Phiên giao dịch ngày 22/5 chứng kiến diễn biến biến đáng chú ý trên thị trường tiền tệ, khi Ngân hàng Nhà nước đã cho 9 thành viên thị trường vay gần 25.000 tỷ đồng thông qua kênh cầm cố giấy tờ có giá (OMO) với kỳ hạn 7 ngày và lãi suất 4,5%/năm. So với phiên trước đó, quy mô cho vay OMO của Ngân hàng Nhà nước đã tăng gấp hơn 9 lần và lãi suất cho vay đã tăng thêm 0,25 điểm %, từ 4,25%/năm lên 4,5%/năm.

Đây là lần thứ hai nhà điều hành tăng lãi suất OMO trong vòng 1 tháng qua. Trước đó, cơ quan này cũng đã tăng lãi suất cho vay cầm cố giấy tờ có giá từ 4% lên 4,25%/năm trong phiên 23/4.

Đồng thời, trong ngày 22/5, Ngân hàng Nhà nước đã phát hành 650 tỷ đồng tín phiếu với kỳ hạn 28 ngày, với lãi suất trúng thầu đã tăng từ 3,9%/năm trong phiên trước đó lên 4%/năm.

Cũng trong phiên 22/5, lô tín phiếu trị giá 1.400 tỷ đồng đã đáo hạn. Song song với đó, khoản vay trị giá 2.791 tỷ đồng trên kênh OMO cũng đáo hạn. Như vậy, có thể xác định Ngân hàng Nhà nước đã bơm ròng tổng cộng 22.959 tỷ đồng trong phiên 22/5.

Giới phân tích cho rằng, việc Ngân hàng Nhà nước tăng lãi suất OMO và lãi suất tín phiếu nhằm thiết lập một mặt bằng lãi suất liên ngân hàng cao hơn trong thời gian tới, qua đó giảm áp lực lên tỷ giá và dự trữ ngoại hối.

Theo đó, sau khi hút về lượng lớn thanh khoản dư thừa, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục thực hiện các đợt phát hành tín phiếu mới và lãi suất tăng dần nhằm đưa ra thông điệp cho thị trường rằng: Nhà điều hành sẵn sàng đưa ra một mức suất đủ hấp dẫn để các ngân hàng dư thừa thanh khoản tìm đến kênh tín phiếu thay vì cho vay lãi suất thấp trên liên ngân hàng, qua đó khiến lãi suất trên thị trường liên ngân hàng khó giảm sâu.

Với các ngân hàng cần nguồn hỗ trợ, NHNN sẵn sàng cho vay qua kênh OMO nhưng các nhà băng này phải chấp nhận mức lãi suất không rẻ và đã tăng lên 4,5%/năm.

Việc sử dụng song song hai công cụ tín phiếu và OMO nhằm phục vụ mục tiêu kép là vừa đảm bảo thanh khoản cho hệ thống ngân hàng, đồng thời giảm sức ép lên tỷ giá thông qua việc thu hẹp chênh lệch lãi suất USD - VND trên thị trường liên ngân hàng.

Tỷ giá USD tại các ngân hàng thương mại lại tiếp tục chạm trần các phiên gần đây. Ngày 22/5, Ngân hàng Nhà nước công bố tỷ giá trung tâm ở mức 24.254 VND/USD, tăng 3 đồng so với mức niêm yết hôm qua. Áp dụng biên độ 5%, tỷ giá USD các ngân hàng thương mại được phép giao dịch từ 23.041 - 25.467 VND/USD. Tỷ giá mua bán được Sở giao dịch Ngân hàng Nhà nước giữ niêm yết ở mức 23.400 - 25.450 VND/USD.

Thực tế, trong suốt gần 1 tháng qua, dù Ngân hàng Nhà nước đã thực hiện bán ngoại tệ can thiệp song tỷ giá USD tại các ngân hàng vẫn liên tục kéo sát, thậm chí kịch trần cho phép. Điều này gây ra áp lực lớn đối với dự trữ ngoại hối vốn chỉ ngấp nghé ngưỡng an toàn (3 tháng nhập khẩu) theo khuyến nghị của các tổ chức quốc tế.

Theo một số nguồn tin trên thị trường liên ngân hàng, lượng ngoại tệ mà Ngân hàng Nhà nước đã bán cho các ngân hàng thương mại đến nay đã chạm mốc 2,5 tỷ USD.