Tác động tiềm ẩn từ việc tăng lãi suất của Fed đối với Mỹ và các nền kinh tế khác Thị trường chứng khoán Việt Nam không bị ảnh hưởng từ việc nâng lãi suất của FED |
Trong vài giờ sau khi một báo cáo của chính phủ cho thấy giá tiêu dùng tăng với tốc độ nhanh nhất kể từ đầu những năm 1980, các nhà giao dịch đã đặt cược vào việc không thể ngờ trước rằng Fed sẽ bắt đầu đợt tăng lãi suất sắp tới với một đợt tăng lãi suất 50 điểm cơ bản. Một nhà hoạch định chính sách của Fed mới đây cho rằng một động thái như vậy là không cần thiết nhưng đã phải thay đổi quyết định. Lợi tức trái phiếu trái phiếu kỳ hạn hai năm tăng cao nhất kể từ ngày 5/6/2009.
Sự thay đổi lớn của thị trường và việc Chủ tịch Fed James Bullard sẽ nâng lãi suất hoàn toàn bằng một điểm phần trăm trong bốn tháng tới cho thấy một cuộc tranh luận nội bộ của Fed về việc tăng lãi suất nhanh và cao như thế nào sẽ chỉ gia tăng lãi suất tiếp theo trước cuộc họp quyết định vào ngày 15-16/3.
Cho đến thời điểm này, các nhà hoạch định chính sách của Fed đã phần lớn chống lại ý tưởng tăng nửa điểm, mà họ đã không sử dụng kể từ tháng 5/2000 và không bắt đầu chu kỳ tăng lãi suất kể từ những năm 1980, trước khi quyết định tăng lãi suất của Fed được công bố.
Theo báo cáo của Bộ Lao động Mỹ, giá tiêu dùng của hộ gia đình đã tăng 7,5% trong 12 tháng tính đến tháng 1. Những người tham gia thị trường bắt đầu đánh giá cơ hội lớn về việc tăng lãi suất nửa điểm phần trăm vào tháng 3. Điều đó đã đóng dấu giao dịch cho các thị trường. Các hợp đồng tương lai lãi suất cuối ngày đang định giá trong một đợt tăng lãi suất nửa điểm vào tháng 3 chỉ với một chút cơ hội tăng một phần tư điểm nhỏ hơn và đặt cược nặng cho một đường lối chính sách sẽ đưa lãi suất lên phạm vi 1,75% -2,00% vào cuối năm.
Các nhà hoạch định chính sách của Fed đã đánh dấu sẽ bắt đầu nâng lãi suất chuẩn qua đêm của ngân hàng trung ương từ mức gần 0 tại cuộc họp tháng 3, chỉ vài ngày sau khi họ ngừng hoạt động mua hàng tỷ USD trái phiếu chính phủ mỗi tháng. Fed bắt đầu mua trái phiếu để giữ cho các điều kiện tài chính lỏng lẻo và thúc đẩy vay nợ trong bối cảnh đại dịch Covid-19. Bằng nhiều biện pháp, với lạm phát ở mức cao nhất trong 40 năm và thị trường lao động siêu thắt chặt mâu thuẫn với việc Fed chỉ sẵn sàng loại bỏ hỗ trợ chính sách thời kỳ khủng hoảng.
Karim Basta, Nhà kinh tế trưởng tại III Capital Management cho biết: Tất cả những điều này về mặt logic hỗ trợ một động thái 50 điểm cơ bản vào tháng 3. Liệu Fed có từ bỏ cách tiếp cận theo chủ nghĩa dần dần hay không vẫn là câu hỏi có liên quan nhất. Đối với Mark Cabana, người đứng đầu chiến lược lãi suất của Mỹ tại Bank of America Global Research, trường hợp này chỉ ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn.
Các nhà kinh tế tại Deutsche Bank ngày 10/2 nghĩ rằng, Fed sẽ bắt đầu thắt chặt chính sách của mình với mức tăng 50 điểm cơ bản vào tháng tới. Còn Tim Duy, chuyên gia kinh tế của SGH Macro Advisors, cho biết sẽ không ngạc nhiên nếu Fed trong vài ngày tới đột ngột chấm dứt việc mua trái phiếu và tăng lãi suất. Vì Fed cần phải làm điều gì đó quan trọng để thiết lập mức độ tín nhiệm tối thiểu đối với lạm phát.
Tuy nhiên, nhiều nhà kinh tế hiện đang dự đoán Ngân hàng Trung ương Mỹ sẽ bám sát mức tăng phần tư điểm phần trăm cho các đợt tăng lãi suất trong tương lai. Họ nói rằng thay vì bắt đầu lớn hơn, Fed chỉ có thể đẩy nhanh tốc độ tăng lãi suất hoặc giảm bảng cân đối kế toán sớm hơn và mạnh hơn.
FED đang rất muốn thay đổi các thị trường tài chính, vốn đã yêu cầu giữ lại một cách cẩn trọng trong những năm gần đây để tránh tình trạng thắt chặt các điều kiện tài chính và lặp lại các giai đoạn như "cơn giận dữ" năm 2013, vốn được nhiều người coi là một sai lầm trong truyền thông. Các nhà kinh tế cho biết, việc tăng nửa điểm phần trăm vào tháng 3 sẽ không làm tổn hại đến nền kinh tế, mà là tín hiệu gửi về con đường chính sách trong tương lai có thể.
Việc giữ mức tăng lãi suất lên 25 điểm cơ bản cho phép Fed điều chỉnh chính sách phù hợp hơn với dữ liệu nếu lạm phát sớm tự hạ nhiệt, như Chủ tịch Fed Atlanta Raphael Bostic cho rằng có khả năng xảy ra. Điều đó vẫn có thể xảy ra nếu các chuỗi cung ứng không được giải quyết và đại dịch Covid-19 đang dịu đi cho phép nhiều người quay trở lại làm việc hơn, giảm áp lực giá cả và thị trường lao động mà không cần phải tăng lãi suất.