Đó là một số thông tin được đưa ra tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ ngân hàng năm 2024 được Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tổ chức sáng 8/1/2024 tại Hà Nội, với sự tham dự của Thủ tướng Phạm Minh Chính, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cùng đại diện nhiều bộ, ngành.

Nhiều thách thức trong điều hành chính sách tiền tệ

Năm 2023 là một năm có nhiều khó khăn trong điều hành chính sách tiền tệ. Chia sẻ bên lề cuộc họp báo công bố kết quả hoạt động của ngành ngân hàng vào cuối tuần trước, một Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước đã bày tỏ: Chưa năm nào khó khăn và dị biệt như năm nay với dồn dập nhiều tác động thế giới và trong nước ập đến, dư âm khó khăn của năm cũ chuyển qua.

Thông tin thêm về điều hành chính sách tiền tệ năm 2023, trong phát biểu khai mạc Hội nghị, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết: Lạm phát thế giới đã giảm song còn ở mức cao khiến nhiều ngân hàng trung ương trên thế giới tiếp tục thắt chặt chính sách tiền tệ, đồng Đô la Mỹ, giá dầu, giá vàng diễn biến phức tạp, sự đổ vỡ của một số ngân hàng ở Mỹ và châu Âu… là những yếu tố tác động tới kinh tế, tiền tệ của các nước, trong đó có Việt Nam.

Ở trong nước, thị trường bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp mặc dù có sự cải thiện nhờ điều hành quyết liệt của Chính phủ nhưng vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc nên vẫn tạo áp lực đối với nhu cầu vốn từ hệ thống ngân hàng. Dư âm của sự cố rút tiền hàng loạt tại SCB vào cuối năm 2022 tác động lớn tới thanh khoản, tâm lý thị trường, khiến các tổ chức tín dụng thận trọng hơn trong việc quản trị và cân đối nguồn vốn tín dụng.

"Tất cả những yếu tố nêu trên tạo thách thức vô cùng lớn đối với việc điều hành của Chính phủ, nhất là khi Việt Nam là nền kinh tế có độ mở cửa cao, tăng trưởng kinh tế nhiều năm dựa vào xuất khẩu và thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài, vốn đầu tư của nền kinh tế phụ thuộc chủ yếu vào tín dụng ngân hàng", Thống đốc nhấn mạnh.

Tuy nhiên, dưới sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, công tác điều hành chính sách tiền tệ đã được Ngân hàng Nhà nước đồng bộ các giải pháp, bắt nhịp nhanh tín hiệu thị trường để có những điều chỉnh phù hợp, kịp thời. Chính sách tiền tệ năm 2023 đã góp phần ổn định được kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát khoảng 3,2 - 3,4%. Hỗ trợ thanh khoản cho các tổ chức tín dụng, giữ ổn định được thị trường tiền tệ, ngoại hối và Ngân hàng Nhà nước đã mua được ngoại tệ để tăng dự trữ ngoại hối nhà nước.

Ngân hàng Nhà nước đã liên tục 4 lần điều chỉnh giảm các mức lãi suất điều hành, với mức giảm 0,5 - 2,0%/năm trong bối cảnh lãi suất thế giới tiếp tục tăng và neo ở mức cao, tạo điều kiện để giảm mặt bằng lãi suất cho vay của thị trường. Đồng thời, nhiều giải pháp, chính sách, chương trình tín dụng đã được Ngân hàng Nhà nước triển khai đồng bộ, quyết liệt, tập trung mọi nguồn lực để đảm bảo cung ứng đủ vốn cho nền kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế khoảng 5% (thấp hơn mục tiêu đề ra nhưng là mức tăng cao trên thế giới), hỗ trợ doanh nghiệp, người dân vượt qua khó khăn, phục hồi sản xuất kinh doanh.

