Theo Thông tư số 02/2023/TT-BGTVT ngày 22/3/2023 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 16/2021/TT-BGTVT ngày 12/8/2021 của Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải quy định về kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, được dư luận và chủ phương tiện quan tâm đó là miễn kiểm định lần đầu đối với xe cơ giới chưa qua sử dụng.

Theo Thông tư 02/2023, ô tô chưa qua sử dụng có năm sản xuất đến năm nộp hồ sơ đề nghị cấp chứng nhận kiểm định dưới 2 năm, có đủ hồ sơ hợp lệ theo quy định thì được miễn kiểm định lần đầu. Cũng tại Thông tư 02, các xe cơ giới thuộc đối tượng miễn kiểm định lần đầu sẽ được đơn vị đăng kiểm cấp giấy chứng nhận kiểm định và tem kiểm định sau khi kiểm tra, đánh giá đầy đủ và hợp lệ các hồ sơ do chủ xe cung cấp.

Tuy nhiên, thời gian qua, trước thông tin miễn đăng kiểm lần đầu đối với ô tô mới, thực tế ghi nhận, nhiều chủ xe vẫn "gian nan" trong quá trình nhận được tem đăng kiểm. Anh Tuấn (quận Đống Đa, Hà Nội), cuối tháng 3 vừa qua, anh mang theo các loại giấy tờ đến đến trung tâm đăng kiểm ở Hà Nội để xin cấp tem đăng kiểm và mua phí đường bộ cho chiếc xe mới mua. Tuy nhiên, khi đến nơi, anh Tuấn vẫn phải xếp hàng, lấy số, chờ đợi khá lâu đến lượt.

Theo anh Tuấn, dù có đủ giấy tờ, đủ điều kiện được cấp tem đăng kiểm, song anh Tuấn vẫn nhận được giấy hẹn đến khoảng gần 1 tháng mới có thể hoàn tất các thủ tục và nhận tem. Theo ghi nhận khu vực phát phiếu hẹn tại trung tâm đăng kiểm, rất đông người chờ đến lượt lấy phiếu.

Anh Hoàng (một nhân viên đại lý ô tô) tại Hà Nội cho biết, muốn nộp hồ sơ ô tô mới để đăng kiểm cho khách hàng hiện nay cũng phải lấy phiếu hẹn và về chờ, có trung tâm đăng kiểm còn phát phiếu hẹn sang đến tháng 5/2023. Nguyên nhân chính do nhu cầu đăng kiểm của người dân hiện vẫn đang quá tải so với số lượng các trung tâm đăng kiểm và số dây chuyền kiểm định đang vận hành tại Hà Nội hiện nay, dù đã có sự hỗ trợ từ các lực lượng công an, quân đội

Nhiều chủ xe cho rằng, việc để cho các chủ xe mới xếp hàng cùng chủ các xe đã qua sử dụng như hiện nay là không phù hợp, nhiều xe mới mua về tự nhiên “đắp chiếu” cả tháng chỉ vì không có tem đăng kiểm là không hợp lý.

Qua khảo sát, hiện tại một số đại lý ô tô tại Hà Nội đã nhận làm thủ tục miễn kiểm định lần đầu giúp khách hàng. Nếu muốn có tem đăng kiểm ngay trong 1-3 ngày, khách hàng phải bỏ ra khoảng từ 3 triệu đồng tiền công xếp hàng và tiền di chuyển đến các trung tâm đăng kiểm ở các tỉnh cho nhân viên của đại lý.

Trong khi đó, dịch vụ cầm giấy tờ đi làm thủ tục giúp chủ xe mới cũng nở rộ trên các trang mạng xã hội với rất nhiều mức giá khác nhau. Qua tìm hiểu, một người làm dịch vụ này ở Hà Nội cam kết, trong 2 ngày sẽ có tem kiểm định cho xe mới. Người này cho biết, Hà Nội hiện đang quá tải nên phải di chuyển tới các trung tâm đăng kiểm ở tỉnh lân cận để làm.

Trước tình trạng nhiều xe mới phải "xếp xó" vì không nhận được tem kiểm định, các chuyên gia cho rằng, việc sắp xếp và tổ chức các quy trình thuộc về trách nhiệm của Cục Đăng kiểm và Bộ Giao thông vận tải. Đối với xe mới, khi không phải làm nhiều thủ tục, người phụ trách cần đẩy nhanh tiến độ để tiết kiệm thời gian cho người dân.

Bên cạnh đó, cũng có nhiều ý kiến đề xuất của người dân về việc tách riêng từng khu vực cho chủ xe mới và chủ xe cũ, tuy nhiên, những điều này được đánh giá không khả thi. Lý giải về nguyên nhận này, các chuyên gia cho rằng, sẽ vô tình sẽ khiến các xe cũ vốn đang phải xếp hàng dài lại phải xếp hàng dài hơn. Trong khi đó, việc bổ sung nhân lực chuyên trách giải quyết thủ tục cho xe mới trong thời điểm này cũng khó khăn.

Được biết, hiện, Cục Đăng kiểm Việt Nam đang tập trung xây dựng một phần mềm trực tuyến dành cho xe mới. Thời gian vừa qua, việc ban hành Thông tư 02 theo quy trình thủ tục rút gọn nên hệ thống xây dựng phần mềm chưa thể nhanh kịp. Dự kiến, khi có phần mềm mới, người dân có thể ngồi nhà làm trực tuyến các thủ tục miễn kiểm định lần đầu cho xe của mình và đến lấy khi nhận được thông báo.