Sạt lở khẩn cấp vùng hạ du sông Đà không phải do đóng mở đột ngột cửa xả lũ tại thủy điện sông Đà

Trước tình hình sạt lở khẩn cấp vùng hạ du sông Đà, UBND tỉnh Hòa Bình cho biết: Trên địa bàn tỉnh Hòa Bình trong các ngành cuối tháng 7 đã xuất hiện đợt mưa to trên diện rộng, đồng thời Nhà máy Thủy điện Hòa Bình tiến hành xả lũ từ ngày 8/7/2018, thời điểm xả lớn nhất là 4 ca xả đáy, kết hợp phát điện tối đa 8 tổ máy; Đến 10giờ00 ngày 30/7 đã đóng hoàn toàn các cửa xả đáy, mực nước hạ lưu thủy điện hạ tấp từ 16.88 m (13giờ00 ngày 29/7/2018) hạ xuống mức 13.600m (7 giờ ngày 31/7/2018). Vùng hạ lưu đập thủy điện Hòa Bình tại khu vực huyện Kỳ Sơn và Thành phố Hòa Bình đã xuất hiện hiện tượng sạt lở bờ sông khẩn cấp.

Theo đó, tại lý trình km3, đường tỉnh 445 thuộc khu vực xóm Máy Giấy, xã Dân Hạ, huyện Kỳ Sơn xuất hiện hiện tượng sạt lở ta luy đường với khối lượng khoảng 600m3. Từ lý trình 3+100 đến lý trình 3+200, mặt đường xuất hiện vết nứt trên mặt xuất hiện vết nứt kéo dài khoảng 100m; chiều rộng vết nứt lớn nhất khoảng 20 cm, mặt đường có chỗ lún sâu hơn 40 cm, việc sụt lún này đã tạo thành một khu vực có diện tích khoảng 300m2 và có nguy cơ trượt xuống sông Đà. Việc sụt lún này làm ảnh hưởng trực tiếp đến 4 hộ dân phía ta luy âm, 3 hộ dân phía ta luy dương cũng có nguy cơ tiềm ẩn và làm ách tắc giao thông toàn bộ khu vực này của đường tỉnh 445.

Tại khu vực tổ 26 phường Đồng Tiến, thành phố Hòa Bình vào hồi 18giờ00 ngày 30/7/2018 đã xảy ra hiện tượng sạt lở bờ sông trên diện rộng làm nhà của 29 hộ dân (28 hộ có xây nhà, 1 hộ có đất trống) bị thiệt hại và đổ xuống lòng sông Đà. Trong đó, có 9 hộ sập nhà hoàn toàn, 10 hộ sập nửa nhà, 9 hộ nhà bị rạn nứt to có nguy cơ sụp đổ bất cứ lúc nào. Số hộ cần di dời khẩn cấp là 35 hộ.

Về công tác ứng phó với sự cố trên, theo UBND tỉnh Hòa Bình, hiện, tại khu vực xóm Máy Giấy, xã Dân Hạ, huyện Kỳ Sơn, chính quyền địa phương đã di dời 4 hộ dân với 10 nhân khẩu đến nơi an toàn, đang tiếp tục theo dõi và di dời tiếp 3 hộ dân phía ta luy dương. Đồng thời, thường xuyên cử lực lượng theo dõi và ứng trực, cắt cử lực lượng công an, dân quân tự vệ cảnh giới cấm toàn bộ phương tiện và người giao thông qua lại khu vực này. Tại khu vực tổ 26 phường Đồng Tiến, thành phố Hòa Bình đã tổ chức di dời an toàn 35 hỗ đến nơi ở tạm, tổ chức lực lượng công an và quân đội đảm bảo an toàn, an ninh tại khu vực sạt lở, điều tiết giao thông qua Quốc lộ 6 tại khu vực này.

Về công tác chỉ đạo của UBND tỉnh, giao UBND thành phố Hòa Bình và UBND huyện Kỳ Sơn nhanh chóng tổ chức ổn định đời sống và sinh hoạt cho các hộ dân phải di dời. Nhanh chóng trình phương án trước mắt cũng như lâu dài đảm bảo cuộc sống của các hộ dân. Duy trì nghiêm túc các lực lượng ứng trực cảnh giới, đảm bảo trật tự an ninh, an toàn giao thông trong khu vực. UBND tỉnh giao cho Sở NN&PTNT theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết, các biến động về địa chất, địa hình trong khu vực, kịp thời tham mưu giúp UBND tỉnh trong công tác ứng phó, khắc phục sạt lở. Sở Công Thương chỉ đạo các đơn vị có phương án đảm bảo an toàn cung cấp điện, đảm bảo an toàn về sử dụng điện, kịp thời xử lý, khắc phục các sự cố về điện…

Trước sự việc có 9 hộ sập nhà hoàn toàn, 10 hộ sập nửa nhà, 9 hộ nhà bị rạn nứt to có nguy cơ sụp đổ bất cứ lúc nào nguyên nhân được người dân cho là thủy điện Hòa Bình đóng các cửa xả đột ngột. Trao đổi với báo giới bên lề cuộc họp Ứng phó với thiên tai khu vực đồng bằng sông Cửu Long sáng ngày 31/7, ông Nguyễn Hồng Sơn – Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Phòng chống thiên tai – khẳng định: không thể do thuỷ điện vì những ngày qua, Công ty Thuỷ điện Hoà Bình đều được lệnh đóng các cửa xả một cách từ từ hợp lý, các cửa xả đóng lần lượt, đến chiều qua chỉ còn mở 1 cửa xả chứ không có chuyện mở đồng loạt, đóng đồng loạt.

Hiện tại nguyên nhân chính xác vẫn đang được cơ quan chức năng khảo sát nhưng theo ông Nguyễn Hồng Sơn, nguyên nhân chính là do trong thời gian qua tại khu vực hồ Hoà Bình đã có mưa cả tháng trời nên bờ sông ngậm nước, kết cấu yếu gây sạt lở.