Hiện nay khu vực miền núi và đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn. Đáng chú ý là tỷ lệ nghèo tại các tỉnh miền núi, trung du Việt Bắc vẫn cao nhất cả nước. Có nhiều nguyên nhân khiến đời sống vùng đồng bào DTTS gặp khó khăn như điều kiện tự nhiên khắc nghiệt, sự biến đổi khí hậu gây ra mưa lũ, lũ ống, lũ quét ở các tỉnh miền núi... Trong khi đó, cơ sở hạ tầng thiết yếu từ thôn, bản đến trung tâm các xã, thị trấn còn thiếu thốn và nhiều khó khăn. Do đó, dự án phát triển cơ sở hạ tầng hỗ trợ sản xuất cho đồng bào dân tộc các tỉnh miền núi, trung du Việt Bắc với mục tiêu xóa đói, giảm nghèo, tăng trưởng kinh tế, thu nhập, thay đổi tư duy, tập quán canh tác của đồng bào dân tộc thông qua xây dựng và cải tạo, nâng cấp các công trình cơ sở hạ tầng thiết yếu, như: đường giao thông, cầu, các công trình thủy lợi, nước sạch, cơ sở hạ tầng phục vụ phát triển tổng hợp cả về du lịch, phát triển làng nghề; nghiên cứu quy hoạch ổn định các khu dân cư, khu hành chính, sơ đồ cảnh báo các vùng có nguy cơ lũ ống, lũ quét và sạt lở đất cao; bảo vệ môi trường, bảo vệ và phát triển rừng, nâng cao ý thức chủ động của người dân và cộng đồng thích ứng có kế hoạch với biến đổi khí hậu. Theo đó, dự án sẽ được áp dụng thực hiện trong phạm vi 6 tỉnh miền núi, trung du Việt Bắc, những vùng có đông đồng bào dân tộc sinh sống, tỷ lệ nghèo cao, thường xuyên bị thiệt hại bởi thiên tai, lũ ống, lũ quét, sạt lở đất… bao gồm: Thái Nguyên, Tuyên Quang, Cao Bằng, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Bắc Giang.

Dự án sẽ được chuẩn bị từ năm 2018 - 2020 và thực hiện trong 05 năm (2021 - 2025). Toàn bộ nguồn vốn ODA (vốn vay và viện trợ không hoàn lại) được sử dụng hoàn toàn cho hạng mục đầu tư vào công trình và được Bộ Tài chính giải ngân trực tiếp cho các tỉnh. Dự án sẽ được thực hiện theo phân cấp triệt để cho các địa phương và được yêu cầu tham vấn rộng rãi tới người dân vùng hưởng lợi, dựa trên bài học quản lý của các dự án và chính sách của JICA đã được thực hiện thành công ở Việt Nam và các quốc gia khác. Ủy ban Dân tộc thực hiện với vai trò điều phối dự án cấp Trung ương, chịu trách nhiệm trước Chính phủ về tính hiệu quả trong việc sử dụng vốn vay và tiến độ dự án.

Theo Bộ trưởng, Chủnhiệm UBDT Đỗ Văn Chiến, nếu không quan tâm đầu tư, phát triển vùng đồng bào DTTS thì Việt Nam sẽ rất khó hoàn thành các chương trình mục tiêu quốc gia. Bởi đây là vùng khó khăn nhất của cả nước.

Cơ sở hạ tầng được đầu tư sẽ giúp thúc đẩy sản xuất

Cũng về phát triển hạ tầng, phát triển sản xuất vùng đồng bào DTTS, mới đây Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình yêu cầu các bộ, ngành và địa phương tiếp tục nghiên cứu, đề xuất chính sách phát triển vùng dân tộc thiểu số và miền núi cho giai đoạn sau 2020, ưu tiên nguồn lực thực hiện một cách cụ thể, chi tiết, khoa học. Các cấp, các ngành quan tâm hơn nữa đến phát triển sản xuất ở vùng DTTS và miền núi theo hướng tiếp cận chuỗi giá trị, có hỗ trợ thiết thực phát triển sản xuất, kinh doanh các sản phẩm có lợi thế - đặc sản của địa phương, nhất là các cây dược liệu quý và đặc hữu khác có giá trị kinh tế cao; khuyến khích vươn lên làm giàu từ những chuỗi giá trị; thúc đẩy đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, tạo việc làm.