Tròn 30 tuổi, anh Trương Văn Trị đã là giám đốc Công ty TNHH Giống thuỷ sản Hải Long (Thái Bình). Có được vị trí này, Trị đã đổ mồ hôi, nước mắt và bao công sức cho ý tưởng thuần cá nước mặn thành cá nước ngọt, có nhiều lúc tuyệt vọng vì thua lỗ nhưng Trị lại tự gượng đứng lên, quyết tâm làm việc bởi anh nghĩ "trời sẽ không phụ lòng người".
Là đứa con vùng ven biển Tiền Hải, cũng như bao thanh niên nông thôn khác, Trị cần cù, chịu khó, chăm chỉ lao động và luôn khát khao được được học tập, vươn lên trong cuộc sống. Tuy nhiên, do điều kiện gia đình khó khăn, Trị chỉ thi và đỗ vào Trường Trung cấp Nuôi trồng thuỷ sản Từ Sơn (Bắc Ninh). Tốt nghiệp, với tấm bằng loại giỏi, năm 2003 anh vào làm cho một công ty nuôi tôm, sau đó về làm việc tại Viện nghiên cứu nuôi trồng thuỷ sản I Hải Phòng.
Sau một quá trình làm việc, học hỏi được kinh nghiệm và kĩ thuật nuôi thủy sản, Trị quyết định trở về quê lập nghiệp. Với số vốn 4 triệu đồng vay từ Ngân hàng Chính sách huyện Tiền Hải do tổ chức Đoàn đứng ra tín chấp, Trị đã mạnh dạn đấu thầu gần 1 héc ta đất bãi bồi ven sông Kiến Giang (Nam Cường, Tiền Hải) chuyển đổi sang nuôi trồng thuỷ sản. Ngoài 4 triệu đã dùng để thuê đất, anh không còn đồng nào để thuê nhân công đào ao tôm, lắp đặt thiết bị hỗ trợ tôm giống.
"Nhưng “cái khó ló cái khôn”, tôi đã nghĩ nhanh rằng muốn sản xuất một viên gạch cần phải có nguyên liệu, mà nguyên liệu đó là đất sét, khi đào ao lượng đất sét dư thừa rất nhiều. Vậy là tôi đến gặp ông giám đốc Công ty xây lắp của huyện Tiền Hải đặt vấn đề hợp tác. Cuối cùng tôi không mất tiền đào ao mà lại còn được thêm một khoản tiền để tu sửa, gia cố bờ bao xung quanh", Trị kể lại đầy hào hứng.
Có ao rồi, Trị nhập 10.000 cá vược nước mặn về nuôi và thuần hóa chuyển sang nước ngọt hoàn toàn. Một tháng sau anh bắt cá bán, thu được 3 triệu, lỗ 17 triệu đồng. Trị bất ngờ và choáng váng, tinh thần suy sụp.
"Phải mất một thời gian tôi mới lấy lại được thăng bằng và bắt đầu huy động vốn ở bất cứ nơi nào có thể. Tôi quyết tâm phải thuần hóa được loài cá nước mặn này sang nước ngọt hoàn toàn", Trị cho hay.
Dồn tâm sức nghiên cứu cách chăm sóc, thuần hóa 5.000 con giống mua bằng 10 triệu đồng chạy vạy khắp nơi, Trị đã sướng rơn người khi 25 ngày sau bán cá anh đã lấy lại được vốn. Cứ thế, anh kiên trì mua cá vược thuần hóa, nuôi dưỡng và bán. Từ lãi ít đến lãi nhiều, Trị còn tìm ra quy trình thuần hoá và nuôi thành công loài cá này trong nước ngọt hoàn toàn, nuôi thương phẩm đạt hiệu quả kinh tế cao.
Đến nay, loài cá Vược mà Trị thuần hoá đã có mặt trên 20 tỉnh, thành. Anh tư vấn kỹ thuật và cung ứng hàng chục triệu bột cá hương lẫn cá giống cho người chăn nuôi. Thông qua các hoạt động nghiên cứu ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, Trị đã thu lợi nhuận hàng năm từ 300-500triệu đồng, giải quyết việc làm cho bảy lao động là thanh niên có thu nhập ổn định từ 1,7 – 2 triệu đồng một tháng. Trị vinh dự được Trung ương Đoàn trao tặng Bằng khen và cúp Giải thưởng Lương Định Của năm 2008, 1 trong 15 thanh niên tiêu biểu toàn quốc năm 2009 và là đại biểu tham dự Đại hội tài năng trẻ, thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác...
Anh hùng lao động Lê Hồng Quang, thương binh hạng 2/4 cũng chia sẻ với đại hội câu chuyện về quá trình đưa xí nghiệp sản xuất dây chun và chỉ khâu sang mặt hàng bao bì. Ông Quang cho hay, tiền thân của công ty Công ty TNHH Nhà nước một thành viên bao bì 27-7 Hà Nội (do ông hiện làm giám đốc) là xí nghiệp thương binh 27/7.
