Nhiều lần hòa giải không thành

Trước đó, vào khoảng 9 giờ 30 ngày 30/10, do bất đồng quan điểm, mẫu thuẫn trong việc chia đất khiến ba người con gái của bà V.T.Đ. (61 tuổi, ở xã Trung Hòa, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên) dùng xăng đổ xuống nền nhà và châm lửa dẫn đến hỏa hoạn, gây thương tích cho mẹ đẻ và chính các nạn nhân.

Thông tin từ Viện Bỏng quốc gia cho biết, hiện nay viện đang điều trị cho bốn bệnh nhân liên quan đến vụ đốt xăng tại tỉnh Hưng Yên. Trong đó, có ba bệnh nhân bị bỏng sâu trên diện rộng, đang được điều trị chống sốc, nhiễm trùng, một người bỏng nhẹ hiện đang điều trị hồi sức. Sức khỏe bốn người này đang dần hồi phục, không nguy hiểm đến tính mạng.

Hiện trường vụ việc

Theo một người hàng xóm kể lại, sáng 30/10, chứng kiến ba người con gái của bà Đ. xách theo búa to cùng chiếc can bên trong có dung dịch màu xanh. Họ dùng búa đập tường, đòi lại phần đất chưa xây dựng đang xảy ra tranh chấp.

"Khi nghe tiếng tranh cãi, mọi người ra xem. Lúc sau, tôi thấy cả nhà vào trong đóng cửa nói chuyện. Một lúc nữa thì thấy mọi người hô hào cháy, người đem chăn, người dùng nước dập lửa, nạn nhân chạy ra có người cháy hết cả quần áo, da thịt" - người này cho biết.

Theo nhiều người dân, nguồn cơn vụ việc một phần xuất phát từ lúc người con trai xây nhà mới, từ đó chị em trong gia đình sinh mâu thuẫn, sinh lòng tham. Từ cuối năm 2020, người con gái thứ ba đã có đơn đề nghị hòa giải gửi đến UBND xã Trung Hòa về việc giải quyết phân chia tài sản thừa kế từ người cha để lại.

Thông tin từ UBND xã Trung Hòa, trong đơn gửi đến UBND xã, người con gái thứ ba trình bày ông Đ.Đ.Đ. (người bố) đã qua đời mà không để lại di chúc. Tài sản để lại gồm hai mảnh đất: mảnh thứ nhất ở trong ngõ, cách đường trục chính của làng khoảng 200m, có nhà cấp bốn. Mảnh thứ hai sát mặt đường chính của làng, cả gia đình cùng góp công sức đổ nền để làm nhà ở và hiện đang có nhà mới xây. Từ khi bố mất, gia đình không bàn bạc gì nên tài sản thừa kế vẫn chưa được phân chia.

Cả ba chị em gái lấy chồng, sinh con và theo chồng. Đáng nói, người con gái thứ ba đã lập gia đình nhưng vợ chồng xảy ra khúc mắc, chị Đ. đã hàn gắn nhiều lần nhưng không được.

Không có chỗ nương tựa, chị về xin mẹ miếng đất xây nhà hoặc dựng lán ở tạm. Cả ba người con gái cũng nhiều lần góp ý với mẹ về việc phân xử, chia cho chị Đ. một mảnh đất để ở và chăm sóc hai con, nhưng người mẹ không đồng ý.

Kể từ thời điểm con gái bà Đ. gửi đơn đề nghị hòa giải, chính quyền xã đã ba lần đứng ra hòa giải vụ việc.

Đến tháng 4/2022 trong lần hòa giải thứ ba, người mẹ cho hay: Gia đình có hai thửa đất thì thửa đất hiện tại (ở sát mặt đường) bà và con trai đang ở, nếu sau này bà mất đi sẽ để lại cho con trai thờ cúng. Còn thửa đất phía trong bà đã đồng ý cho ba cô con gái. Tuy nhiên, người con gái thứ ba nhất quyết không đồng ý nhận thửa đất phía trong và bày tỏ mong muốn mẹ chia thửa đất phía ngoài cho ba chị em để còn kinh doanh, sinh sống.

Không tìm được tiếng nói chung, gia đình đã nhất trí xin về nhà để tự hòa giải. Tuy nhiên, ngày 30/10 thì sự viện đau lòng xảy ra.

