Công khai rao bán thuốc Vitamin A xách tay

Thuốc Vitamin A có vai trò quan trọng đối với sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ nhỏ. Bổ sung vitamin A liều cao là một trong những giải pháp hiệu quả giúp phòng chống các bệnh về mắt do thiếu vitamin A, cũng như tăng đề kháng, giúp trẻ phát triển tốt.

Hàng năm, ngành y tế tổ chức hai đợt uống vitamin A hàm lượng thấp (5.000IU) vào đầu tháng 6 và đầu tháng 12 cho trẻ dưới 6 tháng tuổi không được bú mẹ và trẻ dưới 5 tuổi có nguy cơ thiếu vitaminA (hàm lượng cao từ 100.000 – 200.000IU). Theo đó, Vitamin A được bổ sung, cấp phát miễn phí tại các trạm y tế xã/phường, trường học.

Hiện nay, Vitamin A hàm lượng cao không được bán ở các hiệu thuốc (chỉ có Vitamin A liều thấp). Song, lợi dụng sự khan hiếm Vitamin A trong hệ thống y tế công, mặt hàng thuốc này đang được rao bán công khai trên mạng xã hội với nhiều mức giá.

Ghi nhận của phóng viên Vuasanca cho thấy, chỉ cần gõ cụm từ “Vitamin A liều cao”, “Vitamin A xách tay” trên công cụ tìm kiếm của Facebook, chỉ cần vài giây sau đó, đã cho ra rất nhiều kết quả về thông tin rao bán Vitamin A liều cao với các cụm từ “Vitamin A xách air”, “Vitamin A miễn thuế”, “Vitamin A nhập khẩu”… cùng những lời cam kết “hàng chuẩn”.

Đơn cử như nickname BabyMart Ninh Bình, V.D, H.B… đang rao bán Vitamin A liều cao với giá từ 8.000 - 20.000 đồng/viên, cùng những lời khẳng định: “Vitamin A liều cao giúp cho đôi mắt khỏe, giữ cho đôi mắt sáng, không bị quáng gà, khô mắt…”.

Nickname H.B (Hải Dương) đang rao bán công khai Vitamin A mang nhãn “Vitamin A Apavk 200,000 IU”.

Theo thông tin từ nickname H.B, Vitamin A Apavk được “xách air” (xách tay bằng đường hàng không - PV) từ Ấn Độ và hiện đang phân phối cho nhiều nhà thuốc lớn nhỏ trên địa bàn phía Bắc.

Theo thông tin quảng cáo trên mạng xã hội, nhãn mác của “Vitamin A 200.000 IU – Soft Gelatin Capsules” và “Vitamin A Apavk 200,000 IU” đều được in biểu tượng chứng nhận “GMO FREE” (thực phẩm biến đổi gen); “WHO GMP” (được chứng nhận GMP bởi WHO); “ISO”…2 sản phẩm này cũng thể hiện đơn vị sản xuất là Viviora Lifesciences (đường Gaikwad Nagar Punawale, Pimpri Chinchwad Maharastra, Ấn Độ.

Đáng chú ý, các sản phẩm được rao bán này đều không thể hiện nhãn phụ bằng tiếng Việt, không được cấp Số đăng ký lưu hành đối với thuốc.

Có thể thấy rõ, lợi dụng bối cảnh khan hiếm Vitamin A trong hệ thống y tế công, nhiều người đã và đang bất chấp tính mạng, sức khỏe trẻ nhỏ để rao bán Vitamin A không rõ nguồn gốc xuất xứ, không có chứng nhận y tế và thủ tục nhập khẩu, không được Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) cấp số Đăng ký lưu hành đối với thuốc.

Cần cẩn trọng khi tự ý mua thuốc Vitamin A

Theo Cục quản lý Dược (Bộ Y tế), trước đây, Vitamin A liều cao (hàm lượng 100.000 IU và 200.000 IU) dùng để bổ sung cho trẻ từ 6 - 60 tháng tuổi được các tổ chức nước ngoài viện trợ, nhập khẩu vào Việt Nam và phân bổ cho các tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương theo nhu cầu.

Từ năm 2023, các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương phải chủ động xây dựng kế hoạch mua sắm Vitamin A từ nguồn kinh phí của địa phương hoặc từ nguồn của các chương trình mục tiêu quốc gia đã được phân bổ cho địa phương và trẻ sẽ được uống vitamin A tại các trạm y tế phường, xã hoặc trường học.

Cục quản lý Dược cho biết, hiện nay, chỉ có 3 thuốc Vitamin A (hàm lượng 5.000 IU) có Giấy đăng ký lưu hành còn hiệu lực tại Việt Nam. Do đó, để đảm bảo nguồn cung ứng thuốc Vitamin A nói chung và Vitamin A liều cao nói riêng, tại Công văn số 4724/QLD-KD ngày 11/5/2023 gửi các cơ sở sản xuất thuốc, cơ sở nhập khẩu thuốc, Cục quản lý Dược đã đề nghị các cơ sở tăng cường nghiên cứu, sản xuất, tìm nguồn cung ứng và nhập khẩu thuốc Vitamin A để cung ứng cho chương trình y tế.

Liên quan đến vấn đề này, bác sĩ Nguyễn Trọng Hưng - Viện Dinh dưỡng quốc gia cho biết, Vitamin A có vai trò rất tốt cho sức khoẻ. Tuy nhiên, nếu dùng không hợp lý hoặc liều cao kéo dài không đúng theo yêu cầu khuyến nghị sẽ để lại nhiều hệ luỵ thừa Vitamin A.

“Chưa nói các đối tượng được uống bổ sung Vitamin A định kỳ theo các chương trình của Chính phủ hay thói quen người dân tự dùng thực phẩm chức năng trong đó có Vitamin A, các chế độ ăn mà bản thân nhiều người dùng có chứa hàm lượng Vitamin A nhiều có thể gây ra vàng da do thừa Vitamin A. Người dùng nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để tránh các hệ luỵ không mong muốn”, bác sĩ Hưng cảnh báo.

Theo bác sĩ Hưng, ngay cả việc sử dụng Vitamin A có xuất xứ đầy đủ, nguồn gốc rõ ràng được Bộ Y tế phê duyệt cũng đã để lại những hệ luỵ nếu lạm dụng chứ chưa nói đến việc Vitamin A bán tràn lan trên mạng trên mạng xã hội.

Chuyên gia y tế cho rằng, việc mua bán Vitamin A liều cao tràn lan, không rõ nguồn gốc và hạn sử dụng có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Điển hình là tình trạng ngộ độc cấp tính hoặc ngộ độc mạn tính do uống quá nhiều Vitamin A liều cao.

Ngoài ra, bác sĩ Hưng cho rằng, mọi người nếu cần bổ sung Vitamin A nên sử dụng đa dạng, phối hợp nhiều loại thực phẩm khác nhau. Thực phẩm chứa nhiều Vitamin A như gan động vật, lòng đỏ trứng, bơ, sữa… dễ hấp thu. Thực phẩm chứa nhiều caroten có nguồn gốc từ thực vật như rau muống, rau ngót… Bữa ăn bổ sung của trẻ cần có các thực phẩm giàu vi chất dinh dưỡng, thêm mỡ hoặc dầu để tăng cường hấp thu Vitamin A và Vitamin D.