Doanh nghiệp kiến nghị tăng giá trần vé máy bay, phụ thu nhiên liệu

Trong Báo cáo được Vietnam Airlines gửi Bộ Giao thông vận tải, Bộ Tài chính về ảnh hưởng tăng giá dầu đối với hoạt động khai thác của doanh nghiệp trong bối cảnh giá nhiên liệu không ngừng tăng cao cho biết, Việt Nam mở cửa du lịch từ 15/3/2022 nhưng hành khách quốc tế đến vẫn hạn chế. Tính chung 5 tháng đầu năm 2022, tổng thị trường quốc tế chỉ bằng 10,3% so với năm 2019.

Nguyên nhân chính vì hầu hết khách quốc tế vẫn hạn chế đi lại nước ngoài do lo ngại dịch bệnh và các hạn chế về chính sách nhập cảnh, kiểm dịch; các thị trường lớn nhất của Việt Nam như Trung Quốc, Nhật Bản, Nga vẫn còn đang hạn chế mở cửa.

Còn thị trường nội địa đã hồi phục, các hãng hàng khôngđã khôi phục hầu hết mạng bay. Khách tổng thị trường nội địa 5 tháng đầu năm đạt 15,5 triệu khách, tăng 25% so với cùng kỳ và tăng 3,6% so với năm 2019.

Mặc dù thị trường hàng không đã có nhiều dấu hiệu phục hồi, đặc biệt là mạng bay nội địa, nhưng hoạt động sản xuất kinh doanh của Vietnam Airlines vẫn còn gặp nhiều khó khăn bởi các lý do. Ở các giai đoạn trước dịch Covid-19, doanh thu thị trường quốc tế chiếm khoảng 65% tổng doanh thu của Vietnam Airlines. Hiện các đường bay với các thị trường trọng điểm như Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc và châu Âu vẫn chưa phục hồi hoàn toàn, Trung Quốc vẫn thực hiện "zero Covid". Do vậy, trong 5 tháng đầu năm, doanh thu khách quốc tế chỉ bằng 18% so với năm 2019, đóng góp 29% vào tổng doanh thu của Vietnam Airlines.

Với thị trường nội địa, dù khách tăng vượt mức năm 2019 nhưng giá vé không cao. Nguyên nhân do thị trường quốc tế chưa phục hồi hoàn toàn nên các hãng tập trung tăng cường khai thác trên mạng bay nội địa, gây ra tình trạng thừa tải cung ứng. Hậu quả của việc này là giá vé bình quân của các hãng vẫn đang giảm 17% so với năm 2019, làm doanh thu của các hãng chưa tương xứng với quy mô phục hồi của sản lượng khách.

Thực tế sản lượng khách vận chuyển của Vietnam Airlines tăng 7,7% so với năm 2019 nhưng doanh thu vẫn thấp hơn 12,4% so với năm 2019. Trong 5 tháng đầu năm 2022, các đồng ngoại tệ chính đều giảm giá so với USD, trong đó các đồng tiền quan trọng nhất đã mất giá mạnh như yen Nhật, Euro, won Hàn Quốc, bảng Anh… ảnh hưởng lớn tới doanh thu.

Tình hình chiến sự Nga - Ukraine khiến cho giá dầu tăng liên tục từ đầu năm 2022. Giá nhiên liệu bay Jet A1 trung bình 15 ngày đầu tháng 6/2022 đã đạt trên 160 USD/thùng, mức cao nhất trong nhiều năm trở lại đây, đang khiến chi phí nhiên liệu của Vietnam Airlines tăng mạnh.

Nếu giá nhiên liệu bay duy trì ở mức 160 USD/thùng cho 6 tháng cuối năm, chi phí ước tính sẽ tăng thêm 4.324 tỉ đồng và nếu lên khoảng 190-200 USD/thùng, chi phí sẽ tăng thêm khoảng 6.800-7.600 tỷ đồng (chưa bao gồm chi phí tăng do sản lượng tăng thêm so với kế hoạch).

Theo Vietnam Airlines, việc chi phí khai thác không ngừng tăng cao do yếu tố khách quan không kiểm soát nhưng lại chiếm tỉ trọng lớn là giá dầu sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp này.

Do vậy, Vietnam Airlines kiến nghị Bộ Tài chính xem xét báo cáo Chính phủ phê duyệt phương án áp dụng chính sách miễn 100% đối với thuế môi trường trong vòng 12 tháng. Bộ Giao thông vận tải xem xét điều chỉnh giá trần vận chuyển hành khách trên các đường bay nội địa, áp dụng từ tháng 7/2022.

Đã đề xuất tăng giá trần vé máy bay nội địa trung bình 3,75%

Theo Cục Hàng không, từ kiến nghị của các hãng hàng không trong bối cảnh giá nhiên liệu bay tăng, cơ quan này đã đề xuất tăng giá trần vé máy bay nội địa mức bằng thời điểm năm 2014, tăng trung bình 3,75% so với khung giá hiện hành.

