Thuốc lá, rượu ngoại là 2 mặt hàng vi phạm khá phổ biến do lực lượng chức năng trên địa bàn Quảng Trị bắt giữ (Trong ảnh: Tang vật thu thuốc lá, rượu ngoại do lực lượng Hải quan Quảng Trị bắt giữ).

Trên tuyến biên giới Việt-Lào (thuộc địa bàn huyện Hướng Hóa), các đối tượng buôn lậu vẫn lén lút tập kết hàng phía biên giới nước bạn Lào rồi xé lẻ, thuê cửu vạn gùi cõng hàng hóa qua biên giới bằng đường tiểu ngạch; dùng thuyền máy đưa hàng qua sông Sê Pôn phân tán vào nhà dân, sau đó bốc hàng lên các loại phương tiện để đưa về nội địa. Hàng hóa thẩm lậu vào nội địa chủ yếu là những mặt hàng phục vụ nhu cầu sinh hoạt như thuốc lá, rượu ngoại, bia, nước giải khát, gạo nếp, đường kính trắng, bánh kẹo…

Lui vào sâu trong nội địa, khu vực tiếp giáp giữa Khu Kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo với nội địa (cổng B) và nội địa, các đối tượng buôn lậu, chủ phương tiện lại tìm cách giấu hàng lậu trên các phương tiện chở hàng, xe chở khách đã được gia cố tinh vi. Ngoài ra, hàng lậu còn được giấu trong các loại hàng hóa cồng kềnh hoặc sử dụng phương tiện tập kết trước khu vực cổng B, rồi thuê “cửu vạn” gùi cõng, luồn lách hàng hóa đưa qua khu vực hai bên cánh gà cổng B. Nhóm đối tượng này cũng thường xuyên theo dõi hoạt động của lực lượng chức năng làm nhiệm vụ hòng trốn tránh sự kiểm tra, kiểm soát… Nổi lên là tình hình buôn lậu thuốc lá ngoại, rượu, bia… với số lượng lớn đã bị lực lượng Hải quan, Công an bắt giữ.

Đối tượng tham gia buôn lậu và gian lận thương mại vẫn là các thương nhân, cư dân biên giới của 2 nước Việt –Lào. Cụ thể, một số đối tượng là người Việt Nam lao động tại Lào, XNC qua cửa khẩu quốc tế Lao Bảo và thương nhân ở nội địa chuyên buôn bán hàng hóa từ Khu Kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo về nội địa và ngược lại. Mặt khác, nhóm đối tượng là chủ xe khách chạy trên tuyến Quốc lộ 9, những người buôn bán nhỏ lẻ và người không có công ăn việc làm ổn định.

Trên tuyến Quốc lộ 1A (đoạn qua khu vực tỉnh Quảng Trị), lực lượng chức năng đánh giá tình hình buôn lậu có xu hướng giảm. So với trước đây, hàng lậu được vận chuyển từ các tỉnh phía Bắc vào được cất giấu trên các loạt phương tiện xe tải lớn, xe khách; sử dụng hóa đơn GTGT để hợp pháp hóa hàng lậu, viết hóa đơn hàng hóa thấp hơn giá trị thực để trốn thuế. Hàng nhập lậu chủ yếu là quần áo các loại, mỹ phẩm các loại và một số mặt hàng tiêu dùng…

Trong nội địa, hoạt động kinh doanh hàng giả, hàng hóa không đảm bảo chất lượng diễn ra phổ biến tại chợ Đông Hà, Trung tâm thương mại Lao Bảo, các chợ trung tâm thị xã, huyện… Đáng báo động, trong số hàng vi phạm có cả hàng đã hết hạn sử dụng được niêm yết với giá bán rất cao hoặc dán dấu hợp quy giả. Đơn cử như các sản phẩm thiết bị điện tử, các nhóm đối tượng đã dùng dấu hợp quy CR của các sản phẩm đã được kiểm định chất lượng dán lên các sản phẩm chưa được kiểm định, thậm chí dán dấu hợp quy CR giả, dán nhãn mác giả mạo của Thái Lan lên sản phẩm mỹ phẩm Việt Nam, nước ngoài sản xuất…

Thực hiện sự chỉ đạo của Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, Ban Chỉ đạo 389 tỉnh Quảng Trị đã chỉ đạo các lực lượng Hải quan, Công an, Biên phòng, Quản lý thị trường bám sát tình hình thực tế, chủ động xây dựng các phương án, kế hoạch nhăm đấu tranh có hiệu quả với tình hình buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.

Kết quả, lực lượng chức năng trên địa bàn đã đồng loạt ra quân triệt phá nhiều đường dây buôn lậu lớn. Điển hình là ngày 23-1, Đội Kiểm soát Hải quan (Cục Hải quan Quảng Trị đã phối hợp với lực lượng liên quan thu giữ 9 loại hàng hóa vi phạm gồm 5.750 bao thuốc lá hiệu 555 các loại, Hero, George, Jet (đều do nước ngoài sản xuất) cùng 65 máy say sinh tố các loại và 10 máy làm sữa đậu lành; tổng trị giá hàng hóa trên 240 triệu đồng. Ngày 13-3, Đội Nghiệp vụ (thuộc Chi cục Hải quan Khu Thương mại Lao Bảo, Cục Hải quan Quảng Trị) phát hiện lô hàng của Công ty TNHH MTV Trường Nhật Đạt (địa chỉ tại số 70 Nguyễn Huệ, phương 1, TP. Đông Hà, Quảng Trị) có dấu hiệu vi phạm về nhãn hàng hóa; trị giá hàng ước trên 500 triệu đồng…

Mặc dù các lực lượng đã có nhiều nỗ lực đấu tranh có hiệu quả, nhưng Ban Chỉ đạo 389 tỉnh Quảng Trị vẫn xác định, thời gian tới, hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả sẽ còn diễn biến phức tạp, khó lường. Để hoàn thành tốt nhiệm vụ này, các ngành chức năng thực hiện nghiêm túc các văn bản chỉ đạo của Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, của các bộ, ngành và UBND tỉnh. Trong đó, tại khu vực biên giới, các lực lượng Hải quan, Biên phòng tăng cường công tác trinh sát nắm tình hình, phối hợp với các lực lượng trong Khu Kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo để đấu tranh có hiệu quả với các hành vi vi phạm. Trong nội địa, lực lượng Quản lý thị trường tập trung kiểm soát chặt hàng hóa kinh doanh có điều kiện, có giấy phép kinh doanh; niêm yết giá và bán hàng theo niêm yết giá, ghi nhãn hàng hóa…

Ban Chỉ đạo 389 tỉnh Quảng Trị cũng đề nghị Bộ Tài chính tiếp tục cho áp dụng cơ chế trích lại tiền hỗ trợ các lực lượng kiểm soát chống buôn lậu từ nguồn thu chống buôn lậu; hỗ trợ công tác phòng, chống thuốc lá lậu và chống sản xuất buôn bán thuốc lá giả. Đề nghị Thường trực Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia và các bộ, ngành có văn bản yêu cầu các DN, các nhà sản xuất hợp tác với lực lượng chức năng tại địa phương trong đấu tranh chống các hành vi vi phạm, nhất là trong lĩnh vực hàng giả, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.