Sau khi Báo điện tử Xây dựng có bài “Hà Tĩnh: Ban Quản lý dự án xây dựng thị xã Kỳ Anh tự ý thay đổi phương án thi công dự án vốn vay Ngân hàng Thế giới”, Sở Xây dựng Hà Tĩnh đã có Văn bản số 3425/SXD-QHHT ngày 23/12/2022 về việc kiến nghị thực hiện công trình hệ thống thu gom nước thải thuộc dự án phát triển tổng hợp các đô thị động lực - Tiểu dự án đô thị Kỳ Anh.

Đoạn đường được cho là chỉ làm “thử nghiệm” để xin phép điều chỉnh.

Chủ đầu tư buông lỏng quản lý để nhà thầu thi công theo kiểu “tiền trảm hậu tấu”

Liên quan đến bài viết trên Báo điện tử Xây dựng phản ánh, việc UBND thị xã Kỳ Anh, Ban Quản lý dự án (BQLDA) xây dựng thị xã Kỳ Anh tự ý cho nhà thầu thay đổi thiết kế, biện pháp thi công Gói thầu KA-PW-07: Xây dựng hệ thống thu gom nước thải thuộc dự án Phát triển tổng hợp các đô thị động lực – Tiểu dự án đô thị Kỳ Anh, khi chưa được thẩm định, phê duyệt điều chỉnh theo quy định của pháp luật. Ngày 25/11/2022, UBND thị xã Kỳ Anh có báo cáo các nội dung liên quan gửi Sở Xây dựng tỉnh Hà Tĩnh. Chủ đầu tư lý giải nguyên nhân thực hiện việc thay đổi phương án thi công đường ống mạng cấp 3 Gói thầu KA-PW-07 từ đào hở sang khoan ngầm kéo ống HDD là do Tổng cục Đường bộ Việt Nam yêu cầu khoan ngầm qua Quốc lộ 1A. Đồng thời, khi thi công qua các đoạn đường hẹp, đào sâu làm ảnh hưởng an toàn khu dân cư, ách tắc giao thông; vướng mắc hệ thống cáp quang quốc gia, cáp ngầm điện chiếu sáng, hệ thống đường ống cấp nước, cây xanh trên vỉa hè Quốc lộ 1A. Nếu thi công theo hồ sơ thiết kế được duyệt, chủ đầu tư phát sinh kinh phí để di dời hệ thống hạ tầng công trình ngầm, phát sinh chi phí xây dựng.

Hướng dẫn xử lý việc làm sai phạm nói trên, ngày 23/12/2022, Sở Xây dựng tỉnh Hà Tĩnh đã có Văn bản số 3425/SXD-QHHT yêu cầu chủ đầu tư thực hiện dự án theo đúng thiết kế được phê duyệt. Theo đó, việc điều chỉnh dự án, thiết kế được Sở Xây dựng tỉnh Hà Tĩnh yêu cầu, hướng dẫn thực hiện theo đúng quy định tại Điều 61, Điều 84, Luật Xây dựng năm 2014; Điều 19, Điều 39, Nghị định số 15/2021/NĐ-CP ngày 3/3/2021 của Chính phủ và hướng dẫn của Sở Xây dựng tỉnh Hà Tĩnh tại Văn bản số 3171/SXD-QLHĐXD ngày 29/11/2022. Văn bản của Sở Xây dựng cũng đề cập đến việc lập bản vẽ hoàn công yêu cầu thực hiện theo quy định tại Phụ lục II.B Nghị định số 06/2021/NĐ-CP ngày 26/01/2021 của Chính phủ và việc áp dụng đơn giá, định mức mới chưa được quy định trong hệ thống định mức xây dựng đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ban hành thực hiện theo Điều 21 Nghị định số 10/2021/NĐ-CP ngày 9/02/2021 của Chính phủ, hướng dẫn của Sở Xây dựng tại Văn bản số 1738/SXD-QLHĐXD ngày 18/7/2022; việc thẩm định điều chỉnh thiết kế bản vẽ thi công thực hiện theo quy định tại Điều 39 Nghị định số 15/2021/NĐ-CP ngày 3/3/2021 của Chính phủ và Điều 2 Quyết định số 28/2021/QĐ-UBND ngày 22/6/2021 của UBND tỉnh.

Như vậy, với nội dung nêu trên tại văn bản của Sở Xây dựng tỉnh Hà Tĩnh thì đề xuất điều chỉnh thiết kế, biện pháp thi công của chủ đầu tư chưa được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận và việc để nhà thầu, cụ thể là Công ty TNHH Xây dựng Tự Lập (Công ty Tự Lập) khoan ngầm đặt đường ống tại xã Kỳ Hoa là trái quy định pháp luật, Báo cáo số 165/BC- UBND ngày 25/11/2022 của UBND thị xã Kỳ Anh gửi Sở Xây dựng mang tính chất đối phó, “tiền trảm hậu tấu” khi có sự vào cuộc, phản ánh của báo chí.

