Tăng năng suất, chất lượng nhờ tham gia HTX

Vĩnh Hảo (huyện Bắc Quang, Hà Giang) là đất trồng cam sành đã từ lâu đời, nhưng thương hiệu thì ít ai biết đến. Đa số các hộ cứ mạnh ai nấy trồng, nên chất lượng, giá bán của trái cam rất bấp bênh.

Năm 2014, ông Hoàng Quyết Thắng đã đứng ra kêu gọi một số hộ trồng cam ở Vĩnh Hảo cùng góp vốn thành lập HTX cam VietGAP Vĩnh Hảo. Từ khi thành lập HTX, Ban giám đốc HTX thường xuyên hướng dẫn bà con sử dụng các chế phẩm bảo vệ thực vật an toàn, phân bón sinh học, cung cấp chất hữu cơ hợp lý cho cây cam. Nhờ đó, các xã viên đã biết áp dụng chăm sóc cam theo quy trình VietGAP từ cách làm đất, chọn giống, cắt tỉa, loại bỏ cây sâu bệnh... Đến nay, HTX đã có 18 hộ tham gia, trồng 87 héc-ta cam sành. Trong đó có 40 héc-ta đã được công nhận đạt tiêu chuẩn VietGAP, sản lượng trung bình đạt 25 tấn/héc-ta. Song song với việc chăm bón, với sự giúp đỡ của các cơ quan quản lý của tỉnh Hà Giang, HTX cam VietGAP Vĩnh Hảo đã tiếp thị, quảng bá và tổ chức giới thiệu sản phẩm cam sành tại các hội chợ, trung tâm thương mại. Hiện HTX đang cung cấp sản phẩm cam sành phục vụ người tiêu dùng trong tỉnh và một số thành phố lớn như: Hà Nội, Hải Phòng và các siêu thị như Fivimart... Năm 2015, HTX đã cung cấp ra thị trường khoảng 1.000 tấn cam đạt chuẩn, đem lại thu nhập cao cho xã viên HTX. Tiêu biểu có hộ anh Lã Văn Bắc thu nhập hàng tỷ đồng trong vụ cam năm 2015. “Mùa cam năm 2016, cam Vĩnh Hảo dự tính có thể đạt năng suất cao hơn nhiều so với năm 2015” - ông Hoàng Quyết Thắng - Giám đốc HTX cho biết.

HTX cam VietGAP Vĩnh Hảo chỉ là 1 trong số rất nhiều HTX trên toàn quốc đang góp phần tích cực vào việc đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm hàng hóa cho bà con nông dân. Nhờ các HTX kết nối, người nông dân đang dần xóa bỏ phương thức sản xuất - kinh doanh nhỏ lẻ. Hàng hóa được sản xuất, thu gom tập trung, vừa đảm bảo chất lượng vừa tránh bị ép giá...

HTX - mô hình cơ bản nhất để bảo đảm quyền lợi nông dân

Tại hội thảo “Phát huy vai trò chủ thể của giai cấp nông dân trong tái cơ cấu kinh tế nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới thời kỳ hội nhập” vừa diễn ra tại Hà Nội, Chủ tịch MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân khẳng định: “Việc nông dân liên kết qua HTX là mô hình cơ bản nhất để bảo đảm quyền lợi, quyền làm chủ của nông dân. Thông qua phương thức sản xuất HTX và Liên hiệp HTX, vị thế của người nông dân trong đàm phán mua bán trên thị trường được thay đổi căn bản, là tiền đề để phân phối lại giá trị gia tăng của chuỗi sản xuất nông nghiệp”.

Theo đó, HTX sẽ tiêu thụ sản phẩm của các hộ tốt hơn vì có khả năng đàm phán với quy mô lớn, chất lượng đồng nhất, kiểm soát được chất lượng cũng như vấn đề an toàn thực phẩm. HTX còn xây dựng thương hiệu, lựa chọn đối tác tiêu thụ sản phẩm, xây dựng các cửa hàng tiêu thụ sản phẩm riêng và nhà kho dùng chung cho các xã viên.

Đặc biệt, trong bối cảnh thị trường cạnh tranh cao, có nhiều diễn biến bất lợi, ông Lại Xuân Môn - Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam cho rằng: HTX có thể hỗ trợ hướng dẫn kỹ thuật mới, giám sát tuân thủ các yêu cầu chất lượng, lập quỹ dự phòng rủi ro để hỗ trợ nông dân. “Cùng với HTX, Hội nông dân cũng giữ vai trò quan trọng liên kết hợp tác. Đây sẽ là tổ chức làm bà đỡ cho nông dân phát triển bền vững, chống chịu tốt hơn với các rủi ro, khó khăn, thách thức” - ông Môn nhấn mạnh.

Rõ ràng, bên cạnh việc nâng cao nhận thức cho nông dân, ứng dụng thành tựu khoa học và nông nghiệp; việc thay đổi hình thức tổ chức sản xuất từ hộ gia đình sang liên kết kinh tế - trong đó có phát triển các tổ hợp tác, HTX và doanh nghiệp nông nghiệp, là hết sức quan trọng. Tuy nhiên, để liên kết này thực sự mang lại hiệu quả, Liên minh HTX cần khẳng định vai trò trong việc hỗ trợ thành lập các HTX mới; hỗ trợ đào tạo cán bộ HTX, phổ biến các điển hình HTX làm tốt; thực hiện kiểm toán các HTX, tư vấn sản xuất - kinh doanh.