Năm 2010 dù là một năm khó khăn cho ngành than nhưng sản lượng than toàn ngành vẫn đạt 44 triệu tấn, xấp xỉ với cùng kỳ năm ngoái. Để tiếp tục đà tăng trưởng trong năm 2011, đâu sẽ là những nhiệm vụ chính được ngành than triển khai thực hiện, thưa ông?

Năm 2011, Tập đoàn Than – khoáng sản Việt Nam đặt mục tiêu phấn đấu khai thác được 44 triệu tấn than để phục vụ cho nhu cầu sử dụng (trong đó 27,5 triệu tấn phục vụ cho nhu cầu sử dụng trong nước). Để đạt được con số này không phải dễ dàng vì hiện tại, phương pháp khai thác than duy nhất là khai thác than hầm lò - vốn đòi hỏi một nguồn vốn lớn và công nghệ cao.

Để đạt được con số này, vấn đề quan trọng số 1 chúng tôi sẽ triển khai thực hiện là đảm bảo an toàn lao động, đặc biệt là lao động trong hầm lò – nơi tiềm ẩn rất nhiều rủi ro. Đây là một trong những điều kiện quan trọng để đảm bảo sản xuất bền vững của tập đoàn, đặc biệt là trong lĩnh vực sản xuất than, vì vậy chúng tôi đã đề ra những biện pháp cải thiện điều kiện làm việc cho lao động hầm lò theo hướng là ở những nơi nào có thể thực hiện cơ giới hóa được thì sẽ tích cực cơ giới hóa, và sẽ cố gắng sử dụng những sản phẩm sản xuất trong nước để phục vụ mục tiêu cơ giới hóa. Khi làm việc này, chúng tôi sẽ hướng tới mục tiêu nâng cao độ đảm bảo an toàn, nâng cao năng suất lao động cũng như tạo thêm những điều kiện thuận lợi để khai thác ở những nơi có điều kiện khó khăn.

Vấn đề thứ 2 là TKV sẽ tiếp tục đầu tư phát triển những lĩnh vực sản xuất chính của Tập đoàn như than, điện, khoáng sản. Những lĩnh vực này sẽ được phát triển trên cơ sở đảm bảo phát triển bền vững, đáp ứng được 3 yếu tố: có hiệu quả kinh tế, giải quyết mộtcách hài hòa các vấn đề xã hội, gắn với việc cải thiện môi trường ở những khu vực sản xuất.

Để tăng hiệu quả sản xuất kinh doanh, tập đoàn sẽ làm tốt những vấn đề liên quan đến quản trị ở tất cả những lĩnh vực như quản trị về tài nguyên, quản trị về chi phí… Đặc biệt, vấn đề quản trị chi phí sẽ tiếp tục đẩy mạnh để đảm bảo hài hòa lợi ích của tập đoàn, từng đơn vị sản xuất cũng như người lao động.

Thưa ông, năm 2011, một trong những vấn đề kiến nghị lớn nhất của các ngành năng lượng của nước ta như than, dầu, điện là vấn đề đưa giá bán vận hành theo giá thị trường. Vậy vấn đề này ở ngành than sẽ được triển khai thế nào?

Một trong những nhiệm vụ chính mà Chính phủ giao cho TKV là đảm bảo than cho sản xuất trong nước. Cho nên, năm 2011, TKV đưa ra một mục tiêu quan trọng là phát triển sản xuất than. Tuy nhiên, việc khai thác than lộ thiên sẽ phải giảm đi, thay vào đó là tập trung đầu tư công nghệ cho các mỏ than hầm lò giúp gia tăng sản lượng. Đầu tư khai thác than hầm lò thì chi phí sản xuất sẽ tăng lên nhiều so với khai thác lộ thiên. Cho nên, những chính sách hợp lý của Nhà nước để điều chỉnh giá bán than cho các hộ sử dụng trong nước là rất quan trọng. Điều này sẽ đảm bảo lợi ích chung cho tập đoàn cũng như nền kinh tế. Bởi khi ta cần than, ta phải tiết kiệm trong khai thác, chế biến. Bên cạnh đó, khi điều chỉnh giá than hợp lý thì việc sử dụng của những hộ tiêu thụ than trong nước cũng sẽ hợp lý và tiết kiệm hơn.

