- Đây là chuyến thăm đầu tiên của một vị toàn quyền Canada đến Việt Nam từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao năm 1973.

Trong 3 ngày lưu lại Việt Nam, Toàn quyền Canada dự kiến sẽ hội đàm với Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, nhằm trao đổi về tình hình mỗi nước và phương hướng tăng cường quan hệ song phương, đặc biệt về chính trị, kinh tế, thương mại, đầu tư, giáo dục, lao động và văn hóa.

Ngài Toàn quyền Canada dự kiến có buổi nói chuyện với sinh viên đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn nhân dịp tới dự hội thảo khoa học về "Đa dạng văn hóa". Ông Johnston còn gặp gỡ và trao đổi với các tình nguyện viên Canada, thăm một số dự án do Canada tài trợ và gặp gỡ lãnh đạo một số tỉnh thành.

Hiện Việt Nam và Canada đang duy trì quan hệ đối tác phát triển lâu dài. Chuyến đi của ông Johnston cũng nằm trong định hướng của Canada về việc đa dạng hóa các quan hệ ở Đông Á và Đông Nam Á. Ngoài Việt Nam, Toàn quyền Canada còn tới thăm Singapore và Malaysia.

Toàn quyền Johnston, 70 tuổi, nhậm chức ngày 1/10/2010 theo sự đề cử của Thủ tướng Stephen Harper và được Nữ hoàng Anh Elizabeth II chấp thuận. Ông là vị toàn quyền thứ 28 trong lịch sử Liên bang Canada. Tại Canada, Toàn quyền Johnston là người đại diện cho nữ hoàng Anh và trên thực tế được xem là quốc trưởng của Canada. Ông từng theo học các trường đại học Havard (Mỹ), Cambridge (Anh), Queen's (Canada) và từng là giáo sư giảng dạy tại các học viện hàng đầu của Canada, cũng như nắm giữ vai trò quản lý tại một số đại học của nước này.

Việt Nam và Canada tuy cách xa nhau về mặt địa lý, nhưng lại sớm gắn bó qua việc quốc gia Bắc Mỹ đã tham gia vào Ủy ban Giám sát quốc tế sau Hội nghị Geneve 1954 và Hội nghị Paris 1973.

Hai nước chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao vào ngày 21/8/1973. Việt Nam lập đại sứ quán tại Ottawa từ tháng 9/1976, trong khi Canada mở đại sứ quán ở Hà Nội vào tháng 7/1991. Quan hệ chính trị của hai nước đang trên đà phát triển tốt, với những mối hợp tác tích cực trên nhiều diễn dàn chính trị kinh tế quốc tế như Liên Hợp Quốc, ASEAN, WTO, Cộng đồng Pháp ngữ, ARF, APEC và G20. Hai nước cũng đã có nhiều đoàn cấp cao thăm viếng lẫn nhau trong những năm qua.

Quan hệ kinh tế và thương mại giữa Việt Nam và Canada trong thập kỷ qua phát triển theo chiều hướng gia tăng, từ 121 triệu USD năm 1998 lên thành 1,4 tỷ USD năm 2010, trong đó Việt Nam luôn xuất siêu. Kim ngạch thương mại hai chiều Việt Nam - Canada trong 9 tháng đầu năm 2011 đạt 960,5 triệu USD, tăng 18% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, con số này vẫn còn khiêm tốn so với kỳ vọng của cả hai nước. Việt Nam hiện xếp thứ 67 trong số 100 nước có quan hệ thương mại với Canada.

Trong lĩnh vực đầu tư, Canada đang hỗ trợ ngày một nhiều hơn cho Việt Nam trong suốt những năm qua. Tính tới tháng 8 năm nay, đầu tư của Canada tại Việt Nam đã xếp ở vị trí thứ 13 với 4,63 tỷ USD.

Canada cũng là một trong những nước có viện trợ phát triển (ODA) cho Việt Nam. Trong khi cắt giảm viện trợ cho thế giới nói chung, quốc gia Bắc Mỹ vẫn tiếp tục duy trì ODA cho Việt Nam ở mức khoảng 18 triệu USD năm theo kênh song phương. Con số này còn lên tới 29 triệu USD nếu tính cả các kênh tổ chức phi chính phủ (NGO) và các tổ chức quốc tế.

Hiện có khoảng 250.000 người gốc Việt sinh sống tại Canada, tập trung ở các thành phố lớn và vùng kinh tế phát triển, nhiều nhất là tại Toronto với 70.000 người. Khoảng 3.000 học sinh, sinh viên Việt Nam cũng đang theo học tại Canada. Cộng đồng người Việt tại Canada được đánh giá là có tinh thần dân tộc, hướng về đất nước, chịu khó làm ăn để có cuộc sống ổn định tại Canada. Ngoài ra, ngày càng có nhiều người Việt kiều tại Canada về nước tham gia đầu tư, hợp tác làm ăn và đóng góp xây dựng đất nước.

Tại Canada, vị thế của người Việt trong xã hội ngày càng tăng, trong đó có nhiều nhà khoa học, giáo sư tiến sĩ nổi tiếng trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Trong cuộc bầu cử đầu năm 2011, hai ứng cử viên gốc Việt đã trúng cử thành nghị sĩ Canada là Hoàng Mai và Anne Anh-Thu Quách.

Canada là quốc gia phát triển, thành viên của G8 và G20. Đây là quốc gia rộng lớn, thứ nhì thế giới về diện tích, và là nền kinh tế đứng thứ 8 của thế giới. Thu nhập bình quân đầu người của Canada năm ngoái hơn 47.000 USD. Nước này đứng hàng đầu thế giới trong các ngành công nghệ cao, công nghệ sinh học, môi trường, phần mềm.

C.T