Chiều ngày 26/12, Bộ Công Thương đã tổ chức Hội nghị tổng kết công tác ngành Công Thương năm 2022 và triển khai nhiệm vụ năm 2023.

Hội nghị tổng kết ngành Công Thương năm 2022

Đến dự hội nghị có ông Huỳnh Thành Đạt - Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ; ông Lê Hoài Trung – Uỷ viên Trung ương Đảng, Trưởng Ban đối ngoại Trung ương; ông Nguyễn Văn Thắng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải; ông Nguyễn Minh Vũ, Thứ trưởng thường trực Bộ Ngoại giao; Thiếu tướng Phạm Trường Sơn - Phó Tổng tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, đại diện các bộ, ngành và đại diện các địa phương.

Bên cạnh đó là đại diện các cơ quan của Đảng, Nhà nước; cơ quan của Quốc hội; các Bộ, Ngành, cơ quan Trung ương; các Tập đoàn, Tổng công ty, doanh nghiệp có lĩnh vực thuộc ngành Công Thương quản lý. Hội nghị được tổ chức trực tiếp tại Bộ Công Thương và trực tuyến đến các Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài.

Ngành Công Thương "về đích" nhiều chỉ tiêu

Phát biểu khai mạc hội nghị, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên chỉ rõ, năm 2022 sắp qua đi trong bối cảnh tình hình kinh tế thế giới diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường; xu hướng bảo hộ mậu dịch, xung đột lợi ích và cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn ngày càng gay gắt; nhất là xung đột Nga - Ukraina kéo dài cùng với các biện pháp trừng phạt về kinh tế đối với Nga - một nước xuất khẩu nhiên liệu, lương thực và một số vật tư chiến lược lớn của thế giới, đã và đang gây ra những hệ luỵ nghiêm trọng đến kinh tế, thương mại, tài chính thế giới, cũng như gây thiếu hụt, đứt gãy các chuỗi sản xuất và cung ứng toàn cầu; giá cả dầu thô và các nguyên vật liệu đầu vào sản xuất biến động bất thường; lạm phát tăng cao và chính sách tiền tệ thắt chặt, tăng lãi suất ở nhiều nước dẫn tới tổng cầu thế giới giảm sút, tác động bất lợi đến nền kinh tế có độ mở lớn như nước ta.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên phát biểu khai mạc hội nghị

"Trong bối cảnh có nhiều khó khăn, thách thức, song dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo linh hoạt, kịp thời, quyết liệt của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước; ngành Công Thương đã tích cực, chủ động phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành Trung ương và các địa phương triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả các giải pháp tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ các doanh nghiệp khôi phục, phát triển sản xuất kinh doanh; chỉ đạo bảo đảm cung ứng vật tư, nguyên liệu, hàng hóa thiết yếu; đẩy mạnh các hoạt động kinh tế đối ngoại, xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu hàng hóa; khai thác có hiệu quả các hình thức thương mại, các loại thị trường, đa dạng hóa sản phẩm, chuỗi cung ứng, thúc đẩy xuất khẩu, đóng góp quan trọng, tích cực vào phát triển kinh tế của đất nước" - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nêu rõ.

Để đánh giá khách quan, toàn diện những kết quả đạt được trong năm qua và xác định các nhiệm vụ, giải pháp trong năm tới, Hội nghị này sẽ tập trung thảo luận, đánh giá tình hình và kết quả phát triển ngành Công Thương trong năm 2022; bàn và thống nhất các giải pháp trọng tâm năm 2023 để tập trung thực hiện hoàn thành và hoàn thành vượt mức các mục tiêu, nhiệm vụ được Chính phủ giao, góp phần thực hiện thắng lợi, toàn diện Kế hoạch năm 2023 đã đề ra.

