Theo giới chuyên gia, bọ xít nói chung và bọ xít đen nói riêng là côn trùng có hại cho nông nghiệp, vì chúng hút nhựa cây, châm hút hoa quả. Song ở mức độ quần thể, chúng lại là mắt xích trong chuỗi thức ăn của một hệ sinh thái nên cần được bảo vệ sự đa dạng sinh học.

Tuy nhiên, từ năm ngoái, loại côn trùng này được nhiều người truyền tai nhau là món ăn ngon bổ dưỡng, đặc biệt của dân nhậu và là loại nguyên liệu quý làm thuốc đông y, khiến nhiều người đổ xô đi thu mua.

Qua tìm hiểu cho thấy, người dân đi thu mua đông nhất tới các vùng Nghệ An, Hà Tĩnh, Yên Bái, Phú Thọ… với giá 380.000 - 400.000 đồng/kg (loại tươi), 8 triệu đồng/kg loại đã phơi khô. Một số thương lái thu mua để bán cho các quán nhậu trên địa bàn Hà Nội, Hải Dương, Bắc Ninh... song cũng có nhiều người mua gom rồi bán cho thương lái Trung Quốc để làm thuốc.

Chia sẻ về vấn đề này, giới chuyên gia cho hay, đến nay chưa có công trình nghiên cứu nào cho thấy giống bọ xít đen hoặc bọ xít xanh có thể làm thực phẩm ăn được. Với ứng dụng làm dược liệu của bọ xít đen, theo GS.TS Bùi Công Hiển - Hội Côn trùng học Việt Nam, trong tài liệu đông y có hai loài bọ xít được dùng làm thuốc chữa bệnh là bọ xít xanh (Nezara viidula) và bọ xít vải (Tessaratoma papillosa). Rất ít tài liệu nói đến bọ xít đen.

Cách đây 10 năm có bài báo nhắc đến việc dùng loại bọ xít này làm nguyên liệu thuốc đông y tại Ấn Độ. Tuy nhiên, tới nay chưa có công trình nghiên cứu nào cho thấy lợi ích điều chế bọ xít đen dùng trong đông y.

Trước tình trạng này, chuyên gia cảnh báo người dân không nên thử sử dụng bất cứ loài côn trùng nào nếu chưa có các nghiên cứu. Việc khai thác côn trùng thường là tự phát, dẫn tới nhiều hệ lụy. Chẳng hạn, khi xảy ra ngộ độc rất khó biết nguyên nhân do dính nấm ký sinh từ côn trùng đã chết hay tàn dư của thuốc trừ sâu...

Cũng liên quan đến việc thu mua bọ xít đen, mới đây, Công an tỉnh Lai Châu phối hợp với Công an huyện Ninh Phước (tỉnh Ninh Thuận) bắt giữ Lê Thị Anh (30 tuổi, ngụ xã Phước Hậu, huyện Ninh Phước) về hành vi lừa bán bọ xít đen qua mạng.