Sáng 19/2, tại thôn Muỗng Do, xã Điền Trung, huyện Bá Thước, tỉnh Thanh Hóa đã long trọng tổ chức Lễ hội Mường Khô năm 2024 và đón nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Lễ hội Mường Khô.

Theo sử sách, vào cuối thế kỷ XVIII, tại vùng đất Mường Khô (nay là xã Điền Trung), huyện Bá Thước, tỉnh Thanh Hóa đã xuất hiện một vị lang Mường ưu tú, đó là Quận công Khâm sai Chánh thống lãnh Thượng đạo trấn Thanh Hóa Hà Công Thái - ông là người có công lao lớn đối với vương triều Nguyễn. Ông không những đã giúp vua Gia Long gìn giữ vùng biên cương phía Tây Thanh Hóa, mà còn giúp vua trong cuộc trường trinh tiến quân ra Bắc Hà giành lấy Thăng Long, thống nhất đất nước; công lao và tên tuổi của ông đối với triều Nguyễn được sử sách lưu danh mãi muôn đời sau.

Thừa ủy quyền của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Đầu Thanh Tùng trao Quyết định công nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Lễ hội Mường Khô cho lãnh đạo huyện Bá Thước.

Để ghi nhớ công lao vị Quận Công đất Mường Khô, người anh hùng của dân tộc và các anh hùng, sỹ phu đất Mường Khô đã có công với nước, cuối thế kỷ XIX, nhân dân và dòng họ Hà Công đã lập đền thờ ông (hay còn gọi là chùa Mèo), tại thôn Muỗng Do, xã Điền Trung.

Từ đó đến nay, nơi đây đã trở thành chốn tâm linh của đất Mường Khô nói riêng, huyện Bá Thước nói chung và Lễ hội Mường Khô bắt đầu xuất hiện từ đây.

Hàng năm, vào ngày 10 tháng Giêng, các xã thuộc xứ Mường Khô và huyện Bá Thước lại hân hoan tổ chức Lễ hội Mường Khô. Đây là một trong những lễ hội đặc sắc, ẩn chứa nhiều nét văn hóa độc đáo và cổ kính, một sản phẩm văn hóa, du lịch tâm linh được tổ chức thường niên - điểm nhấn trong hành trình văn hóa tâm linh, nhớ về nguồn cội, mang thương hiệu riêng của xứ Mường Khô.

Phát biểu tại buổi lễ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Đầu Thanh Tùng nhấn mạnh: Sự kiện đón nhận và vinh danh Lễ hội Mường Khô là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia hôm nay, vừa là niềm vinh dự, tự hào, đồng thời cũng đặt ra yêu cầu cao về trách nhiệm của các cấp, các ngành của tỉnh và huyện Bá Thước trong việc bảo tồn, gìn giữ và phát huy giá trị di sản.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Đầu Thanh Tùng đề nghị, cấp ủy, chính quyền và nhân dân huyện Bá Thước tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các đơn vị có liên quan triển khai nghiêm túc, có hiệu quả việc bảo vệ và phát huy giá trị của di sản, đồng thời tiếp tục nghiên cứu làm sáng tỏ hơn nữa các giá trị của Lễ hội Mường Khô. Đặc biệt, cần xác định phải gìn giữ, bảo tồn và phát huy giá trị di sản bằng tâm huyết, tấm lòng, niềm tự hào, nội lực, để các giá trị lịch sử - văn hóa của Lễ hội Mường Khô được gìn giữ, phát triển và lan tỏa mạnh mẽ...