Tính đến hết năm 2022, dư nợ tín dụng đối với hoạt động kinh doanh bất động sản khoảng 800.000 tỷ đồng

Doanh nghiệp bất động sản phá sản, giải thể tăng 38,7% so với cùng kỳ

Báo cáo của Bộ Xây dựng cho thấy, trong năm 2022, số doanh nghiệp thành lập mới là 8.593 doanh nghiệp, tăng khoảng 14%; số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động là 2.081 doanh nghiệp, tăng khoảng 57%; số doanh nghiệp tuyên bố phá sản, giải thể tăng khoảng 39% so với cùng kỳ năm trước.

Về nguyên nhân, Bộ Xây dựng đánh giá do doanh nghiệp khó khăn trong tiếp cận nguồn vốn, chi phí của doanh nghiệp tăng cao, thiếu dòng tiền, khách hàng mua bất động sản khó tiếp cận vốn vay và khó khăn trong phát hành trái phiếu...

Báo cáo của Ngân hàng Nhà nước cũng cho thấy đến 31/12/2022, dư nợ tín dụng đối với hoạt động kinh doanh bất động sản khoảng 800.000 tỷ đồng.

Nguồn cung nhà, đặc biệt là nguồn cung nhà thu nhập thấp hạn chế

Năm 2022, nguồn cung nhà ở đặc biệt là nhà ở dành cho đối tượng thu nhập thấp vẫn còn hạn chế.

Riêng trong quý IV năm 2022, cả nước chỉ có 22 dự án với 5.995 căn được cấp phép (bằng khoảng 45% so với cùng kỳ năm 2021). Trong đó, Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh chỉ có 6 dự án được cấp phép. Ngoài ra, trong 3 tháng cuối năm có 466 dự án với 228.029 căn đang triển khai xây dựng; 28 dự án với 3.258 căn đã hoàn thành xây dựng.

Tính chung cả năm 2022, cả nước có 126 dự án với 55.732 căn hộ được cấp phép (bằng khoảng 53% so với năm 2021); 466 dự án với 228.029 căn hộ đang được triển khai xây dựng (bằng khoảng 48% so với năm 2021); 91 dự án với 18.206 căn hộ đã hoàn thành xây dựng (bằng khoảng 55% so với năm 2021).

Đối với dự án nhà ở xã hội, trên cả nước có 09 dự án được cấp phép mới với quy mô 5.526 căn hộ; có 114 dự án với 6.196 căn hộ đã hoàn thành xây dựng; có 27 dự án với 8.245 căn hộ đủ điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai theo thông báo của các Sở Xây dựng.

Về số lượng dự án và căn hộ đủ điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai, trên cả nước có 252 dự án với 65.909 căn hộ đủ điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai theo thông báo của các Sở Xây dựng (giảm gần 50.000 căn hộ và bằng khoảng 58% so với năm 2021).

Với dự án nhà ở công nhân, trên cả nước có 02 dự án được cấp phép mới với quy ô 1.729 căn hộ; có 01 dự án với 32 căn hộ đã hoàn thành xây dựng; có 04 dự án với 2.328 căn hộ đủ điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai theo thông báo của các Sở Xây dựng.

Bên cạnh nguồn cung hạn chế, giá chung cư của năm 2022 cũng đứng yên. Trong quý IV/2022, giá giao dịch bình quân các loại căn hộ chung cư không tăng so với quý trước. Các chủ đầu tư vẫn tiếp tục áp dụng những chính sách cam kết, chia sẻ lợi nhuận, hỗ trợ lãi suất… nhằm kích cầu thị trường.

Các dự án có giá bán dưới 25 triệu đồng/m2 tại Hà Nội và TP.HCM rất ít, chủ yếu tập trung ở các khu vực xa trung tâm thành phố. Sản phẩm chủ đạo trên thị trường vẫn là các căn hộ phân khúc trung cấp.

Đặc biệt, tại Hà Nội và TP.HCM một số dự án có vị trí đặc biệt, trung tâm có mức giá quảng cáo, chào bán cao như: Dự án Masteri West Heights thuộc khu đô thị Vinhomes Smart City (Tây Mỗ, TP Hà Nội) có giá bán 70-80 triệu đồng/m2; Dự án Empire City Thủ Thiêm (quận 2, TP.HCM) có giá khoảng 105-221 triệu đồng/m2...

