Ngày cuối cùng trước khi Thông tư 24 của Bộ Công an về định danh biển số xe có hiệu lực (ngày 15-8), trong vai người có nhu cầu bán xe SH Ý kèm "biển số lộc phát" (biển 4 số), chúng tôi liên hệ nhiều đầu mối thu mua ở TP HCM.

Với lý do không kịp làm thủ tục định danh biển số, chúng tôi nêu rõ nhu cầu bán rẻ nhưng cùng nhận được câu trả lời từ các đầu mối "chỉ mua xác xe, không mua biển số".

Anh Tiến (người kinh doanh cửa hàng xe cũ tại quận 5) thì cho biết cách đây 1 tháng, các dòng xe máy lẫn ôtô sở hữu biển số đẹp đồng loạt "đội giá chóng mặt". Tuy nhiên, mức tăng chủ yếu rơi vào các dòng xe sở hữu biển 5 số vì có thể thực hiện định danh được.

"Biển 5 số đẹp nếu được định danh sẽ giúp tăng giá trị chiếc xe gấp nhiều lần. Còn biển 4 số thì không định danh được. Ở cửa hàng tôi, biển số "tứ quý" giảm đến 100 triệu so với giá trước đây vẫn không có người mua. Khách đến cửa hàng hỏi giá xong thì đắn đo sợ không kịp sang tên đổi chủ thì xe đẹp cũng chỉ để ngắm chứ không chạy ra đường được. Một tháng trở lại đây, nhiều khách đến cửa hàng cũng chỉ để hỏi giá chứ không mua" – anh Tiến kể.

Trái với thái độ dè dặt của một số cửa hàng và người mua, ông T. ("tay" chuyên bán xe máy cũ biển số đẹp tại quận 3, TP HCM) cho biết: "Hiện nếu ai có xe kèm biển siêu phẩm 4 số, giá yêu thương thì "bao nhiêu anh cũng mua" (?!).

Theo ông T., "nhờ" thông tin định danh biển số được lan truyền mà nhiều khách hàng tìm đến ông bán lại xe với giá "rất yêu". Ông này dẫn chứng cùng chiếc xe máy SH Ý (2012, một đời chủ, biển 4 số) kèm biển 4 số đẹp nếu như cùng thời điểm này năm ngoài không có giá dưới 250 triệu đồng thì bây giờ chỉ khoảng 100 triệu đồng.

Trước đó, thượng tá Đoàn Văn Quới, Phó trưởng phòng CSGT Đường bộ - Đường sắt, Công an TP HCM cho biết biển 5 số hiện nay được mặc định là biển số định danh của chủ xe. Biển định danh không áp dụng với biển 3 hoặc 4 số nhưng trường hợp đã đăng ký vẫn được tiếp tục tham gia giao thông.

Từ 15-8, chỉ duy nhất 1 trường hợp được bán xe kèm biển số là xe gắn biển trúng đấu giá. Các trường hợp còn lại chủ xe không được bán xe kèm theo biển số. Tổ chức, cá nhân đã nhận chuyển quyền sở hữu xe kèm theo biển số xe trúng đấu giá không được tiếp tục chuyển quyền sở hữu xe kèm theo biển số xe trúng đấu giá cho tổ chức, cá nhân khác.

Mỗi người được sở hữu nhiều biển số định danh nhưng không được mua bán biển số, chỉ bán xe. Khi bán xe, chủ xe sẽ giữ lại biển số và được công an đưa vào kho giữ cho chủ xe trong vòng 5 năm kể từ ngày thu hồi đăng ký, biển số. Quá thời hạn trên, công an sẽ thu hồi đưa vào kho số để thực hiện đăng ký cho xe khác.

Anh N. - một người sưu tầm xe máy "biển số đẹp" khác chia sẻ với chúng tôi rằng không riêng ông T., hiện nay một số "tay" buôn vẫn chưa ngừng "săn"biển số đẹp. Theo người này, những "tay" buôn biển số đẹp vẫn còn nhiều cách... tồn tại. Trong đó, giới buôn biển số đẹp đang truyền tai nhau cách "lách" định danh biển số của Thông tư 24 bằng cách "uỷ quyền sử dụng phương tiện".

Cụ thể, người này cho biết vì từ 15-8, biển số đẹp không sang tên đổi chủ được nữa nên thay vì sang nhượng, những người "chơi" biển số đẹp sẽ đến văn phòng công chứng để "uỷ quyền sử dụng phương tiện cho khách hàng trong thời gian dài".

"Việc ủy quyền này luật không cấm nhưng đây thực tế chỉ là hợp đồng giả cách vì sau hợp đồng này, họ làm hợp đồng bằng giấy tay để xác nhận quyền sở hữu và giao nhận tiền như mua bán thông thường. Việc ủy quyền này luật không cấm nhưng lại tồn tại rất nhiều rủi ro" - ông N. nói.

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, luật sư Trương Văn Tuấn (Văn phòng Luật sư Trạng Sài Gòn), nhận định Thông tư 24 của Bộ Công an về việc biển số 5 số theo mã định danh là quy định phù hợp thực tiễn cuộc sống, các quốc gia khác trên thế giới cũng đã áp dụng quy định này.

Tuy nhiên hiện nay trên thực tế có tình trạng để tránh phải thực hiện theo Thông tư 24 của Bộ Công an, người mua và người bán tránh né việc phải ký hợp đồng mua bán, chuyển nhượng sang tên và thay thế, giả cách bằng hợp đồng ủy quyền.

"Việc tránh né bằng hợp đồng ủy quyền này có thể dẫn đến nhiều rủi ro pháp lý. Thứ nhất, rủi ro về việc chấm dứt ủy quyền theo quy định pháp luật. Theo quy định của Bộ luật dân sự thì hợp đồng ủy quyền chấm dứt hiệu lực khi người ủy quyền hoặc người được ủy quyền chết. Khi sự kiện pháp lý này xảy ra, bên mua xe sẽ chịu rủi ro về việc những người thừa kế của bên bán không chấp nhận ký lại ủy quyền mới.

Thứ hai, bên mua mặc dù đã trả hết tiền mua bán xe, hai bên đã ký văn bản ủy quyền nhưng vẫn có thể phát sinh tranh chấp trong trường hợp bên bán khởi kiện tranh chấp yêu cầu hủy hợp đồng ủy quyền, lúc đó quyền lợi của người mua xe bằng ủy quyền sẽ bị ảnh hưởng.

Thứ ba, trường hợp bán xe bằng hình thức ủy quyền tồn tại rủi ro pháp lý như trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng cho bên thứ ba trong trường hợp xảy ra tai nạn giao thông, cháy nổ…" - luật sư Tuấn phân tích.