Theo Cục Hàng không, dữ liệu thống kê diễn biến giá nhiên liệu bay Jet A1 của Hiệp hội Vận tải hàng không quốc tế - IATA ngày 1/7/2022, giá nhiên liệu Jet A1 khu vực châu Á đã lên tới 153,59 USD/thùng. Dự báo giá Jet A1 bình quân năm 2022 là 143,4 USD/thùng.

Theo tính toán của Cục Hàng không, với giả định tỉ trọng chi phí nhiên liệu chiếm 39,5% tổng chi phí và các yếu tố chi phí khác không có biến động thì chi phí nhiên liệu tháng 7/2022 của các hãng hàng không tăng 92,91% so với tháng 12/2014 và tăng 114,93% so với tháng 9-2015. Tác động giá nhiên liệu làm tổng chi phí tăng 39,61% so với tháng 12-2014 và tăng 46,51% so với tháng 9-2015.

Đến nay, Cục Hàng không đã nhận được văn bản báo cáo của Công ty cổ phần Thương mại xăng dầu Tân Sơn Nhất, Vietnam Airlines, Vietjet, Vietravel Airlines về ảnh hưởng của giá nhiên liệu tăng cao.

Vietnam Airlines cho biết nếu giá Jet A1 duy trì ở mức 160 USD/thùng cho 6 tháng cuối năm 2022, chi phí ước tính sẽ tăng thêm 4.324 tỷ đồng. Việc chi phí nhiên liệu tăng cao nếu không được tháo gỡ sẽ ảnh hưởng tới sản lượng khai thác toàn ngành, các hãng hàng không sẽ gặp khó khăn khi phục hồi, mở rộng mạng bay, thậm chí phải đóng bớt một số đường bay do không cân đối được chi phí.

Đại diện Vietjet Air cũng cho biết, theo báo cáo tài chính kiểm toán năm 2021, doanh thu hoạt động vận tải hàng không của hãng tiếp tục giảm 40% so với cùng kỳ năm 2020, lỗ gộp hoạt động vận tải hàng không là 2.085 tỷ đồng. Chính sách giảm giá một số dịch vụ chuyên ngành hàng không trong năm 2020, 2021 giúp Vietjet giảm chi phí trên 300 tỷ đồng; chính sách giảm thuế bảo vệ môi trường trong năm 2020, 2021 giúp hãng giảm chi phí được 380 tỷ đồng.

Năm 2022, Vietjet xây dựng kế hoạch sản xuất kinh doanh trên cơ sở giá nhiên liệu bay ở mức 80 USD/thùng. Với giá Jet A1 hiện nay, hãng sẽ gánh thêm chi phí 6.500 - 7.500 tỉ đồng.

Vietravel Airlines cũng cho biết hãng này bắt đầu khai thác từ tháng 1/2021 và tạm dừng khai thác từ 1/6/2022 do ảnh hưởng của dịch Covid-19, đến 19/12/2021 mới bay trở lại. Chính sách giảm giá một số dịch vụ chuyên ngành hàng không trong năm 2021 giúp hãng giảm chi phí được 1,43 tỉ đồng; chính sách giảm thuế bảo vệ môi trường trong năm 2021 và 5 tháng đầu năm 2022 giúp hãng giảm chi phí được 17 tỉ đồng.

Cũng theo báo cáo của Công ty cổ phần Thương mại xăng dầu Tân Sơn Nhất, chính sách giảm mức thuế bảo vệ môi trường từ 1/8/2020 đến hết 31/5/2022 đã giúp doanh nghiệp giảm chi phí hơn 56 tỷ đồng. Trong giai đoạn chịu ảnh hưởng do giá nhiên liệu bay tăng cao, các doanh nghiệp hàng không chủ yếu đề xuất các giải pháp liên quan đến việc miễn, giảm thuế bảo vệ môi trường, giá một số dịch vụ chuyên ngành hàng không và cho phép phụ thu nhiên liệu hoặc tăng trần giá vé máy bay nội địa.

Về các kiến nghị miễn 100% thuế bảo vệ môi trường trong vòng 12 tháng của Vietnam Airlines, Cục Hàng không cho biết ngày 30/6, cục đã có văn bản đề xuất tiếp tục miễn, giảm thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay đến hết năm 2023.

Về kiến nghị tăng giá trần vé máy bay phổ thông nội địa, Cục Hàng không cho biết từ tháng 4 đến tháng 6/2022, cục đã có văn bản đề xuất điều chỉnh mức trần khung giá vé máy bay nội địa về mức quy định thời điểm năm 2014, tăng trung bình 3,75% so với khung giá quy định hiện hành.

Đối với kiến nghị nghiên cứu phương án gỡ bỏ quy định về giá trần và cho phép các hãng hàng không được thu phụ thu nhiên liệu cho các chặng bay nội địa, Cục Hàng không cho biết đã có báo cáo Bộ Giao thông vận tải trước đó.