Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải tham dự chủ trì hội nghị.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Cao Đức Phát nhấn mạnh, bên cạnh những kết quả đạt được, đầu tư tư nhân vào nông nghiệp nông thôn còn chưa tương xứng với tiềm năng và nhu cầu phát triển của ngành. Đầu tư của DN trong nước còn thấp, thiếu ổn định. Tỷ trọng DN đầu tư vào sản xuất nông nghiệp còn rất thấp, năm 2014 chỉ chiếm 1,01% trong tổng số DN nhà nước, phần lớn là DN quy mô nhỏ, số DN có quy mô vốn dưới 5 tỷ đồng chiếm 55%.

Trong 5 năm qua chỉ có 3.489 DN thành lập mới với số vốn 126.469 tỷ đồng, nhưng lại có 475 DN bị giải thể. Bên cạnh những DN đầu tư bài bản, chuyên nghiệp, còn nhiều DN đầu tư chủ yếu dựa vào việc khai thác tài nguyên. Sự hợp tác, liên kết giữa DN với các nhà khoa học và nông dân trong chuỗi giá trị sản xuất còn ít và chưa chặt chẽ. Đầu tư hợp tác công tư PPP mới ở giai đoạn thí điểm.

Lý giải về vấn đề này, theo Bộ trưởng Cao Đức Phát, sản xuất nông nghiệp nhiều rủi ro, một số chính sách về đất đai, thuế, tín dụng khuyến khích DN đầu tư vào nông nghiệp nông thôn có những hạn chế nhưng chậm được sửa đổi cho phù hợp. Tính ổn định của quy hoạch và chính sách trong từng lĩnh vực nông nghiệp chưa cao… Đặc biệt, đất đai là cản trở lớn nhất đối với các DN khi đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn. Hiện nay, chưa có chính sách tạo qũy đất để thu hút DN.

Tại hội nghị, nhiều ý kiến cho rằng, về cơ sở hạ tầng, nhiều địa phương không có đủ ngân sách hỗ trợ nên nhiều DN phải tự bỏ vốn xây dựng cơ sở hạ tầng ở khu vực xung quang dự án. DN kiến nghị phần vốn này được định giá và khấu trừ dần vào tiền thuế đất, tiền thuê cơ sở hạ tầng hoặc thu nhập chịu thuế của DN. Về tín dụng, mặc dù Ngân hàng Nhà nước có nhiều cải cách tháo gỡ khó khăn nhưng nhiều DN vẫn khó tiếp cận vốn, một số DN đề nghị hình thành quỹ đầu tư, bảo lãnh tín dụng và hỗ trợ lãi suất cho dự án nông nghiệp công nghệ cao, Ngân hàng Nhà nước xem xét cho phép sử dụng chuồng trại chăn nuôi, nhà kính làm tài sản thế chấp khi vay vốn…

Chia sẻ những kinh nghiệp từ địa phương trong việc thu hút DN đầu tư vào nông nghiệp ông Đặng Huy Hậu - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh cho biết, tỉnh xác định DN đồng hành với tỉnh, thành công của DN cũng là thành công của tỉnh từ đó đã xác định lại nông nghiệp nông dân nông thôn và sản phẩm nông sản ở Quảng Ninh là gì từ đó quy hoạch lại các vùng sản xuất, xây dựng thương hiệu cho các sản phẩm và có các chính sách thu hút DN vào đầu tư…. Vì thế, trong thời gian vừa qua tỉnh Quảng Ninh đã kêu gọi được nhiều tập đoàn lớn đầu tư vào nông nghiệp như Vingroup, Việt Úc, một số DN Hà Nội xuống Quảng Ninh đầu tư chế biến dược liệu, hay các DN Nhật Bản sang phối hợp trồng rừng và chế biến gỗ rừng….