Thứ trưởng Trần Quốc Khánh phát biểu tại hội nghị

Làm rõ hơn các thành tích Bộ Công Thương đã đạt được năm 2023, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh cho biết, về tình hình thực hiện nhiệm vụ ngành Công Thương năm 2022, Cụ thể, sản xuất công nghiệp phục hồi tích cực, dự kiến năm 2022, chỉ số sản xuất công nghiệp tăng hơn 9%, cao hơn cùng kỳ năm trước (tăng 4,8%), đạt mục tiêu tăng trưởng của ngành (kế hoạch tăng từ 8,5-9%). “Giá trị gia tăng ngành công nghiệp tăng khoảng 9%, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (tăng 4,82%) và cao hơn kịch bản tăng trưởng tại Nghị quyết 01 (kịch bản GDP trong công nghiệp tăng 6,4-7,3%)”- Thứ trưởng Trần Quốc Khánh nêu cụ thể.

Đáng chú ý, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục duy trì động lực của toàn ngành, tăng trưởng cao nhất trong các nhóm ngành, đóng vai trò chủ chốt dẫn dắt tăng trưởng của nền kinh tế. Dự kiến chỉ số sản xuất ngành công nghiệp chế biến chế tạo năm 2022 tăng khoảng 9,5%; đóng góp tới hơn 86% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước.

Ngành điện đã đảm bảo tốt cân đối điện phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và sinh hoạt của người dân; tập trung tháo gỡ khó khăn để đưa 06 dự án có nguồn điện lớn đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo cung cấp điện đi vào vận hành.

Ngành dầu khí về đích trước kế hoạch 02 tháng 18 ngày, đưa 05 mỏ và công trình mới vào khai thác, nhiều hơn 01 công trình so với kế hoạch cả năm, nộp ngân sách hoàn thành kế hoạch cả năm trước 6 tháng. Ngành than cũng đã nỗ lực vượt qua khó khăn cơ bản hoàn thành mục tiêu kế hoạch năm 2022.

Đối với hoạt động xuất nhập khẩu, dự kiến năm 2022, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam đạt khoảng 732 tỷ USD, tăng khoảng 10% so với năm 2021. Trong đó, xuất khẩu dự kiến tăng khoảng 10,5%, đạt khoảng 371,5 tỷ USD, hoàn thành vượt mức chỉ tiêu kế hoạch được Quốc hội và Chính phủ giao (kế hoạch tăng 8%).

"Cán cân thương mại tiếp tục ghi nhận xuất siêu năm thứ 7 liên tiếp với thặng dư gần 11 tỷ USD, góp phần tích cực cho cán cân thanh toán, giúp nâng cao dự trữ ngoại hối, ổn định tỷ giá và các chỉ số kinh tế vĩ mô khác của nền kinh tế" - Thứ trưởng Trần Quốc Khánh nhấn mạnh.

Hoạt động thương mại trong nước phục hồi tích cực, các chương trình kích cầu tiêu dùng, tháng khuyến mại tập trung được tổ chức đồng loạt ở các địa phương trên cả nước, nhu cầu mua sắm tăng. Công tác kết nối cung cầu được thực hiện tốt, giá cả tương đối ổn định, góp phần đạt mục tiêu kiểm soát lạm phát; gắn kết tạo nguồn hàng ổn định giữa các nhà sản xuất trong nước với các hệ thống phân phối lớn trên toàn quốc. Dự kiến, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ năm 2022 tăng 21%, vượt mục tiêu kế hoạch của ngành (mục tiêu tăng 8%).

Ngoài ra, thương mại điện tử Việt Nam tiếp tục phát triển trở thành kênh phân phối quan trọng. Năm 2022, quy mô thị trường thương mại điện tử bán lẻ Việt Nam ước đạt 16,4 tỷ USD, chiếm 7,5% doanh thu hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng của cả nước. “Với tốc độ tăng trưởng khoảng 20%/năm, Việt Nam được eMarketer xếp vào nhóm 5 quốc gia có tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử hàng đầu thế giới tạo động lực phát triển kinh tế và dẫn dắt chuyển đổi số trong doanh nghiệp”- Thứ trưởng chỉ ra.