Năm 1990, khi ông được bổ nhiệm làm giám đốc, công ty sản xuất với hiệu suất thấp kém, cơ sở vật chất chỉ có 10 chiếc máy cũ kĩ. Một số công nhân phải nghỉ việc, số còn lại thì cuộc sống khó khăn. Ông Quang đau đớn và trăn trở tìm cách khắc phục tình hình.
"Tôi nghĩ mặt hàng dây chun và chỉ khâu không còn là nhu cầu thiết yếu của cuộc sống nên đã mạnh dạn chuyển đổi sang sản xuất bao bì và quần áo, những mặt hàng đang rất cần khi công nghiệp và đời sống phát triển", ông Quang nói.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chăm chú lắng nghe các anh hùng phát biểu. Ảnh: Hoàng Thùy.
Để có vốn sản xuất, ông Quang đã chạy ngược chạy xuôi vay mượn, thế chấp nhà cửa để có tiền nhập máy móc hiện đại, cử công nhân ra nước ngoài học tập. Với sự thay đổi toàn diện, chỉ 3 năm sau ông đã trả được nợ cả lãi và gốc, sản phẩm cạnh tranh được với thị trường trong nước với giá hợp lý, thậm chí sản phẩm của ông còn có mặt ở những thị trường khó tính như Mỹ, Đức, Nhật, EU.
"Giờ đây, hằng năm tôi đều tuyển nhân viên thiết kế tốt nghiệp các trường Đại học, thành lập phòng thiết kế với hàng chục mẫu mã trong một tháng. Tôi còn mở rộng sản xuất bao bì thân thiện với môi trường, duy nhất có mặt tại thị trường Việt Nam", ông Quang cho hay.
Là người có công trong việc duy trì và phát triển hợp tác xã, đại biểu Đinh Huy Chiến (Thái Nguyên) làm người nghe bất ngờ về sự phát triển nhanh chóng của HTX công nghiệp và vận tải Chiến Công (thị xã Sông Công, tỉnh Thái Nguyên) do ông làm chủ nhiệm.
Ông Chiến kể, ông sinh ra trong gia đình đông anh em, kinh tế gặp rất nhiều khó khăn nên học hết cấp 2 phải nghỉ học, đi làm kinh tế, tạo điều kiện cho các em ăn học. Ông tham gia vào hợp tác xã thêu ren xuất khẩu. Cuối thập niên 90, thị trường xuất khẩu khó khăn do Đông Âu và Liên Xô tan rã, HTX thêu ren cũng trên vực phá sản.
Năm 1993, ông Chiến được bổ nhiệm làm Chủ nhiệm HTX. Theo đuổi ước mơ xuất khẩu hàng đi các nước trên thế giới, ông quyết định thành lập tổ HTX Cơ khí Chiến Công với số vốn ban đầu là 160 triệu đồng và có 8 thành viên. Ngành nghề sản xuất là hàng kết cấu thép và kinh doanh vận tải hàng hóa. Sau 5 năm, ông chuyển đổi thành HTX Công nghiệp và Vận tải Chiến Công, đầu tư mới các trang thiết bị máy móc tiên tiến hiện đại như: ô tô, máy xúc, máy gạt và các hệ thống máy tuyển khoáng sản đồng bộ của các nước như Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản để phục vụ cho lĩnh vực kinh doanh vận tải và phục vụ việc khai thác mỏ.
Khi có luật khoáng sản, ông xin phép các cấp có thẩm quyền để được cấp phép đầu tư khai thác các vùng nguyên liệu quặng Mangan tại tỉnh Cao Bằng, xây dựng một nhà máy luyện Ferô Mangan với công suất 10.000 tấn sản phẩm một năm. Trong quá trình xây dựng, HTX phải chở từng ô tô nước cách nhà máy gần 10 km để có nước phục vụ cho sản xuất và sinh hoạt nhưng với lòng quyết tâm, ông Chiến luôn bên cạnh động viên anh em.
Tháng 3 năm 2010, HTX tiếp tục khởi công đầu tư xây dựng cụm cảng Đa Phúc, với tổng diện tích là 30,8 ha. HTX được Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đến dự lễ khởi công xây dựng, khích lệ, động viên cán bộ xã viên. Với sự đồng lòng của các thành viên, đến hết tháng 10 năm 2010, HTX và các đơn vị thành viên đã có doanh thu 1.314 tỷ đồng, đóng góp ngân sách nhà nước 30 tỷ đồng với lợi nhuận 72 tỷ.
"Từ chỗ khó khăn, gần như phá sản, sau chuyển đổi chúng tôi đóng góp đầy đủ bảo hiểm cho xã viên. Hàng năm, đơn vị còn tích cực tham gia đóng góp các quỹ từ thiện xã hội hàng tỷ đồng", ông Chiến tự hào cho biết.
Theo VnExpress