Tại buổi làm việc, báo cáo với Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng, Tổng giám đốc Tập đoàn TKV - Đặng Thanh Hải cho biết, 6 tháng đầu năm, TKV đã sản xuất xấp xỉ 20 triệu tấn than, cung ứng cho các hộ tiêu thụ được trên 18 triệu tấn than các loại, đạt trên 50% kế hoạch điều hành năm 2017 (bằng 100,6% so với thực hiện cùng kỳ 2016); trong đó, sản lượng than tiêu thụ tăng ở 3 nhóm: xuất khẩu, hộ điện, hộ phân bón hóa chất.

Cụ thể: Than xuất khẩu: 675 ngàn tấn, bằng 4 lần khối lượng xuất khẩu cùng kỳ năm 2016 (ngày 22/4/2016, TKV mới được Chính phủ cấp phép xuất khẩu than - PV).

Than bán cho hộ điện: 14,4 triệu tấn, bằng 50% kế hoạch năm và tăng 8,2% so với cùng kỳ 2016 và bằng 45,71% so với đăng ký của các hộ điện. Than cung cấp cho hộ điện tăng so với cùng kỳ 2016 chủ yếu là do TKV đã chủ động điều hành chuẩn bị đủ chân hàng để giao cho các nhà máy nhiệt điện (NMNĐ) khi có nhu cầu nhận than thêm để phục vụ phát điện ở công suất cao trong 6 tháng đầu năm tại các NMNĐ: Vĩnh Tân 2, Duyên Hải 1, Mạo Khê, Quảng Ninh, Mông Dương 1. Đồng thời, tập đoàn đã chủ động trao đổi, đề nghị các NMNĐ tăng cường nhận tăng thêm than để đảm bảo lượng than dự trữ trong mùa mưa bão, phòng ngừa rủi ro do mưa, lụt.

Than bán cho hộ phân bón và hóa chất: Đạt trên 67% kế hoạch năm và tăng 121% so với thực hiện cùng kỳ năm 2017. Nguyên nhân là do các Nhà máy Đạm Ninh Bình và Hà Bắc nhận than theo đúng kế hoạch, hai tổ hợp bauxite Tân Rai và Nhân Cơ hoạt động đạt công suất thiết kế, sử dụng từ 45 - 50 ngàn tấn than/tháng cũng góp phần làm tăng khối lượng than bán cho nhóm hộ này.

Than bán cho hộ xi măng và các hộ khác mới đạt hơn 40% kế hoạch năm. Hiện tại, các nhà máy xi măng gặp nhiều khó khăn trong công tác tiêu thụ nên giảm sản lượng, một số nhà máy sử dụng than nhập khẩu do được ưu đãi về thời gian thanh toán.

Vấn đề giải quyết tồn kho tính đến thời điểm 30/6: Than sạch tồn dự kiến 8,45 triệu tấn (giảm gần 1 triệu tấn so với năm 2016). Tổng than tồn (bao gồm cả than nguyên khai) giảm được 140 ngàn tấn. Than nguyên khai tồn tăng thêm 820 ngàn tấn do 6 tháng đầu năm, các đơn vị lộ thiên tập trung lấy than trước mùa mưa bão; vì vậy sản lượng than nguyên khai vượt tiến độ so với kế hoạch năm. Chủng loại than tồn còn nhiều bất cập đặc biệt tồn kho vùng miền Tây tồn kho vẫn ở mức cao khoảng 3,4 triệu tấn trong đó chủng loại than cám 5a3 và 5b3 tồn trên 1,6 triệu tấn.

Tổng giám đốc Đặng Thanh Hải cho biết thêm, TKV đang gặp rất nhiều khó khăn về ký hợp đồng cung cấp than với chủ đầu tư nhà máy nhiệt điện và hầu hết các nhà máy nhiệt điện than thuộc EVN do chưa thống nhất được hợp đồng mua bán than năm 2017. Đặc biệt, theo báo cáo đề xuất của EVN, năm 2017 EVN sẽ điều chỉnh lại nhu cầu tiêu thụ than giảm 2 triệu tấn so với kế hoạch để tăng tương ứng mua than của 2 đơn vị mới. Như vậy, tồn kho than sạch cuối năm 2017 của TKV sẽ tăng tương ứng (do tăng sản lượng khai thác thêm 2 triệu tấn theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và giảm tiêu thụ cho các nhà máy điện của EVN 2 triệu tấn).

“Việc cắt giảm sản lượng này sẽ tác động không nhỏ đến sản xuất của ngành Than, việc làm, đời sống, thu nhập người lao động của TKV, Tổng công ty Đông Bắc và địa phương” (nếu tính theo năng suất lao động bình quân của TKV năm 2016 là 521 tấn/người/năm thì khoảng 4.000 người lao động sẽ mất việc làm tương đương với một mỏ than hầm lò phải đóng cửa - PV) – Tổng giám đốc Đặng Thanh Hải nhận định.

Về phía Tổng công ty Đông Bắc, Đại tá, Tổng giám đốc- Phương Kim Minh cho biết: 6 tháng đầu năm Tổng công ty tiêu thụ được 3 triệu tấn.Trong đó, bán cho hộ điện 2,5 triệu tấn (chiếm 83% sản lượng tiêu thụ); hộ xi măng: 350 ngàn tấn (chiếm 12% sản lượng tiêu thụ); các hộ khác: 150 ngàn tấn (chiếm 5% sản lượng tiêu thụ). Theo Đại tá Phương Kim Minh, EVN đã có văn bản báo cáo Bộ Công Thương đề nghị giảm sản lượng than 500 ngàn tấn của Tổng công ty Đông Bắc cho các nhà máy nhiệt điện thuộc EVN; vì vậy, tổng công ty cũng gặp rất nhiều khó khăn.

Sau khi nghe báo cáo của 2 đơn vị và ý kiến của đại diện lãnh đạo Tổng cục Năng lượng, Cục Điều tiết điện lực, Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng khẳng định phải giải quyết ngay một số vấn đề cho ngành Than. Thứ trưởng lưu ý, Bộ Công Thương sẽ sớm có văn bản báo cáo Chính phủ yêu cầu các hộ điện tiêu thụ than, trước mắt trong năm 2017 chưa thực hiện mua than của các đơn vị cung cấp mới, tập trung cao nhất việc nhận than của TKV và Tổng công ty Đông Bắc.