Để tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của cơ quan nhà nước trong hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa, cuối năm 2022, Tổng cục Hải quan đã đầu tư xây dựng, lắp đặt sử dụng máy soi container di động đầu tiên đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu tại bãi KB1, Cửa khẩu quốc tế đường bộ số II (Kim Thành, Lào Cai).

Xe hàng sẽ đi qua cổng máy soi hàng hóa, xe container soi chiếu di chuyển ngược hướng di chuyển xe hàng hóa và quét soi chiếu

Sau thời gian đưa vào sử dụng và vận hành, có thể nói máy soi hàng hóa đã khẳng định là công cụ hiệu quả giúp lực lượng Hải quan Lào Cai “siêu âm” phát hiện ra những thay đổi, bất thường trong các container so với thông tin ờ khai hải quan của doanh nghiệp, thương nhân xuất nhập khẩu hàng hóa… góp phần hữu hiệu vào công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại tại khu vực cửa khẩu.

Việc vận hành máy soi container tại cửa khẩu nhằm kiểm tra, giám sát, đánh gia tuân thủ pháp luật của người khai hải quan, nhanh chóng phân loại mức độ, quản lý rủi ro của hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu. Qua đó, rút ngắn thời gian thông quan, giải phóng hàng hóa tại khu vực cửa khẩu, tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu qua cửa khẩu…

Khu vực soi chiếu hàng hóa được bố trí riêng đảm bảo kỹ thuật, an toàn

Tất cả hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu qua các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lào Cai có yêu cầu soi chiếu của cơ quan Hải quan đều được thực hiện. Việc soi chiếu hàng hóa dựa trên danh sách hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu phải soi chiếu do Cục quản lý rủi ro – Tổng cục Hải quan ban hành và được cập nhật tới cơ quan Hải quan các cấp hàng ngày.

Có mặt tại khu vực đặt máy soi chiếu hàng hóa tại bãi KB1, Cửa khẩu quốc tế đường bộ số II (Kim Thành), chúng tôi ghi nhận việc soi chiếu các container hàng hóa, xe hàng hết sức nhanh chóng, thuận lợi. Máy soi chiếu hàng hóa gồm một cổng trục cố định kết nối cùng xe container soi chiếu di động di chuyển ngược hướng di chuyển xe hàng hóa và quét soi chiếu…

Phạm vi hoạt động của xe soi chiếu di động - thiết bị chiếu xạ (máy gia tốc tuyến tính) kiểm tra container hàng hóa trong khu vực có diện tích 2000m2, phải đảm bảo an toàn bức xạ hạt nhân được Cục An toàn bức xạ và hạt nhân – Bộ Khoa học và Công nghệ cấp phép, đảm bảo điều kiện hoạt động trong khu vực kiểm soát theo đúng thiết kế của nhà sản xuất thiết bị.

Việc ứng dụng khoa học kỹ thuật, đưa xe container soi chiếu di động tại Bãi kiểm hóa hàng nhập khẩu KB1 vào sử dụng, đã rút ngắn thời gian đi lại, thông quan hàng hóa cho doanh nghiệp. Đảm bảo tuân thủ pháp luật về kiểm tra chuyên ngành, lấy mẫu khách quan và kết quả kiểm tra chuyên ngành tại cửa khẩu được trung thực…

Thông tin, hình ảnh soi chiểu sẽ lập tức gửi về trung tâm dữ liệu xử lý (Ảnh: BLCĐT)

Ông Phạm Xuân Đôn – Phó đội trưởng Đội kiểm soát Hải quan (Cục Hải quan Lào Cai) – đơn vị được giao quản lý, vận hành máy soi chiếu hàng hóa cho biết, đối với các container và xe hàng có dấu hiệu hoặc các đơn vị tại cửa khẩu lựa chọn, yêu cầu sẽ phối hợp vùng đội tiến hành soi chiếu. Trong năm 2023, Chi cục Hải quan cửa khẩu Lào Cai đã lựa chọ đề xuất soi chiếu với 588 xe, trong đó phát hiện 21 xe vi phạm.

Theo ông Phạm Xuân Đôn, việc sử dụng máy soi hàng hóa không chỉ giúp thuận lợi trong việc phát hiện các vi phạm, hiệu quả trong đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, mà khi lực lượng chức năng sử dụng loại máy hiện đại này thì các chủ thể kinh doanh xuất nhập khẩu hàng hóa cũng phải chủ động hơn trong việc kê khai hàng hóa xuất nhập khẩu đúng hàng hóa, chủng loại, khối lượng theo qui định…

Về công tác đấu tranh chống buôn lậu trên toàn tuyến theo chức năng nhiệm vụ được phân công của Đội kiểm soát Hải quan, ông Phạm Xuân Đôn cho biết thêm, trong năm 2023 và dịp cao điểm trước trong và sau Tết Nguyên đán Gíap Thìn năm 2024, đội bắt giữ xử lý 18 vụ việc với các hành vi như chứa chấp, mua bán, vận chuyển hàng hóa xuất, nhập khẩu không có chứng từ hợp pháp trong địa bàn hoạt động của hải quan. Hàng hóa vi phạm vi phạm chủ yếu là bánh kẹo các loại, sản phẩm động vật đông lạnh và thực phẩm, cá tầm…