Độ phủ rộng

Nhận định của các chuyên gia, chính sách hỗ trợ trực tiếp từ Quỹ BHTN là giải pháp mang tính tình thế, trong tình huống cấp bách, chưa có tiền lệ. Dự kiến, khoảng gần 13 triệu lao động sẽ được tiếp cận gói hỗ trợ này, giúp họ khắc phục khó khăn, ổn định cuộc sống trước mắt.

Đối tượng áp dụng là NLĐ đang tham gia BHTN tại thời điểm ngày 30/9/2021, không bao gồm NLĐ đang làm việc tại cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân và đơn vị sự nghiệp công lập do ngân sách nhà nước bảo đảm chi thường xuyên; NLĐ đã dừng tham gia BHTN do chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc trong thời gian từ ngày 1/1 - 30/9/2021 có thời gian đóng BHTN được bảo lưu theo quy định của pháp luật về việc làm, không bao gồm người hưởng lương hưu hàng tháng.

Với quy định này, gói 30.000 tỷ đồng đã nới rộng điều kiện nhận hỗ trợ. Với những lao động không đủ điều kiện được chi trả trợ cấp thất nghiệp vì thời gian đóng bảo hiểm dưới 12 tháng cũng có thể tiếp cận được.

Cụ thể, theo Nghị quyết số 116/NQ-CP về chính sách hỗ trợ NLĐ và người sử dụng lao động bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19 từ Quỹ BHTN, mức hỗ trợ được chia theo 6 mốc thời gian đóng BHTN: Dưới 12 tháng nhận hỗ trợ 1,8 triệu đồng/người; đủ 12 tháng đến dưới 60 tháng nhận mức 2,1 triệu đồng/người; đủ 60 tháng đến dưới 84 tháng là 2,4 triệu đồng/người; đủ 84 tháng đến dưới 108 tháng nhận hỗ trợ 2,65 triệu đồng/người; đóng đủ 108 tháng đến dưới 132 tháng nhận 2,9 triệu đồng/người; đóng đủ từ 132 tháng trở lên nhận 3,3 triệu đồng/người.

Rõ ràng, ở quy định mới này, độ phủ rộng, chỉ cần NLĐ đã từng đóng bảo hiểm, chưa từng nhận trợ cấp thất nghiệp hoặc không làm việc trong các tổ chức, cơ quan nhà nước sẽ được hưởng.

Tính toán của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, Nghị quyết 116 sẽ hỗ trợ khoảng 12,8 triệu NLĐ. Trong đó, hơn 10 triệu người đang làm việc ở các doanh nghiệp và hơn 2 triệu người đã bảo lưu thời gian tham gia BHTN từ ngày 1/1/2020 - 30/9/2021.

Tính khả thi cao hơn

Trước băn khoăn của không ít doanh nghiệp, NLĐ về việc trước đó gói an sinh xã hội 62.000 tỷ đồng tỷ lệ giải ngân thấp, không ít thủ tục phát sinh gây phiền hà, giới chuyên gia phân tích, điều kiện hưởng ưu đãi của Nghị quyết 116 đã đơn giản hơn nhiều. Ở gói này quy định rất rõ ràng, chỉ cần NLĐ có danh sách đóng bảo hiểm xã hội là điều kiện để chi trả trở lại tiền hỗ trợ từ gói này mà không cần đưa ra bất kể một thủ tục nào khác. Việc chi trả hỗ trợ cũng thuận lợi, vì đã có cơ sở dữ liệu về NLĐ, doanh nghiệp. Vấn đề là cần xác định rõ đối tượng thụ hưởng, để ứng dụng công nghệ thông tin triển khai nhanh.

Theo Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh & Xã hội - ông Đào Ngọc Dung - việc dành tới 38.000 tỷ đồng để hỗ trợ NLĐ và người sử dụng lao động là những quyết định chưa từng có tiền lệ. Nhưng muốn thực hiện được, cũng phải có cơ sở bền vững, có kết dư mới “quyết” được các chính sách hỗ trợ này.

Trước đây, có 3 nhóm bảo hiểm (hưu trí tử tuất, BHTN, bảo hiểm tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp) dư luận xã hội rất quan tâm, lo lắng về tính bền vững thì đến nay theo Bộ Lao động - Thương binh & Xã hội, các nhóm bảo biểm này phát triển tương đối đồng bộ và có hiệu quả. Tất cả các loại hình này nhìn tổng thể, không những giải quyết được chính sách theo quy định nhất định mà còn có kết dư tương đối tốt.

Để NLĐ, doanh nghiệp sớm được thụ hưởng gói hỗ trợ, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam đã giao các đơn vị trực thuộc và bảo hiểm xã hội các địa phương chuẩn bị công tác triển khai như sẵn sàng nguồn dữ liệu, chuẩn bị nguồn nhân lực, chuẩn bị kinh phí để giải ngân. Cơ quan bảo hiểm xã hội sẵn sàng tiếp nhận đề nghị giải quyết quyền lợi của NLĐ, không phân biệt về địa giới hành chính. NLĐ có thể đóng BHTN hoặc bảo lưu ở địa phương này, nhưng đến bất kỳ cơ quan bảo hiểm xã hội ở địa phương nào đó khác để làm thủ tục thì vẫn được phục vụ thanh toán trong thời gian sớm nhất.