Số lượng doanh nghiệp và người tham gia bán hàng đa cấp giảm

Theo Sở Công Thương Hà Nội, đến hết tháng 6/2020, trên địa bàn Hà Nội còn 18 doanh nghiệp (DN) hoạt động kinh doanh bán hàng đa cấp, giảm 4 đơn vị so với thời điểm cuối năm 2019 do hết hạn hiệu lực hoặc bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp. Các DN này chủ yếu kinh doanh các mặt hàng thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, đồ gia dụng,..., trong đó, thực phẩm chức năng là mặt hàng có số lượng DN tham gia kinh doanh nhiều nhất, với trên 80% số DN đã đăng ký kinh doanh đa cấp.

Ông Nguyễn Thanh Hải- Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội - cho biết, Số lượng người tham gia bán hàng đa cấp tại địa bàn Hà Nội 6 tháng đầu năm 2020 (67.524 người) giảm 51,8% so với 6 tháng đầu năm 2019 (140.377 người).

Lực lượng QLTT Hà Nội kiểm tra hoạt động kinh doanh đa cấp

Do diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 trên thế giới và Việt Nam, Sở Công Thương Hà Nội đã tăng cường chỉ đạo, giám sát doanh nghiệp bán hàng đa câp trên địa bàn thực hiện nghiêm túc các Chỉ thị, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và UBND TP. Hà Nội về các biện pháp phòng chống dịch và không tập trung đông người. Do đó, số lượng hội nghị, hội thảo, đào tạo về bán hàng đa cấp của các doanh nghiệp thông báo đến Sở Công Thương Hà Nội 6 tháng đầu năm 2020 đã giảm 63% so với 6 tháng đầu năm 2019.

Cảnh giác với đa cấp biến tướng

Thời gian gần đây, do thắt chặt công tác cấp giấy chứng nhận hoạt động bán hàng đa cấp và sự phát triển nhanh chóng của thương mại điện tử, hoạt động kinh doanh đa cấp không phép và kinh doanh dịch vụ sử dụng mô hình trả thưởng đa cấp như đầu tư tài chính, tiền ảo, dịch vụ giáo dục, đào tạo,… có xu hướng phát triển nhanh chóng, thu hút người dân ở mọi lứa tuổi tham gia.

Trên các phương tiện truyền thông đang phản ánh về hiện tượng sử dụng mô hình kinh doanh theo phương thức đa cấp trái phép như: Mô hình cashback, App Myaladdinz; Tập đoàn Thời gian vàng (Gold Time hay Gold Time Coffee – GTC); Edunetwork;….Đến nay, các mô hình trên chưa được Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng cấp Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp.

Sở Công Thương Hà Nội cảnh báo người dân nên tìm hiểu kỹ thông tin, cân nhắc không tham gia hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp trái phép (nếu được chào mời) vì không có cơ sở để bảo vệ quyền lợi khi gặp thiệt hại.

Theo quy định của Nghị định số 40/2018/NĐ-CP “Hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp chỉ được thực hiện đối với hàng hóa. Mọi hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp với đối tượng không phải là hàng hóa đều bị cấm, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác”; Theo quy định tại Điều 217a Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi năm 2017 thì các tổ chức cá nhân có dấu hiệu kinh doanh theo phương thức đa cấp khi chưa được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp có thể bị xử lý hình sự với mức phạt tới 5 tỉ đồng hoặc 5 năm tù giam.

Tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền cũng như thanh tra, kiểm tra, giám sát

Trước tình hình đó, Ông Nguyễn Thanh Hải – Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội cho biết Sở Công Thương Hà Nội đã phối hợp với các cơ quan quản lý nhà nước liên quan trên địa bàn Thành phố tăng cường thông tin, tuyên truyền về pháp luật liên quan đến bán hàng đa cấp, cảnh báo về các trường hợp kinh doanh đa cấp không phép, đa cấp trá hình nhằm nâng cao nhận thức của người dân và hạn chế nguy cơ người dân tham gia vào các hệ thống này. Ngoài những hình thức tuyên truyền quen thuộc là hội nghị, hội thảo, tập huấn, tuyên truyền qua báo, đài, đăng tải trên cổng thông tin điện tử Thành phố và trang web của các Sở, ngành. Sở đã không ngừng đổi mới phương thức tuyên truyền như: Tuyên truyền đến người dân trên địa bàn thông qua hệ thống loa, đài xã, phường cũng như thông tin đến từng tổ dân phố trong các cuộc họp; viết bài tuyên truyền gửi các trường đi học, cao đẳng trên địa bàn Hà Nội tuyên truyền đến các sinh viên; phát hành tài liệu tuyên truyền về bán hàng đa cấp để phổ biến trực tiếp đến người dân như: Sổ tay nâng cao nhận thức về hoạt động bán hàng đa cấp; Tờ rơi tuyên truyền về các hoạt động đa cấp biến tướng; cuốn tài liệu “Tìm hiểu một số quy định về hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp”; Hỏi - đáp về hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp.

Công tác thanh tra, kiểm tra đối với hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp tại Hà Nội tiếp tục được đẩy mạnh để đưa hoạt động bán hàng đa cấp trên địa bàn trở lên minh bạch, lành mạnh. Trong năm 2020, Hà Nội tiếp tục thực hiện thanh tra chuyên ngành việc chấp hành các qui định của pháp luật về kinh doanh bán hàng đa cấp đối với các DN bán hàng đa cấp, đồng thời sẽ thực hiện việc thanh, kiểm tra đột xuất đối với DN bán hàng đa cấp có dấu hiệu vi phạm. Cùng với đó, Cục Quản lý thị trường Hà Nội cũng thường xuyên giám sát, kiểm tra hoạt động bán hàng đa cấp tại địa bàn; tăng cường kiểm tra, giám sát việc tổ chức hội nghị, hội thảo, đào tạo về bán hàng đa cấp của DN tại địa bàn Hà Nội.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Thanh Hải cho biết, vẫn còn một số điều bất cập gây khó khăn cho công tác quản lý hoạt động kinh doanh đa cấp như các quy định về mức độ xử lý vi phạm về kinh doanh theo phương thức đa cấp còn chưa đủ sức răn đe dẫn đến doanh nghiệp vẫn bị tái phạm và ngày càng xuất hiện nhiều loại hình hoạt động hoạt động đa cấp trái phép, bất chính. Do đó, để đảm bảo môi trường hoạt động cho các doanh nghiệp đa cấp chân chính, đồng thời ngăn ngừa và hạn chế tối đa các biểu hiện tiêu cực, các thiệt hại của người dân trước các hoạt động kinh doanh đa cấp trái phép, bất chính thì việc hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp phù hợp với yêu cầu thực tế và sự phát triển của ngành là rất quan trọng.