CôngThương - Theo các nhà chuyên môn, nguyên nhân xuất khẩu tăng là do nền kinh tế thế giới đang phục hồi sau thời kỳ suy thoái nên mức tiêu thụ hàng hóa cao hơn; bên cạnh đó là chính sách khuyến khích xuất khẩu của tỉnh Nghệ An.
Cụ thể, cuối năm 2009, HĐND tỉnh đã quyết định hỗ trợ các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế tham gia xuất khẩu hàng hóa nông sản là 50% cho phí xúc tiến xuất khẩu ở nước ngoài; hỗ trợ vay vốn qua các ngân hàng nông sản sản xuất tại Nghệ An (bao gồm các mặt hàng: lạc, vừng, cà phê, chè búp tươi...) để chế biến xuất khẩu (mức dự trữ tối đa 1 tháng, tính theo lãi suất ngân hàng thời điểm gửi).
Cùng với đó, tỉnh có chính sách hỗ trợ chi phí chế biến, nâng cấp, tái chế sản phẩm hàng nông sản, bao gồm những hoạt động như: đầu tư nhân công, các dây chuyền phục vụ công tác tái chế, chế biến để tăng giá trị sản phẩm trên địa bàn. Ngoài ra, các doanh nghiệp còn được hỗ trợ cước phí vận tải trong, ngoài nước. Đặc biệt, trên cơ sở các tiêu chí về tiêu thụ sản phẩm nông sản cho người sản xuất, tạo công ăn việc làm cho người lao động trên địa bàn và đóng góp ngân sách Nhà nước hằng năm, tỉnh bình chọn những doanh nghiệp tiêu biểu để khen thưởng trên 10 triệu đồng/doanh nghiệp/năm...
Yếu tố khiến Nghệ An xuất siêu không chỉ do xuất khẩu khởi sắc mà còn do nhập khẩu giảm mạnh so với năm 2009. Ước tính năm 2010, kim ngạch nhập khẩu đạt 137,8 triệu USD, giảm 23,47%. Tất cả các thành phần kinh tế tham gia nhập khẩu đều giảm sút, kinh tế nhà nước giảm 32,88%; kinh tế tư nhân giảm 13,79%; kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài giảm 26,39%. Chỉ có 5/16 mặt hàng nhập khẩu chủ yếu có giá trị tăng là: thức ăn gia súc và phụ liệu tăng 646%; vải may mặc và phụ liệu tăng 16,49%; hóa chất tăng 33,13%; sơn và phụ liệu tăng 114,5% và kim loại thường tăng 239%. Còn lại 10/16 mặt hàng nhập khẩu chủ yếu có giá trị giảm và hàng điện tử trong kỳ không được nhập về.
Tuy xuất siêu của Nghệ An chưa lớn và chưa bền vững, song đây là tín hiệu vui, tạo tiền đề cho những năm tiếp theo, góp phần đưa lĩnh vực xuất nhập khẩu của Nghệ An có bước phát triển vượt bậc.