Vẫn cách viết ngắn gọn, rành mạch, xúc tích, ngôn ngữ giản dị, mở đầu Lời kêu gọi Thi đua ái quốc, Người đặt câu hỏi: “Mục đích thi đua ái quốc là gì?”. Ngay sau đó, Người trả lời: “Diệt giặc đói khổ, diệt giặc dốt nát, diệt giặc ngoại xâm”. Đây cũng chính là nội dung Sắc lệnh số 01 Hồ Chủ tịch ký năm 1946 với tư cách Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa.

Như vậy chỉ với vẻn vẹn 12 từ, Hồ Chủ tịch đã nêu lên nhiệm vụ của toàn đảng, toàn dân cũng như mục đích của phong trào, đồng thời còn chỉ rất rõ thứ tự ưu tiên, đó là diệt giặc đói trước (để cứu mạng sống của dân), diệt giặc dốt (không có tri thức thì không thể chống được ngoại xâm) và mục đích sau đó là diệt giặc ngoại xâm.

Về tinh thần, Hồ Chủ tịch nêu cụ thể, dựa vào “Lực lượng của dân, tinh thần của dân” để đem lại “Hạnh phúc cho dân”.

Chỉ với 8 từ cho phương pháp, 4 từ cho mục đích đã đủ thấy Hồ Chủ tịch tin vào lực lượng của dân, hiểu tinh thần yêu nước của nhân dân và yêu thương đồng bào như thế nào.

Về đối tượng và yêu cầu, Người viết: “Vì vậy bổn phận của người dân Việt Nam, bất kỳ sĩ, nông, công, thương, binh; bất kỳ làm việc gì, đều cần phải thi đua. Làm cho mau/Làm cho tốt/Làm cho nhiều”.

Trong phần đối tượng của phong trào, Người chỉ rõ: “Bất kỳ sĩ, nông, công, thương, binh; bất kỳ làm việc gì, đều cần phải thi đua”. Điều này cho thấy, ngoài nghệ thuật kêu gọi sự hưởng ứng của đồng bào, Lời kêu gọi còn ẩn chứa tinh thần đoàn kết mọi tầng lớp xã hội để cùng tham gia với tinh thần khẩn trương và hiệu quả.

Về phương thức hành động, Người viết: “Mỗi người dân Việt Nam, bất kỳ già, trẻ, trai, gái; bất kỳ giàu, nghèo, lớn, nhỏ, đều cần phải trở nên một chiến sĩ đấu tranh trên mọi mặt trận: quân sự, kinh tế, chính trị, văn hóa. Thực hiện khẩu hiệu: Toàn dân kháng chiến, toàn diện kháng chiến, trong cuộc thi đua ái quốc. Chúng ta: Vừa kháng chiến, vừa kiến quốc”.

Tất cả những việc làm trên để đạt mục đích cuối cùng là: “Toàn dân đủ ăn đủ mặc. Toàn dân sẽ biết đọc biết viết. Toàn bộ đội sẽ đầy đủ lương thực, khí giới, để giết giặc ngoại xâm”. Tiến tới: “Toàn quốc sẽ thống nhất độc lập hoàn toàn. Thế là chúng ta thực hiện: Dân tộc độc lập. Dân quyền tự do. Dân sinh hạnh phúc”…

Từ khi có Lời kêu gọi Thi đua ái quốc đến nay, Đảng và Nhà nước ta tiến hành 9 kỳ Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc.

Nhân dân cả nước đang ra sức thực hiện các phong trào Thi đua yêu nước: “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới”; “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”; “Toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc”; cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”...

70 năm đã trôi qua kể từ ngày Hồ Chủ tịch viết Lời kêu gọi thi đua ái quốc (1948) và 49 năm (1969) ngày Người mãi mãi đi xa, nhưng vẫn còn đó lời kêu gọi của lòng yêu nước và tinh thần Thi đua ái quốc; vẫn còn đó văn phong ngắn gọn, ngôn ngữ giản dị, xúc tích của bậc thầy báo chí Cách mạng Việt Nam…