Công tác xúc tiến thương mại với nòng cốt là Chương trình cấp quốc gia về xúc tiến thương mại tiếp tục được đẩy mạnh theo hướng kịp thời đổi mới, đa dạng hóa phương thức xúc tiến thương mại, qua đó hỗ trợ thiết thực có hiệu quả cho các doanh nghiệp, hiệp hội, địa phương. Chương trình đã phê duyệt 109 đề án xúc tiến thương mạivới tổng kinh phí Nhà nước hỗ trợ là 136 tỷ đồng, tập trung vào các hoạt động xúc tiến thương mạiphát triển ngoại thương và phát triển thị trường trong nước theo hướng đa dạng hóa phương thức xúc tiến thương mại, tăng cường các hoạt động mang tính liên kết vùng, miền (như các hoạt động tổ chức hội chợ triển lãm cấp vùng, tổ chức các chương trình kết nối giữa nhà cung ứng với các nhà xuất khẩu, tổ chức xúc tiến thương mại cấp vùng).

Công tác hội nhập kinh tế quốc tế tiếp tục được duy trì và thúc đẩy với nhiều phương thức mới và sáng kiến mới của Việt Nam được quốc tế và khu vực đồng thuận, đánh giá cao. Duy trì, thúc đẩy hợp tác song phương với các nước đối tác lớn, các đối tác truyền thống nhằm tạo thuận lợi cho hoạt động xuất khẩu của Việt Nam.

Xây dựng và trình Thủ tướng Chính phủ thông qua Kế hoạch thực hiện Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (Hiệp định RCEP); Ban hành Kế hoạch thực hiện Hiệp định RCEP của Bộ Công Thương giai đoạn 2022-2026; Ban hành Thông tư Quy định Quy tắc xuất xứ hàng hóa trong Hiệp định RCEP… qua đó, tạo điều kiện để thực thi hiệu quả của Hiệp định, giúp tạo lập một “siêu” thị trường xuất khẩu ổn định, lâu dài cho doanh nghiệp Việt Nam.

Bên cạnh những kết quả tích cực đó, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh thẳng thắn nhìn nhận, phát triển ngành Công Thương năm 2022 vẫn còn một số tồn tại như: Năng lực sản xuất công nghiệp chậm được cải thiện, đặc biệt là trong các ngành công nghiệp có tính nền tảng, then chốt dẫn đến ta vẫn tiếp tục nhập khẩu lớn máy móc thiết bị, phụ tùng và nguyên vật liệu cho sản xuất các ngành công nghiệp trong nước.

Mặc dù, xuất khẩu tăng cao nhưng mức độ phụ thuộc vào khu vực FDI vẫn còn lớn (kim ngạch xuất khẩu của khối doanh nghiệp FDI kể cả dầu thô chiếm khoảng 74% tổng kim ngạch xuất khẩu). Giá trị gia tăng trong xuất khẩu chưa được như mong muốn.

Tốc độ đa dạng hoá thị trường ở một số sản phẩm (như rau quả) còn chậm nên chưa có khả năng đáp ứng các yêu cầu về tiêu chuẩn, chất lượng của các thị trường, tận dụng tốt các ưu đãi thuế quan từ các FTA đã ký kết. Việc chuyển từ hoạt động xuất khẩu tiểu ngạch sang chính ngạch còn chậm.

Năm 2023, tập trung 8 nhóm giải pháp

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định, năm 2023 là năm giữa nhiệm kỳ, có ý nghĩa quan trọng trong việc đẩy mạnh thực hiện thắng lợi các Kế hoạch 5 năm 2021-2025 và Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, tạo nền tảng cho thực hiện thành công Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030 trong bối cảnh được dự báo có nhiều thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen.