Đối với nhà ở riêng lẻ, đất nền, trong quý IV, giá giao dịch bình quân nhà ở riêng lẻ, đất nền cơ bản không tăng so với quý trước; cá biệt có một số dự án tại một số khu vực có xu hướng giảm nhưng không nhiều.

Dư nợ tín dụng bất động sản khoảng 800.000 tỷ đồng

Báo cáo của Ngân hàng Nhà nước cho thấy đến 31/12/2022, dư nợ tín dụng đối với hoạt động kinh doanh bất động sản khoảng 800.000 tỷ đồng.

Đặc biệt, về tình hình phát hành trái phiếu của các doanh nghiệp bất động sản, Bộ Xây dựng cho biết thời gian qua, các doanh nghiệp bất động sản khó khăn hơn trong việc phát hành trái phiếu tạo nguồn vốn để triển khai thực hiện dự án cũng như cân đối dòng tiền trong hoạt động của doanh nghiệp.

Riêng, trong tháng 12/2022, các doanh nghiệp bất động sản đã phát hành 500 tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ. Theo số liệu thống kê sơ bộ của Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội, tính đến 25/12/2022, dư nợ trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ khoảng 2 triệu tỷ đồng, trong đó của doanh nghiệp bất động sản là 419.000 tỷ đồng (chiếm 34%).

Trong cuối năm 2022 và thời gian tới, một số doanh nghiệp còn phải chịu áp lực trả nợ trái phiếu trước hạn cho nhà đầu tư vì nhiều nguyên nhân, trong đó có thay đổi chính sách kiểm soát trái phiếu phát hành của doanh nghiệp.

Đề xuất phương án điều hành room tín dụng phù hợp cho bất động sản

Để đảm bảo thị trường bất động sản trong thời gian tới tiếp tục phát triển ổn định, an toàn, lành mạnh, Bộ Xây dựng đề xuất, các bộ, ngành và địa phương theo chức năng, nhiệm vụ được giao đẩy mạnh việc công bố, công khai, minh bạch thông tin, nhất là kịp thời tuyên truyền, phổ biến chính sách, quy định, giải pháp mới của Nhà nước về tín dụng, trái phiếu, cổ phiếu, tình hình thị trường bất động sản.

Bộ Xây dựng đề nghị Bộ Công an chủ trì, phối hợp với cơ quan chức năng có thẩm quyền giám sát, xử lý nghiêm, kịp thời hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động đầu tư, kinh doanh bất động sản, môi giới đưa thông tin không chính xác, gây tác động tiêu cực đến hoạt động của thị trường tài chính, tín dụng, bất động sản.

Bộ Thông tin và Truyền thông tập trung chỉ đạo kiểm soát, kiểm duyệt chặt chẽ, có hiệu quả các kênh thông tin xã hội không chính xác, không chính thống có thể gây tác động tiêu cực đến tâm lý nhân dân, nhà đầu tư, khách hàng và thị trường, nhất là các thông tin ảnh hưởng đến sự phục hồi, tăng trưởng kinh tế - Bộ Xây dựng đề xuất.

Đặc biệt, Bộ Xây dựng đề nghị Ngân hàng nhà nước Việt Nam xem xét, đề xuất phương án điều hành trần (room) tín dụng phù hợp để hỗ trợ cho nền kinh tế; chỉ đạo, hướng dẫn các tổ chức tín dụng tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, người mua nhà và nhà đầu tư được tiếp cận nguồn vốn tín dụng.

Ngân hàng cần hướng dẫn, chỉ đạo các tổ chức tín dụng cho vay, giải ngân nhanh chóng đối với doanh nghiệp, dự án bất động sản đủ điều kiện theo đúng quy định của pháp luật; ưu tiên cho vay dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, nhà ở thương mại giá rẻ và các loại hình bất động sản phục vụ mục đích sản xuất, an sinh xã hội có hiệu quả cao, có khả năng trả nợ.