Đây là nội dung được đưa ra tại hội thảo "Hợp tác công tư phục vụ triển khai Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long (Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao)" do Trung tâm Khuyến nông quốc gia tổ chức tại Cần Thơ ngày 3/4.

Theo Trung tâm Khuyến nông quốc gia, trong Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, khối công sẽ thực hiện nhiệm vụ chủ trì triển khai xây dựng các gói kỹ thuật, ban hành tài liệu kỹ thuật, thực hiện chuyển giao, hướng dẫn, hỗ trợ hộ dân áp dụng mô hình sản xuất lúa gạo chất lượng cao. Tác nhân tham gia là tổ chỉ đạo sản xuất và xây dựng hệ thống khuyến nông, tổ chức quốc tế (IRRI, GIZ,… ) và các viện nghiên cứu.

Mô hình “Canh tác lúa thông minh” được thực hiện tại tỉnh Long An

Đối với khối tư, thực hiện nhiệm vụ cung cấp vật tư, công nghệ cho nghiên cứu, thử nghiệm, cung cấp bằng chứng phục vụ xây dựng mô hình sản xuất lúa gạo chất lượng cao, thí điểm và hỗ trợ thực hiện gói kỹ thuật trên đồng ruộng. Tác nhân tham gia là doanh nghiệp cung cấp vật tư, công nghệ, doanh nghiệp lúa gạo, hợp tác xã, tổ hợp tác và hộ nông dân tại địa bàn thử nghiệm, áp dụng mô hình sản xuất lúa gạo chất lượng cao.

Thực tế, thời gian qua, Trung tâm Khuyến nông quốc gia đã hợp tác với các đối tác triển khai các mô hình hợp tác công tư trong canh tác lúa. Điển hình như, phối hợp với Công ty cổ phần Phân bón Bình Điền thực hiện Chương trình “Canh tác lúa thông minh thích ứng biến đổi khí hậu vùng Đồng bằng sông Cửu Long”.

Theo đó, chương trình thực hiện từ 2016 - 2023, triển khai tại 13 tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long. Kết quả đã giảm lượng giống 29 - 32%, lượng phân bón giảm 10 - 30%, năng suất trung bình 6,31 - 8,56 tấn/ha, chi phí đầu tư giảm trên 1 triệu đồng/ha, lợi nhuận tăng trên 13% tương đương trên 3,8 triệu đồng/ha. Chương trình đã giúp nâng cao trình độ kỹ thuật canh tác của cán bộ kỹ thuật và giúp cho bà con nông dân, hợp tác xã tham gia mô hình cũng như ngoài mô hình tiếp cận và áp dụng nhiều giải pháp canh tác hiệu quả. Các giải pháp canh tác thông minh đã và đang áp dụng để hiện thực hóa việc đóng góp của Việt Nam cho Công ước khung của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu.

Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn Trần Thanh Nam, Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao được xem là sự thay đổi với ngành lúa gạo khi đề ra mục tiêu hình thành vùng nguyên liệu tập trung quy mô lớn ổn định lâu dài, đảm bảo chất lượng, quy trình sản xuất hiện đại, đồng bộ, đáp ứng mục tiêu nâng cao giá trị chuỗi sản xuất lúa gạo.

Qua đó, đề án giúp cải thiện thu nhập cho nông dân, đảm bảo an ninh lương thực và phục vụ chế biến, xuất khẩu gạo đạt hiệu quả cao; giảm phát thải khí nhà kính, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Để đạt được mục tiêu trên, Việt Nam cần phải có những nỗ lực rất lớn, không chỉ từ phía Chính phủ mà cả khối tư nhân, doanh nghiệp, người sản xuất trực tiếp cùng tham gia. Trong đó, một trong những giải pháp then chốt được ưu tiên thực hiện là đẩy mạnh thu hút đầu tư theo hình thức đối tác công tư trong thời gian tới.

“Rất khuyến khích doanh nghiệp, các tổ chức trong và ngoài nước tham gia đề án. Thế nhưng, khi thực hiện, phải làm theo quy trình canh tác đã đưa ra, kể cả cơ chế chi trả”, Thứ trưởng Trần Thanh Nam nhấn mạnh.