty SPX đã sử dụng chung công thức tính cước cho các đơn hàng như với bưu gửi có khối lượng nhỏ hơn hoặc bằng 2 kg là giá 9.000 đồng, trong khi, giá cước công bố đối với Funimart đang quy định theo từng nấc khối lượng. Ngày 17/7/2023, Công ty SPX đã rà soát và điều chỉnh lại bảng giá cước đang áp dụng với Funimart theo đúng bảng giá cước đang áp dụng và gửi thông báo cho Vụ Bưu chính, Bộ TTTT.

Trong thời kỳ thanh tra, Công ty SPX đã triển khai 09 chương trình khuyến mại bán hàng, cung ứng dịch vụ với giá thấp hơn giá bán hàng, cung ứng dịch vụ trước đó (có gửi văn bản thông báo tới sở công thương các tỉnh, thành phố nơi thực hiện khuyến mại), có đến 7/9 chương trình khuyến mại có tổng thời gian thực hiện khuyến mại là 208 ngày. Theo quy định tại khoản 5 Điều 10 Nghị định số 81/2018/NĐ-CP ngày 22/5/2018, thì tổng thời gian thực hiện khuyến mại bằng hình thức giảm giá đối với một loại nhãn hiệu hàng hóa, dịch vụ không được vượt quá 120 ngày trong một năm.

Với những vi phạm nêu trên, Chánh Thanh tra Bộ TTTT đã xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty SPX về các hành vi sau đây:

Thay đổi mẫu phiếu gửi áp dụng cho khách hàng sử dụng dịch vụ bưu chính nhưng chưa thông báo với Bộ TTTT theo quy định tại điểm e khoản 1 Điều 10 Nghị định số 47/2011/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung tại khoản 8 Điều 1 Nghị định số 25/2022/NĐ-CP và khoản 8 Điều 1 Nghị định số 14/2022/NĐ-CP ngày 27/01/2022 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 15/2020/NĐ-CP ngày 3/2/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử và Nghị định số 119/2020/NĐ-CP ngày 07/10/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động báo chí, hoạt động xuất bản.

Triển khai chương trình khuyến mại cung ứng dịch vụ bưu chính với giá thấp hơn giá cung ứng dịch vụ trước đó (khuyến mại bằng hình thức giảm giá) vi phạm quy định về khuyến mại vượt quá tổng thời gian thực hiện khuyến mại dịch vụ là không được vượt quá 120 ngày trong một năm theo quy định tại khoản 5 Điều 10 Nghị định số 81/2018/NĐ-CP ngày 22/5/2018 của Chính phủ quy định chi tiết Luật Thương mại về hoạt động xúc tiến thương mại và điểm i khoản 2 Điều 33 Nghị định số 98/2020/NĐ-CP ngày 26/08/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.