Thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng đã có mặt trên thị trường Việt Nam khá lâu, nhưng đến nay vẫn chưa được đưa vào khuôn khổ quản lý của pháp luật. Trong khi đó, thị trường chợ đen của các sản phẩm này ngày càng tràn lan, không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến người hút thuốc mà còn tác động tiêu cực tới nhiều lĩnh vực khác.

Vừa qua, các kiểm soát viên Đội Quản lý thị trường số 2 (Cục Quản lý thị trường tỉnh Thái Nguyên) đã nhiều lần tìm hiểu và trực tiếp đến những nơi diễn ra hoạt động kinh doanh mặt hàng này trên địa bàn TP. Thái Nguyên. Sau thời gian dài thẩm tra, xác minh, 3 Tổ công tác của Đội Quản lý thị trường số 2 bất ngờ đồng loạt tiến hành kiểm tra.

Lực lượng chức năng thu giữ sản phẩm thuốc lá điện tử

Tại đường Dương Tự Minh, tổ 1 phường Hoàng Văn Thụ, TP. Thái Nguyên - địa điểm kinh doanh do Phạm Lê Việt Khánh (sinh năm 1990) làm chủ, lực lượng chức năng phát hiện 140 máy làm nóng tinh dầu có nhãn ghi bằng tiếng nước ngoài, không có nhãn phụ bằng tiếng Việt Nam. Toàn bộ số hàng này được đối tượng mua qua các hội nhóm trên mạng xã hội, sau khi chốt số lượng đặt đầu bán chuyển hàng. Giá một máy làm nóng tinh dầu đối tượng này nhập vào 200.000 đồng và bán gần 300.000 đồng/ sản phẩm. Tại thời điểm kiểm tra, Tổ công tác của Đội Quản lý thị trường số 2 đã phát hiện 13 máy làm nóng tinh dầu và 168 đầu làm nóng tinh dầu. Chủ cơ sở này không thực hiện thủ tục đăng ký hộ kinh doanh, đồng thời toàn bộ số hàng hóa cũng không có giấy tờ hợp pháp để chứng minh nguồn gốc.

Ông Trần Khánh Phương - Đội trưởng Đội Quản lý thị trường số 2 - cho biết, hoạt động kinh doanh thuốc lá thế hệ mới nổi lên tại thị trường Thái Nguyên những năm gần đây. Các đối tượng chủ yếu sử dụng mạng xã hội để chào bán, giao dịch, hoạt động trao đổi thường diễn ra kín trên các hội nhóm và sẵn sàng giải tán hoặc đóng cửa nên gây khó khăn cho lực lượng chức năng trong quá trình thẩm tra, xác minh thông tin và tiến hành kiểm tra.

Theo đánh giá của các cơ quan chức năng, từ đầu năm, tình trạng vận chuyển thuốc lá lậu vào nội địa đang có chiều hướng gia tăng, nhất là trên tuyến biên giới tại các tỉnh phía Nam. Đáng chú ý là sự xuất hiện thuốc lá thế hệ mới và tình trạng nhập lậu sợi thuốc lá. Mới đây, lực lượng chức năng tỉnh Lào Cai đã thu giữ lô hàng hơn 5.000 sản phẩm thuốc lá điện tử không rõ nguồn gốc, xuất xứ nhập lậu từ Trung Quốc ngay những tháng đầu năm. Đây cũng là lô hàng thuốc lá điện tử nhập lậu lớn nhất từ trước tới nay.

Thực tế cho thấy, thuốc lá thế hệ mới nhập khẩu bất hợp pháp vào nước ta không rõ nguồn gốc, xuất xứ, không kiểm soát được chất độc hại bị cấm sử dụng, gây nguy hại nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng, gây mất an ninh trật tự, an toàn xã hội. Hơn thế, việc xử lý các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới nhập lậu đang đặt ra nhiều thách thức cho lực lượng chức năng trong việc tìm chủ hàng và tốn kém chi phí lớn để tiêu hủy sản phẩm. Trong khi đó, để xử lý các đối tượng vi phạm cũng không dễ do các loại thuốc lá thế hệ mới chưa được phép kinh doanh trên thị trường nên các cơ quan chức năng không có cơ sở để xác định giá trị tang vật bị bắt giữ phục vụ xử lý vi phạm.