Tại tọa đàm “Các giải pháp tăng cường chuỗi cung ứng dệt may khi gia nhập Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP)” diễn ra chiều 30/3, 100% ý kiến đưa ra đều đồng tình với quan điểm các doanh nghiệp (DN) dệt may cần nhanh chóng bắt tay tạo thành chuỗi liên kết nhằm tận dụng tối đa nguyên liệu sản xuất trong nước.

Muốn chủ động được nguyên liệu, các DN dệt may phải bắt tay nhau để tạo thành chuỗi liên kết

Dù là đơn vị có sản phẩm nổi tiếng về chất lượng với trăm cửa hàng trên toàn quốc song Công ty may An Phước vẫn phải nhập khẩu 100% nguyên liệu để đáp ứng nhu cầu sản xuất. Về thực tế này, bà Nguyễn Thị Điền - Tổng Giám đốc Công ty may An Phước - cho biết, công ty đang phải nhập 100% nguyên liệu nước ngoài và chỉ có riêng phần phụ liệu công ty sử dụng sản phẩm của các DN có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam.

Ông Nguyễn Văn Hùng - Tổng Giám đốc Tổng công ty 28 - cho hay, hiện nay dệt may trong nước đang nhập khẩu 60% nguyên liệu của Trung Quốc. Dù trong nước sản xuất được 40% nguyên liệu nhưng chủ yếu là hàng dệt kim, công nghệ đơn giản, còn đối với dệt thoi thì 70 – 80% là nhập khẩu.

Nguyên nhân dệt may nhập khẩu nguyên liệu kéo dài là do DN Việt Nam chủ yếu làm gia công hoặc sản xuất theo chỉ định của các DN nước ngoài nên không thể quyết định nguyên liệu sản xuất. Thêm đó, nhiều DN cho hay, đầu tư sản xuất nguyên liệu đòi hỏi số vốn lớn nên nhiều DN không thể thực hiện. Chưa kể việc các DN Việt đang thua xa DN những nước lân cận về năng suất sản xuất, dẫn đến giá thành sản phẩm khó cạnh tranh.

Tuy nhiên, theo đánh giá của ông Trương Văn Cẩm - Tổng thư ký Hiệp hội dệt may Việt Nam, nếu xét trên diện rộng thì dệt may Việt Nam không hẳn yếu. Lý giải cụ thể, ông Cẩm thông tin, trung bình 1 năm cũng sản xuất được 1 tỷ mét vải rồi xuất khẩu trong khi có nhiều DN sản xuất khác lại nhập khẩu vải nguyên liệu. Đối với mặt hàng sợi, một năm sản xuất khoảng 1,2 triệu tấn và xuất khẩu từ 700-800 ngàn tấn. Nghịch lý ở chỗ, số nhập khẩu sợi tương đương số xuất.

Ông Cẩm còn trấn an các doanh nghiệp rằng khi tham gia TPP, quy tắc xuất xứ hàng hóa của dệt may không quá khó khăn vì có những mặt hàng chỉ yêu cầu từ cắt may không đòi hỏi xuất xứ nguyên liệu. Ngoài ra, TPP có độ trễ cho dệt may Việt Nam thực hiện quy tắc xuất xứ cũng như tạo điều kiện để DN dệt may trong nước cơ cấu lại thượng nguồn (xuất xứ nguyên liệu).

Qua những phân tích và thông tin nêu trên, Hiệp hội Dệt may Việt Nam khuyến cáo các DN dệt may cần phải chú trọng liên kết chuỗi với nhau. Theo đó, DN xuất khẩu chủ động tìm đến DN sản xuất nguyên liệu nhằm giảm tối đa tình trạng nhập khẩu. Đây chính là hình thức vừa đảm bảo quy tắc xuất xứ nguyên liệu, vừa đảm bảo tính cạnh tranh về giá cả.