Trong đó, đặc biệt là tập trung hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về cho vay, đơn giản hóa thủ tục, giảm bớt hồ sơ vay, đẩy mạnh kết nối ngân hàng - doanh nghiệp trên toàn quốc; gia tăng các chương trình, sản phẩm tín dụng đặc thù, ưu đãi,... tạo điều kiện thuận lợi hơn để người dân, doanh nghiệp tiếp cận tín dụng ngân hàng. Nhiều chương trình tín dụng được triển khai nhằm thực hiện tốt chính sách xã hội, góp phần thực hiện thành công 3 chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Tính đến 31/12/2023, tín dụng tăng 13,71% thấp hơn không đáng kể so với mức 14,18% của năm 2022.

Huy động và cung ứng vốn cho nền kinh tế tiếp tục tăng là một điểm sáng của ngành ngân hàng. Số dư huy động vốn đến cuối năm 2023 khoảng 13,7 triệu tỷ đồng, tăng khoảng 14,4% so với cuối năm 2022; số dư tín dụng khoảng 13,5 triệu tỷ đồng, tăng khoảng 13,5%, chiếm khoảng 95% huy động vốn. Đến cuối tháng 11 có 175.581 lượt khách hàng được cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ với tổng giá trị nợ gốc và lãi là 171.083 tỷ đồng.

Đồng thời, đề án “Cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025” được tích cực triển khai. "Việc định giá các Ngân hàng chuyển giao bắt buộc dù chưa có tiền lệ nhưng đến nay về cơ bản đã hoàn thành, tạo cơ sở cho việc hoàn tất phương án chuyển giao chi tiết trong thời gian tới", Thống đốc Nguyễn Thị Hồng khẳng định.

Hướng tín dụng lĩnh vực ưu tiên và các động lực tăng trưởng

Nhận định triển vọng kinh tế toàn cầu và thị trường quốc tế năm 2024 tiếp tục diễn biến phức tạp. Trong nước, nền kinh tế dự kiến vẫn đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước cho biết: Ngành Ngân hàng sẽ tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ, tín dụng, tỷ giá, ngoại hối để đảm bảo hài hoà mục tiêu kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô và tiếp tục thực hiện có hiệu quả các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội do Đảng, Quốc hội và Chính phủ chỉ đạo.

Đồng thời, tập trung vào các vấn đề: tái cơ cấu và xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng; Chuyển đổi số và phát triển dịch vụ ngân hàng, triển khai Đề án 06 về phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư phục vụ chuyển đổi số Quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn năm 2030... Cụ thể: Theo dõi sát diễn biến, tình hình kinh tế thế giới, trong nước để điều hành chủ động, linh hoạt, đồng bộ các công cụ chính sách tiền tệ, phối hợp hài hòa, chặt chẽ với các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm hỗ trợ tăng trưởng kinh tế gắn với kiểm soát lạm phát, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, thị trường tiền tệ, ngoại hối và hệ thống ngân hàng. Điều hành lãi suất phù hợp với diễn biến thị trường, kinh tế vĩ mô, lạm phát và mục tiêu chính sách tiền tệ; khuyến khích các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí, đơn giản hóa thủ tục cấp tín dụng, tăng cường ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số vào quy trình cấp tín dụng, phấn đấu giảm mặt bằng lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ nền kinh tế. Điều hành tỷ giá linh hoạt nhằm ổn định thị trường ngoại tệ, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô.

Định hướng tăng trưởng tín dụng năm 2024 khoảng 15%, có điều chỉnh phù hợp với diễn biến, tình hình thực tế. Tiếp tục chỉ đạo các tổ chức tín dụng hướng tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên và các động lực tăng trưởng (đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu) theo chủ trương của Chính phủ; kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro. Tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng, tháo gỡ và thúc đẩy mở rộng tín dụng tiêu dùng đi đôi với an toàn, lành mạnh, góp phần hạn chế “tín dụng đen”.

Đồng thời, tiếp tục triển khai quyết liệu, hiệu quả Đề án cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021 - 2025; tập trung thực hiện có hiệu quả phương án xử lý các tổ chức tín dụng yếu kém. Chỉ đạo các tổ chức tín dụng đẩy mạnh công tác xử lý, thu hồi nợ xấu; phấn đấu năm 2024 tỷ lệ nợ xấu nội bảng (không bao gồm các ngân hàng thương mại yếu kém) dưới 3%.