Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự lễ khai mạc. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã cùng các Nhà Lãnh đạo ASEAN bấm nút khai trương Kho vệ tinh ASEAN đặt tại Tỉnh Chai-nat, Thái Lan trong khuôn khổ hệ thống hậu cần ASEAN ứng phó với thảm họa thiên tai nhằm triển khai nhanh chóng các nhu yếu phẩm cứu trợ đến các vùng chịu thảm họa.

Phát biểu khai mạc Hội nghị cấp cao đầu tiên trong năm Chủ tịch ASEAN 2019 của Thái Lan, Thủ tướng nước chủ nhà, ông Prayut Chan-o-cha đã ôn lại lịch sử hình thành và phát triển của ASEAN.

Theo đó, Bangkok là nơi ký Tuyên bố khai sinh ASEAN, một Hiệp hội khiêm tốn với 5 thành viên ban đầu để dần phát triển thành một Cộng đồng 10 nước thành viên sống trong hòa bình, ổn định, hợp tác với người dân ở vị trí trung tâm. Trong suốt quá trình phát triển, ASEAN đã chứng tỏ là một nhân tố quan trọng chủ yếu giúp các nước thành viên phục hồi nhanh chóng, vượt qua nhiều thách thức như khủng hoảng tài chính, thiên tai, bão lũ... để đến hôm nay, ASEAN là khu vực hòa bình, không có xung đột, tôn trọng lẫn nhau, đồng thời một ASEAN vững mạnh và đoàn kết là nhân tố chủ đạo trong ổn định và phát triển ở khu vực.

Với chủ đề "Tăng cường quan hệ đối tác vì sự bền vững", ASEAN thể hiện ước mơ tiến tới một Cộng đồng bền vững trên cả 03 trụ cột, hướng tới người dân, lấy người dân làm trung tâm và không để ai bị bỏ lại phía sau; duy trì hòa bình, ổn định và hướng tới tương lai; tranh thủ các cơ hội do cách mạng công nghiệp 4.0 mang lại thúc đẩy kinh tế số, tăng trưởng xanh; tăng cường quan hệ với các đối tác nhằm phát triển bền vững và giành vị thế toàn cầu cao hơn cho ASEAN; thúc đẩy kết nối trong mọi lĩnh vực, tiến tới một ASEAN không rào cản (seamless ASEAN). Thông điệp chính gửi đi là mong ước xây dựng một ASEAN bền vững mọi mặt từ an ninh, kinh tế, an ninh con người... với khái niệm "vạn vật bền vững" (Sustainable of Things - SOT), coi đây như một ADN (gen) của ASEAN để tiếp tục truyền lại cho các thế hệ sau.

Trên cơ sở đó, Thái Lan bày tỏ sẽ tiếp tục kế thừa công việc của các nhiệm kỳ Chủ tịch trước, đồng thời thúc đẩy các sáng kiến cụ thể. Đó là an ninh hơn: ứng phó tốt hơn với các thách thức về an ninh mạng với việc thành lập Trung tâm an ninh mạng ASEAN - Nhật Bản; đấu tranh chống tội phạm xuyên quốc gia, tăng cường quản lý biên giới, bảo đảm an ninh trật tự, tạo điều kiện cho người dân đi lại; tăng cường quản lý và cứu trợ thiên tai với việc thành lập Kho vệ tinh tại Chai-nat giúp triển khai nhanh các cứu trợ thiên tai.

Với mục tiêu thịnh vượng hơn, Thủ tướng Thái Lan cho rằng, chủ nghĩa bảo hộ đang tăng lên đòi hỏi ASEAN phải tăng cường hơn nữa sức mạnh nội khối. Việc phấn đấu kết thúc đàm phán RCEP trong năm nay sẽ tạo ra một khối thương mại tự do lớn nhất thế giới, đây sẽ là vùng đệm giảm thiểu tác động tiêu cực cho ASEAN trong bối cảnh căng thẳng thương mại gia tăng giữa các đối tác thương mại chủ chốt. Các nội dung khác là thúc đẩy kinh tế số, ứng dụng thành tựu của cách mạng công nghiệp 4.0 hỗ trợ các doanh nghiệp vừa nhỏ và siêu nhỏ, nông nghiệp thông minh, chuỗi cung ứng, thu hẹp khoảng cách phát triển; kết nối tiểu vùng, kết nối các kết nối; ứng phó với cơ cấu dân số già hóa với việc thành lập Trung tâm tuổi già năng động ASEAN (ACAI).

Đồng thời, thúc đẩy giao lưu nhân dân, chọn năm 2019 là Năm Văn hóa ASEAN, hợp tác chống rác thải biển, xây dựng các thành phố hiện đại ASEAN thông qua Mạng lưới các thành phố thông minh ASEAN (ASCN)...

Trước thềm lễ khai mạc, nhiều hội nghị, cuộc họp đã được tổ chức như phiên toàn thể Hội nghị, diễn ra vào chiều qua, với sự tham dự của các nhà lãnh đạo ASEAN, để thảo luận định hướng và biện pháp hướng tới xây dựng một Cộng đồng bền vững vì 640 triệu người dân trong khu vực.

Cũng ngày hôm qua, đã diễn ra Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN, Hội nghị Hội đồng Cộng đồng Chính trị-An ninh ASEAN lần thứ 19 và Hội đồng điều phối ASEAN lần thứ 23 và các cuộc gặp giữa lãnh đạo cấp cao ASEAN với đại diện Hội đồng liên nghị viện ASEAN (ASEAN-AIPA), Hội đồng tư vấn kinh doanh ASEAN (ASEAN-BAC), đại diện thế hệ trẻ ASEAN (ASEAN Youth).

Ngày sau lễ khai mạc, các nhà lãnh đạo ASEAN dự phiên họp hẹp.