Đánh giá về vấn đề quản lý TBYT, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến thừa nhận, hiện có nhiều bất cập, xuất hiện gian lận thương mại, một số máy móc TBYT không rõ nguồn gốc. Theo người đứng đầu ngành y tế, nguyên nhân là do khâu đấu thầu, thẩm định, mua sắm, chưa đủ người để tiến hành hậu kiểm. Thực chất, Bộ Y tế hiện chỉ cấp phép trên giấy tờ, còn nhiều doanh nghiệp tìm mọi cách để lách luật và qua mặt các cơ quan quản lý.
Là đơn vị quản lý trực tiếp của Bộ Y tế về lĩnh vực này, ông Nguyễn Minh Tuấn- Vụ trưởng Vụ trang thiết bị và công trình y tế- phân tích: Gian lận thương mại xảy ra ở một số nhóm TBYT vì khi đưa vào sử dụng nó có thể mang lại lợi nhuận cao. “Trước đây chúng tôi quan tâm, quản lý rất chặt đến thiết bị X quang, chẩn đoán hình ảnh nên không có chuyện gian lận thương mại. Nhưng thời gian gần đây nảy sinh gian lận trong các thiết bị xét nghiệm, bởi lợi nhuận rất lớn”- ông Tuấn chỉ rõ.
Những hành vi gian lận thương mại TBYT điển hình hiện nay gồm: Giả mạo hoặc tự ý sửa chữa hồ sơ, tài liệu, giấy phép nhập khẩu TBYT của Bộ Y tế; giả mạo giấy tờ pháp lý của cơ quan chức năng của Việt Nam hoặc của nước ngoài; sử dụng con dấu giả hoặc giả mạo chữ ký hoặc con dấu của các cơ quan liên quan trong hồ sơ nhập khẩu TBYT… |
Theo một số chuyên gia trong ngành y tế, những hành vi gian lận thương mại TBYT điển hình hiện nay gồm: Giả mạo hoặc tự ý sửa chữa hồ sơ, tài liệu, giấy phép nhập khẩu TBYT của Bộ Y tế; giả mạo giấy tờ pháp lý của cơ quan chức năng của Việt Nam hoặc của nước ngoài; sử dụng con dấu giả hoặc giả mạo chữ ký hoặc con dấu của các cơ quan liên quan trong hồ sơ nhập khẩu TBYT… Điều này cho thấy, nguyên nhân chính do các quy định quản lý việc xã hội hóa TBYT tại các cơ sở y tế còn quá lỏng lẻo.
Ông Phan Đăng Long- Phó Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội- cho rằng, từ các sự việc trên, cần làm rõ quy trình đấu thầu. Quan điểm của Hà Nội là sẽ xử lý nghiêm vụ việc, nếu có sai phạm xảy ra không bao che và sẽ cương quyết xử lý theo quy định của pháp luật. Sở Y tế cần làm rõ quy trình đấu thầu, nguồn gốc của lô TBYT nhập khẩu tại các bệnh viện vi phạm cũng như việc đưa vào sử dụng thiết bị khi chưa được phép của Sở Y tế.
Sở Y tế Hà Nội đã yêu cầu lãnh đạo các đơn vị trong ngành rà soát danh mục TBYT qua đầu tư, mua sắm từ năm 2011 đến nay, đặc biệt các trang thiết bị như máy xét nghiệm sinh hóa tự động, máy soi dạ dày, máy scan, Xquang… đã qua sử dụng được nhập vào Việt Nam. Sở Y tế cũng yêu cầu các đơn vị chủ động kiểm tra về trình tự, thủ tục mua sắm, tiếp nhận TBYT (máy phải bảo đảm mới 100%, có đủ giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa) và việc đưa vào sử dụng.