Ban QLDA xây dựng yếu kém trong công tác quản lý hay cố tình “ngồi” trên luật?

Theo Báo cáo số 165/BC-UBND ngày 25/11/2022 của UBND thị xã Kỳ Anh gửi Sở Xây dựng tỉnh Hà Tĩnh thì khi lập, thẩm định đề cương nhiệm vụ khảo sát bước thiết kế bản vẽ thi công không có chi phí khảo sát địa hình, địa chất hệ thống đường ống mạng cấp 3 và hố ga đấu nối hộ gia đình; điều chỉnh một số tuyến do vướng công trình ngầm; bổ sung một tuyến do tỷ lệ xây dựng nhà ở thay đổi; thay đổi nắp ga gang do trên vỉa hè không thi công được phải đặt hố ga đấu nối hộ gia đình ở lòng đường…Việc xác định đơn giá, UBND thị xã Kỳ Anh đề nghị “cho phép chủ đầu tư áp dụng đơn giá các dự án tương tự hoặc dựa trên thông báo giá phù hợp để đưa vào thương thảo hợp đồng”. Những nội dung này khi chưa có sự đồng ý của cơ quan có thẩm quyền thì hoàn toàn trái và không có trong quy định của pháp luật.

Chia sẻ với phóng viên Báo điện tử Xây dựng, một cán bộ Sở Xây dựng Hà Tĩnh chuyên về thẩm định giá cho biết: “Theo Điều 21 Nghị định 10/2021/NĐ-CP, ngày 9/02/2021 của Chính phủ, việc xác định định mức dự toán mới, điều chỉnh định mức dự toán phải thực hiện theo quy định của Bộ trưởng Bộ Xây dựng. Tuy nhiên, hiện nay phương án thi công khoan ngầm kéo ống HDD chưa được Bộ Xây dựng xây dựng định mức công việc quy định trong hệ thống định mức xây dựng đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ban hành. Vì vậy, việc thay đổi phương án thi công sẽ khó khăn trong khâu thanh quyết toán vốn đầu tư, đặc biệt là với dự án vay vốn nước ngoài, các hồ sơ thủ tục hết sức chặt chẽ”.

Nhận định việc đề nghị thay đổi thiết kế và phương án thi công “chưa từng có tiền lệ” đối với dự án có vốn vay nước ngoài, dư luận cho rằng UBND thị xã Kỳ Anh đã buông lỏng quản lý để Ban QLDA xây dựng “vượt quyền”, tự ý cho Công ty Tự Lập thay đổi thiết kế, điều chỉnh phương án thi công khi chưa xin chủ trương, chưa được cấp có thẩm quyền cho phép. Việc thi công không đúng thiết kế này có thể gây ra hệ lụy về chất lượng công trình, có nguy cơ hợp thức hóa hồ sơ thanh quyết toán, thậm chí gây bất lợi cho nhà thầu khi làm hồ sơ hoàn công. Ngoài ra, việc Ban QLDA xây dựng thị xã Kỳ Anh “phớt lờ” các quy định pháp luật về xây dựng, tự ý cho nhà thầu “thử nghiệm” phương án thi công không đúng hồ sơ thiết kế đã được thẩm định, phê duyệt vô hình chung đẩy nhà thầu vào thế “tiến thoái lưỡng nan”.

Đại diện lãnh đạo Ban QLDA xây dựng thị xã Kỳ Anh cho biết: “Nếu được cho phép, chúng tôi sẽ thay đổi phụ lục hợp đồng miễn sao không vượt dự toán”.

Đại diện lãnh đạo Ban QLDA xây dựng thị xã Kỳ Anh còn cho biết: “Chúng tôi chỉ mới làm thử nghiệm, thử nghiệm tốt mới trình xin phép cơ quan chức năng…”. Chúng tôi không hiểu vị lãnh đạo này “yếu kém” trong công tác quản lý Nhà nước về xây dựng thật hay cố tình “ngồi” trên quy định của pháp luật để điều hành, quản lý một dự án có tổng mức đầu tư hàng trăm tỷ đồng và coi đó như là một là một “trò chơi”, một thử nghiệm? Tiếc rằng “trò chơi”, thử nghiệm mà Ban QLDA xây dựng thị xã Kỳ Anh bày ra chưa được pháp luật công nhận và cho phép thực hiện.