Qua xác minh, cơ quan chức năng xác định thủ phạm phóng hoả chính là ba cô con gái. Ba cô con gái, lớn nhất sinh năm 1982, nhỏ nhất sinh năm 1991 đã mang can xăng khoảng 4 - 5 lít đến đổ ra sàn nhà mẹ đẻ rồi châm lửa khiến sự việc đau lòng xảy ra.

“Ngọn lửa” của sự đố kỵ

Theo các luật sư, sự việc đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về sự suy đồi đạo đức nghiêm trọng của một bộ phận người dân. Chỉ vì của cải, vật chất, đố kỵ, lòng tham mà bất chấp tình mẫu tử, anh em để thoả mãn nhu cầu bản thân. Hậu quả dẫn đến những sự việc đau lòng như trường hợp trên.

Dưới góc nhìn pháp lý, luật sư Đặng Văn Cường – Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp cho hay: Đối với sự việc trên, trường hợp có căn cứ cho thấy hành vi đốt nhà nhằm mục đích giết người hoặc có thể dẫn đến chết người, người vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Giết người theo Điều 123 Bộ luật Hình sự 2015 với khung hình phạt cao nhất lên tới 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.

Luật sư Cường phân tích, việc xác định hành vi có thể dẫn đến chết người hay không phụ thuộc vào đặc điểm của vụ việc như số lượng xăng đổ ra, đặc điểm ngọn lửa, khả năng thoát hiểm của nạn nhân và các yếu tố khác về mặt cơ học, kĩ thuật...

Ngoài ra, nếu không đủ căn cứ xử lý hình sự về tội Giết người, người vi phạm vẫn có thể bị xem xét trách nhiệm về các tội Cố ý gây thương tích (Điều 134) và Hủy hoại tài sản (Điều 178) theo Bộ luật Hình sự 2015.

Đồng quan điểm, luật sư Trần Xuân Tiền - Trưởng Văn phòng luật sư Đồng Đội cho biết, đây là vụ hỏa hoạn nghiêm trọng, có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Một người bình thường sẽ nhận thức được rằng, xăng là chất cháy nguy hiểm, có khả năng lan nhanh và khi đã đốt cháy rất khó để có thể dập tắt. Đổ xăng vào nhà rồi châm lửa hoàn toàn có thể dẫn đến cháy nhà, chết người, thiệt hại nghiêm trọng đến tài sản, sức khỏe, tính mạng của những người có mặt ở hiện trường.

Bởi vậy, trường hợp kết quả xác minh của cơ quan điều tra cho thấy vụ cháy nhà là do có người mang xăng đến đổ ra và châm lửa đốt dẫn đến hỏa hoạn, nhiều người thương tích và thiệt hại đến tài sản, thì đây là một sự việc nghiêm trọng và cần xử lý nghiêm khắc để răn đe.

Trường hợp động cơ mục đích của hành vi đốt nhà này là để sát hại những người trong nhà hoặc người thực hiện hành vi đốt nhà bằng xăng biết được hành vi của mình là nguy hiểm, có thể gây thiệt hại đến tài sản. Thậm chí tính mạng của những người sống bên trong nhưng vẫn cố ý thực hiện hành vi, bỏ mặc hậu quả chết người có thể xảy ra, những người này có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Giết người mặc dù nạn nhân không chết do được cấp cứu kịp thời.

Luật sư Tiền cho rằng, cơ quan điều tra sẽ khám nghiệm hiện trường, làm rõ các tình tiết có liên quan để xác định ý thức chủ quan thông qua hành vi khách quan, xác định đặc điểm hiện trường vụ án có thể dẫn đến hậu quả chết người hay không để làm căn cứ xác định tội danh và xử lý người vi phạm theo quy định pháp luật.

Tuy nhiên, nếu chỉ vì mâu thuẫn tranh chấp đất đai mà ba người con gái đổ xăng đốt nhà để sát hại mẹ đẻ của mình, đây là hành vi rất tàn nhẫn, đáng lên án. Dù là nguyên nhân gì, hành vi này cũng không thể chấp nhận được, xâm phạm đến nhiều khách thể mà pháp luật hình sự bảo vệ chứ chưa nói đến, đó lại là người máu mủ ruột rà và quan trọng hơn là chính người mang nặng đẻ đau, sinh thành, nuôi mình khôn lớn.