Theo lộ trình, Thủ tướng Chính phủ cũng đã có quyết định sẽ điều chỉnh giá than trong nước để tiếp cận giá thị trường và giá quốc tế, đặc biệt trong giai đoạn tới đây vì khoảng từ năm 2015 trở đi, Việt Nam sẽ phải nhập khẩu than. Vì vậy cho nên nếu còn để nhiều giá khác nhau sẽ có nhiều điều không thuận lợi cho các hộ khai thác than nói riêng và nền kinh tế nói chung.

Vấn đề đưa giá than vận hành theo giá thị trường đã được đưa ra cách đây vài năm, tuy nhiên do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế, Chính phủ đã quyết định sẽ trợ giá cho các doanh nghiệp trong nước, trong đó có trợ giá than. Thời gian tới, Tập đoàn mong muốn giá than sẽ sớm được đưa ra vận hành theo giá thị trường để đảm bảo lợi ích chung của cả tập đoàn và nền kinh tế.

Theo dự báo, vài năm nữa, nước ta sẽ phải nhập khẩu than cho sản xuất. Vậy trong năm 2011 vấn đề xuất nhập khẩu than sẽ được điều chỉnh như thế nào, thưa ông?

Theo các dự báo cũng như quy hoạch của những ngành kinh tế trong nước sử dụng than, cũng như thông báo của những bộ, ngành quản lý thì khoảng năm 2015, chúng ta đã phải nhập khẩu than. Cho nên, nhiệm vụ chính của sản xuất than trong năm 2011 vẫn là đảm bảo đủ than cho nhu cầu sử dụng trong nước. Còn lại mới tính đến xuất khẩu.

Về vấn đề nhập khẩu, Chính phủ cũng đã giao cho tập đoàn nhiệm vụ nhập khẩu than để đảm bảo cho nhu cầu sử dụng. Chúng tôi cũng đã phối hợp chặt chẽ, dưới sự chỉ đạo của Bộ Công Thương để thực hiện vấn đề này. Hiện nay, chúng tôi cũng khảo sát ở 1 số nước như Nga, Úc, Lào, Campuchia… để tìm kiếm và đầu tư khai thác than ở nước ngoài. Chúng tôi sẽ tổ chức thực hiện theo hướng đó để xây dựng mỏ than do tập đoàn đầu tư hoặc đầu tư theo dạng chi phối để có thể sản xuất than ở nước ngoài và chuyển về Việt Nam.

Hiện nay, một trong những vấn đề lớn nhất đặt ra cho ngành than là vấn đề thiếu hụt nguồn nhân lực. Vậy thời gian tới, ngành than giải quyết việc này thế nào, thưa ông?

Đây là một trong những thực tế đang diễn ra, không chỉ với riêng ngành than mà còn ở khá nhiều đơn vị khác. Điều này cũng dễ hiểu bởi khi nền kinh tế phát triển thì người lao động có nhiều cơ hội lựa chọn nghề nghiệp. Trong khi đó, lao động ngành than lại là một nghề rất vất vả, độc hại và tiềm ẩn nhiều rủi ro. Chính vì thế chúng tôi cũng đang tổ chức thực hiện những chính sách lớn để thu hút và đảm bảo đời sống cho công nhân. Thứ nhất là phải cải thiện điều kiện làm việc của công nhân, đảm bảo độ an toàn cao hơn. Thứ hai là chúng tôi có những chính sách an sinh xã hội, ngoài điều kiện làm việc đảm bảo cho người lao động có một thu nhập hợp lý còn phải đảm bảo đời sống tinh thần, đặc biệt là chỗ ăn ở cho công nhân. Đây cũng là 1 công việc khó nhưng tập đoàn và những đơn vị thuộc tập đoàn đang nỗ lực thực hiện dưới sự trợ giúp của chính quyền địa phương về vấn đề đất đai. Chúng tôi đang tiến hành làm những khu chung cư để công nhân có chỗ ở đảm bảo hơn. Đó cũng là giải pháp nhằm đảm bảo thu hút công nhân gắn bó với ngành than.

Xin cảm ơn ông!