Trước thềm Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN và Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN+3 (bao gồm Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc), Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh đã có những nhận định về tình hình ứng phó với đại dịch của ASEAN và đối tác.

Theo Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh, thế giới đang phải vật lộn để vượt qua một cuộc khủng hoảng toàn cầu chưa từng có kể từ sau chiến tranh thế giới lần thứ hai. Chống dịch là trách nhiệm chung của từng quốc gia, từng chính phủ và các cơ chế khu vực và toàn cầu.

Là tổ chức đóng vai trò trung tâm ở khu vực, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh nêu rõ, ASEAN chính là mái nhà chung để các quốc gia thành viên cùng nhau vượt qua cơn bão đại dịch này. Trong lịch sử hơn năm thập kỷ hình thành và phát triển, sau mỗi khó khăn, thách thức và khủng hoảng, chúng ta lại mạnh mẽ hơn trước. Nay chính là thời điểm ASEAN tiếp tục phát huy truyền thống quý báu đó và thể hiện sứ mệnh của mình là làm chỗ dựa cho các quốc gia thành viên trong lúc gian nguy nhất.

Tuy nhiên, ASEAN không phải là một ốc đảo tự thân, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh nhấn mạnh, sức khỏe người dân và sức khỏe của nền kinh tế ASEAN gắn chặt với khu vực Đông Á và toàn cầu. Các nước trong khu vực đều là những nơi chịu tác động nặng nề của dịch Covid-19 nhưng đã có những nỗ lực không mệt mỏi trong cuộc chiến chống dịch, và đến nay đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm quý báu có thể chia sẻ với nhau. Cùng chung tay với nỗ lực hợp tác quốc tế gần đây trong ứng phó Covid-19 ở nhiều diễn đàn khác nhau như G-7, G-20, Liên hợp quốc…, chúng ta tin tưởng vào tinh thần quốc tế mạnh mẽ hơn và gắn kết hơn từ các nỗ lực và sáng kiến của ASEAN.

Trên tinh thần này, Việt Nam sẽ chủ trì tổ chức Hội nghị Cấp cao ASEAN đặc biệt và Hội nghị Cấp cao ASEAN+3 về Covid-19. Thông qua hội nghị, các nhà lãnh đạo sẽ cùng nhau đề ra các biện pháp, sáng kiến cụ thể, thúc đẩy hơn nữa hợp tác phòng chống dịch bệnh đồng thời bảo đảm sự phát triển năng động, bền vững của khu vực về dài hạn. Theo đó, các nhà lãnh đạo ASEAN và đối tác sẽ tập trung vào 5 nhóm giải pháp ứng phó, đẩy lùi Covid-19; thông qua 2 văn kiện quan trọng là Tuyên bố chung của Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN và Tuyên bố chung của Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN+3 về Ứng phó dịch bệnh Covid-19, qua đó, khẳng định cam kết và quyết tâm mạnh mẽ của ASEAN và các nước ASEAN+3 trong ngăn ngừa và loại bỏ các nguy cơ của dịch bệnh đe dọa cuộc sống người dân, ổn định tình hình kinh tế-xã hội các quốc gia thành viên.

Trong bối cảnh dịch Covid-19 bùng phát, diễn biến phức tạp, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phạm Bình Minh nhấn mạnh thêm: Hơn bao giờ hết, chúng ta thấu hiểu tầm quan trọng của tư duy Cộng đồng và hành động Cộng đồng. Đó cũng là trách nhiệm chung và vai trò trung tâm của ASEAN trong đóng góp vào việc bảo đảm một thế giới và khu vực hậu đại dịch sẽ tiếp tục hội nhập, phát triển thịnh vượng và bền vững hơn.

Trước đó, Hội nghị lần thứ 25 Hội đồng Điều phối ASEAN (ACC) đã được tổ chức trực tuyến ngày 9/4/2020 với sự tham dự của Bộ trưởng Ngoại giao 10 nước thành viên ASEAN và Tổng Thư ký ASEAN. Với nhiệm vụ là cơ quan chủ trì điều phối chung của Cộng đồng ASEAN, Hội đồng Điều phối ASEAN đã phát huy tích cực vai trò điều phối, thúc đẩy các nỗ lực đồng bộ, liên ngành của ASEAN trong ứng phó dịch bệnh.

Hội đồng Điều phối ASEAN cũng thảo luận công tác chuẩn bị cho Hội nghị Cấp cao đặc biệt của ASEAN và ASEAN+3. Các Bộ trưởng đã ghi nhận thông tin được Việt Nam chia sẻ về kế hoạch tổ chức và dự kiến các văn kiện sẽ được thông qua tại các Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN và ASEAN+3. Đồng thời, các Bộ trưởng Hội đồng Điều phối ASEAN khẳng định sẽ phối hợp chặt chẽ với nước Chủ tịch ASEAN, Việt Nam, cũng như với các đối tác Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, để chuẩn bị tốt nhất cho các hội nghị có ý nghĩa đặc biệt quan trọng này.