Công ty Điện lực tỉnh Quảng Trị (PC Quảng Trị) cho biết, câu móc điện trái phép hay còn gọi là trộm cắp điện là hành vi tác động vào hệ thống đo đếm để làm sai lệch chỉ số đo đếm của công tơ. Hành động này không những gây ra tổn thất điện năng đối với ngành điện mà còn làm mất đi sự công bằng giữa các khách hàng sử dụng điện, tiềm ẩn nguy cơ về an toàn cũng như ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của con người.

PC Quảng Trị iểm tra hệ thống điện của khách hàng ở khu vực có tỷ lệ tổn thất điện năng tăng cao

Theo số liệu thống kê của PC Quảng Trị, 5 tháng đầu năm 2023 có 219 vụ vi phạm sử dụng điện được phát hiện, trong đó có 10 vụ trộm cắp điện, sản lượng truy thu 40.612 kWh tương đương với số tiền gần 300 triệu đồng. Trong đó số vụ trộm cắp điện giảm gần 50% so với cùng kỳ năm 2022. Như vậy, so với cùng kỳ năm 2022, tình trạng vi phạm sử dụng điện trong 05 tháng đầu năm 2023 giảm đáng kể. (5 tháng đầu năm 2022, có 267 vụ vi phạm sử dụng điện được phát hiện, trong đó có 17 vụ trộm cắp điện, truy thu 21.413 kWh tương đương với số tiền gần 220 triệu đồng).

Lãnh đạo PC Quảng Trị cho biết, để đạt được kết quả này là quá trình thực hiện từ khâu giám sát, kiểm soát, kiểm tra và việc triển khai đẩy mạnh các đợt kiểm tra theo chuyên đề như: chuyên đề về công tác trộm cắp điện, giá bán điện, kiểm tra số hộ và giá bán điện tại các khu nhà cho thuê trọ, phúc tra ghi chữ số, kiểm tra việc khai thác và tính toán tổn thất điện năng (TTĐN) trên CMIS 3.0 và công tác tuyên truyền tiết kiệm điện... Từ những tồn tại phát hiện sau kiểm tra, đơn vị lập lịch ưu tiên để khắc phục và xử lý dứt điểm. Đặc biệt, huy động nhân lực, phương tiện phát quang hành lang tuyến ở những khu vực có TTĐN cao và thành lập các nhóm kiểm tra đối với các trạm biến áp (TBA) có tỷ lệ TTĐN trên 4.5% kết hợp với các thông số có biến động sản lượng của khách hàng của từng TBA để khoanh vùng kiểm tra, sàng lọc, kịp thời loại trừ những tác nhân gây TTĐN.

Thường xuyên phát quang hành lang tuyến ở các khu vực có tổn thất điện năng tăng cao

Trên thực tế, đa phần các khách hàng có hành vi vi phạm sử dụng điện đều rất cảnh giác khi thấy người lạ đến gần khu vực nhà ở, nhất là khi nhìn thấy sự xuất hiện của những “người lính áo cam”. Một số khách hàng có thái độ thiếu hợp tác khi được yêu cầu kiểm tra hệ thống điện trong khuôn viên ngôi nhà, thậm chí có hành vi gây khó dễ, đe dọa nhóm kiểm tra khi làm nhiệm vụ. Những trường hợp này, bộ phận kiểm tra điện phải có kế hoạch mật phục, theo dõi cùng phối hợp với chính quyền địa phương sở tại để thực hiện kiểm tra, xử lý và lập biên bản vi phạm theo quy định.

Từ những trường hợp trộm cắp điện được phát hiện trong thời gian gần đây cho thấy, việc câu móc điện ngày càng trở nên tinh vi hơn mà bằng các nghiệp vụ thông thường đôi khi khó phát hiện được. Một vài trường hợp người kiểm tra điện còn phải kết hợp các yếu tố ngoại cảnh để quan sát, cũng cố thêm cho những căn cứ thuộc diện nghi ngờ.

Anh Hồ Tất Lực - Tổ trưởng tổ kiểm tra giám sát mua bán điện - Điện lực Đông Hà chia sẻ, trong một lần cùng đồng nghiệp đi kiểm tra điện ở khu vực ven thành phố có tổn thất cao, kiểm tra gần hết các khách hàng theo danh sách đã lập nhưng vẫn chưa phát hiện được trường hợp vi phạm nào thì bất ngờ anh nhìn thấy hai mẹ con nhà nọ lấp ló ở khung cửa sổ quan sát khi thấy nhóm kiểm tra điện đi qua. Linh tính nghề nghiệp mách bảo, anh cùng nhóm kiểm tra điện hướng vào ngôi nhà và yêu cầu được kiểm tra hệ thống điện. Kết quả như anh dự đoán, khách hàng câu móc điện trái phép bằng cách mổ cáp trước công tơ để sử dụng các thiết bị điện có công suất lớn không qua hệ thống đo đếm. Đây chính là một trong những nguyên nhân làm cho tổn thất TBA ở khu vực này tăng cao.

Tuyên truyền sử dụng điện an toàn, tiết kiệm cho khách hàng

Một trường hợp khác ở trung tâm thành phố Đông Hà, khách hàng là đối tượng kinh doanh dịch vụ ăn uống, khi được nhóm kiểm tra điện yêu cầu kiểm tra hệ thống đo đếm thì nhận thấy gương mặt người chủ quán thay đổi - thái độ túng lúng, sợ sệt. Như thêm dấu hiệu khẳng định được những nghi vấn là có cơ sở, nhóm công tác tập trung rà soát và phát hiện được sai phạm. Vụ việc được xử lý, truy thu được 13.123kWh tương đương với số tiền gần 40 triệu đồng.

Nhờ sự phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương trong việc xử lý các hành vi vi phạm sử dụng điện đã góp phần tích cực trong việc giảm số vụ trộm cắp điện và các vi phạm khác, cải thiện đáng kể tỷ lệ tổn thất điện năng trên địa bàn.

Đại diện lãnh đạo PC Quảng Trị cho biết, thời gian tới, Công ty sẽ kiện toàn và nâng cao hơn nữa công tác kiểm tra sử dụng điện để kịp thời ngăn chặn và hạn chế thấp nhất số vụ trộm cắp điện trên địa bàn. Đồng thời, thực hành nghiêm các văn bản chỉ đạo của cấp trên về công tác tiết kiệm điện tại trụ sở văn phòng cơ quan, đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân và các doanh nghiệp trong việc sử dụng điện an toàn, tiết kiệm để cùng ngành điện chia sẽ khó khăn trước nguy cơ thiếu hụt năng lượng do hạn hán xảy ra trên diện rộng như hiện nay.