Nhiều đại biểu tham gia hội nghị

Bước sang năm 2023 ngành Công Thương phấn đấu, chỉ số sản xuất công nghiệp tăng từ 8-9% so với năm 2022; Tỷ trọng công nghiệp chế biến, chế tạo trong GDP đạt khoảng 25,5%; Tổng kim ngạch xuất khẩu tăng khoảng 6% so với năm 2022; Cán cân thương mại duy trì xuất siêu; Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 8-9% so với năm 2022.

Để tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng công tác, bứt phá vươn lên, thực hiện thắng lợi và toàn diện các mục tiêu, nhiệm vụ kế hoạch năm 2023, ngành Công Thương đề ra 8 nhóm giải pháp bao gồm:

Một là, tiếp tục nghiên cứu, quán triệt sâu sắc và tổ chức thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước. Tham mưu cho Chính phủ sớm ban hành kế hoạch thực hiện, thể chế hóa Nghị quyết 29 Hội nghị Trung ương 6 khóa XIII về tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Hai là, chú trọng đổi mới, nâng cao chất lượng công tác xây dựng thể chế. Tập trung xây dựng Luật phát triển công nghiệp và các cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp có tính nền tảng. Hoàn thành có chất lượng và đúng thời hạn các nhiệm vụ được giao tại Chương trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật của ngành Công Thương năm 2023, các dự án sửa đổi, bổ sung các Luật và các chiến lược, quy hoạch phát triển ngành.

Ba là, khẩn trương xây dựng Kế hoạch hành động và tập trung triển khai thực hiện đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết 01, 02 của Chính phủ, góp phần cùng cả nước thực hiện thành công các Chương trình, nhiệm vụ đã đề ra.

Bốn là, đẩy mạnh thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp nhằm cơ cấu lại ngành Công Thương dựa trên nền tảng của khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; Tập trung tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc và hỗ trợ doanh nghiệp khôi phục sản xuất kinh doanh để đưa các dự án công nghiệp lớn có vai trò quan trọng đi vào vận hành nhằm gia tăng năng lực sản xuất; hỗ trợ doanh nghiệp trong việc tìm kiếm thị trường xuất nhập khẩu nguyên nhiên vật liệu, phụ tùng, linh kiện phục vụ cho sản xuất, tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Năm là, tích cực tham mưu tổng kết cơ chế, chính sách về hội nhập kinh tế quốc tế, nhất là việc thực hiện chính sách thu hút đầu tư FDI trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại; từ đó đề xuất các giải pháp phù hợp nhằm khuyến khích, ràng buộc các doanh nghiệp FDI có sự lan tỏa, chia sẻ, hỗ trợ thực chất các doanh nghiệp trong nước, nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt để từng bước tham gia vào chuỗi sản xuất và cung ứng toàn cầu.

Sáu là, tập trung thực hiện đồng bộ và triển khai hiệu quả các Hiệp định thương mại tự do (FTA) đã có hiệu lực để mở rộng, đa dạng hóa thị trường, chuỗi cung ứng và mặt hàng xuất nhập khẩu. Tăng cường khai thác các thị trường lân cận, còn tiềm năng, chuyển mạnh sang xuất khẩu chính ngạch gắn với xây dựng thương hiệu, thúc đẩy xuất khẩu bền vững.

Bảy là, phát triển mạnh thương mại nội địa để khai thác có hiệu quả thị trường gần 100 triệu dân. Đẩy mạnh phát triển thương mại điện tử để khai thác có hiệu quả hơn sự phát triển mạnh mẽ của xu hướng số hóa nền kinh tế.

Tám là, tăng cường kỷ luật, kỷ cương, nâng cao hiệu lực, hiệu quả chỉ đạo, điều hành gắn với đề cao trách nhiệm người đứng đầu trong triển khai thực hiện nhiệm vụ. Tiếp tục đổi mới lề lối, phương thức làm việc, đẩy mạnh cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh; chủ động phối hợp xử lý công việc gắn với đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong mọi hoạt động, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong toàn hệ thống.

Vuasanca tiếp tục cập nhật.