Bộ Giao thông vận tải vừa có công văn gửi UBND Thành phố Hà Nội và UBND Thành phố Hồ Chí Minh liên quan đến Đề án phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị đến năm 2035.

Cụ thể, Bộ Giao thông vận tải đề nghị hai thành phố tập trung nguồn lực, rà soát thủ tục, hoàn thiện hồ sơ Đề án và gửi Bộ Giao thông vận tải trước ngày 8/11/2024 để triển khai các thủ tục tiếp theo. Đồng thời, bố trí nhân sự, cung cấp đầy đủ hồ sơ, chủ động phối hợp với Bộ Giao thông vận tải hoàn thiện đề án, tờ trình, dự thảo kết luận của Bộ Chính trị.

Theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, Bộ Giao thông vận tải chịu trách nhiệm tổng hợp hồ sơ Đề án trình Thường trực Chính phủ trước ngày 10/10/2024.

Tuy nhiên, đến nay Bộ Giao thông vận tải mới nhận được hồ sơ báo cáo Đề án của UBND Thành phố Hồ Chí Minh, chưa nhận được hồ sơ báo cáo Đề án của UBND Thành phố Hà Nội nên việc tổng hợp hồ sơ Đề án đã chậm hơn so với chỉ đạo của Phó Thủ tướng.

Để bảo đảm tính thống nhất nội dung Đề án, Bộ Giao thông vận tải đề nghị hai thành phố sớm rà soát, xác định suất đầu tư đường sắt đô thị (đi trên cao và đi ngầm); cơ sở lựa chọn công nghệ; khả năng làm chủ công nghệ, vận hành, khai thác (xác định cơ quan chủ trì tiếp nhận công nghệ, thiết bị, đầu máy, toa xe); nhu cầu và phương án đào tạo nhân lực; phương án huy động nguồn lực; mô hình quản lý, khai thác; cơ chế, chính sách thực hiện...

Bên cạnh đó, ngày 17/10/2024, Bộ Tài chính đã tổ chức cuộc họp với Bộ Giao thông vận tải, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, UBND Thành phố Hà Nội và UBND Thành phố Hồ Chí Minh để tính toán, đánh giá tác động nợ công khi triển khai đồng bộ các dự án đầu tư đường sắt trọng điểm quốc gia.

“Đề nghị UBND Thành phố Hà Nội, UBND Thành phố Hồ Chí Minh phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính để sớm có báo cáo đánh giá tác động tổng hợp nợ công khi triển khai các dự án đầu tư”, công văn của Bộ Giao thông vận tải nêu rõ.

Trong báo cáo Đề án hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị Thành phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2035 được Bộ Giao thông vận tải tổng hợp gửi lãnh đạo Chính phủ vào giữa tháng 9/2024, các mục tiêu phủ kín mạng lưới đường sắt đô thị 2 địa phương nói trên đã được định hình tương đối rõ.

Theo đó, Thành phố Hà Nội đặt mục tiêu hoàn thành khoảng 598,5 km đường sắt đô thị, trong đó đến năm 2030, phấn đấu đưa vào khai thác khoảng 96,8 km; đến năm 2035, phấn đấu đưa vào khai thác khoảng, đảm nhận 50-55% thị phần vận tải hành khách công cộng; đến năm 2045, phấn đấu đưa vào khai thác khoảng 200,7 km, đảm nhận 65-70% thị phần vận tải hành khách công cộng và hoàn thành các tuyến đường sắt đô thị theo quy hoạch Thủ đô và Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô điều chỉnh.

Trong khi đó, UBND Thành phố Hồ Chí Minh đặt mục tiêu hoàn thành khoảng 510,02 km đường sắt đô thị, trong đó đến năm 2035, phấn đấu đưa vào khai thác khoảng 183 km, đảm nhận 30-40% thị phần vận tải hành khách công cộng; đến năm 2045 phấn đấu đưa vào khai thác khoảng 168,36 km, đảm nhận 40-50% thị phần vận tải hành khách công cộng; đến năm 2060, phấn đấu đưa vào khai thác khoảng 158,66 km, đảm nhận 50- 60% thị phần vận tải hành khách công cộng và hoàn thành các tuyến đường sắt đô thị theo Quy hoạch Thành phố Hồ Chí Minh và Quy hoạch chung xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh điều chỉnh.

Các dự án đường sắt đô thị tại Thành phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh khi hoàn thành không chỉ làm thay đổi diện mạo giao thông của hai đô thị lớn nhất mà còn góp phần giảm ùn tắc, giảm tai nạn giao thông.

Để bảo đảm tính đồng bộ trong đầu tư, khai thác, Bộ Giao thông vận tải đề xuất một số thông số kỹ thuật chung chủ yếu cho hệ thống đường sắt đô thị tại 2 thành phố: khổ đường 1.435 mm, đường đôi; tốc độ thiết kế 80- 160 km/h; hệ thống cấp điện trên cao hoặc cấp điện ray thứ 3; vận hành đoàn tàu tự động; phương tiện sử dụng đoàn tàu động lực phân tán EMU.

Về lộ trình thực hiện, Bộ Giao thông vận tải dự kiến đến năm 2035 sẽ hoàn thành các tuyến đường sắt đô thị theo quy hoạch hiện có, tổng chiều dài khoảng 580,8 km; đến năm 2045 hoàn thành khoảng 369,1 km (Thành phố Hà Nội khoảng 200,7km; Thành phố Hồ Chí Minh khoảng 168,4 km); đến năm 2060 hoàn thành khoảng 158,66 km tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Nhu cầu vốn đầu tư phát triển mạng lưới đường sắt đô thị tại hai thành phố như sau: đến năm 2035, cần khoảng 72,03 tỷ USD; đến năm 2045, cần khoảng 44,43 tỷ USD; đến năm 2060 cần khoảng 40,61 tỷ USD. Trong đó, đến năm 2030, đề xuất ngân sách trung ương hỗ trợ khoảng 11,82 tỷ USD và đến năm 2035, ngân sách trung ương hỗ trợ khoảng 6,29 tỷ USD.