Chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn với tờ Bloomberg, Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb nhận định: “Hiện tại, Nga đang có mối quan hệ mật thiết với Trung Quốc. Một cuộc điện thoại từ Chủ tịch Tập Cận Bình sẽ giải quyết được cuộc khủng hoảng tại Ukraine. Nếu ông ấy nói: ‘Đã đến lúc bắt đầu đàm phán hòa bình’, Nga sẽ làm điều đó.”

Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb. (Nguồn ảnh: ylel.fi)

Bình luận của ông Stubb phản ánh sự thất vọng ngày càng lớn của các đồng minh Ukraine với Trung Quốc, khi nhiều nước phương Tây cho rằng quốc gia này đang ủng hộ nỗ lực chiến tranh của Nga. Họ cũng cáo buộc Bắc Kinh cung cấp cho Moscow công nghệ và linh kiện vũ khí, đồng thời giúp Moscow "qua mặt" các rào cản thuế quan của phương Tây.

Ngược lại, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình đã liên tục khẳng định Trung Quốc là một quốc gia trung lập trong các cuộc đàm phán về chiến sự Nga - Ukraine. Tuy vậy, quốc gia tỷ dân này cũng đã phản đối các lệnh cấm vận của phương Tây nhắm vào Nga, với quan điểm rằng Trung Quốc chỉ tôn trọng các biện pháp trừng phạt được Liên Hợp Quốc ủng hộ. Trước đây, Trung Quốc cũng đã cáo buộc Mỹ và các đồng minh thúc đẩy chiến tranh bằng cách cung cấp vũ khí cho Ukraine.

Vào ngày 16/5 vừa qua, Ông Tập đã tiếp đón Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Bắc Kinh, và kêu gọi tổ chức một hội nghị quốc tế, bao gồm cả Nga và Ukraine để giải quyết vấn đề liên quan đến nền hòa bình giữa hai quốc gia này. Phát biểu trong tuyên bố chung tại buổi gặp mặt, Chủ tịch Tập Cận Bình nói: “Trung Quốc sẵn sàng tiếp tục đóng vai trò tích cực về vấn đề này.”

Cả hai vị nguyên thủ dự kiến ​​sẽ tiếp tục hội đàm ở Kazakhstan, nơi cả Trung Quốc và Nga tham gia cuộc họp cấp cao của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải trong tuần này.

Theo số liệu thống kê từ Bloomberg, Trung Quốc đã chiếm khoảng 28% tổng thương mại song phương với Nga vào năm ngoái, tăng từ mức 19% vào năm 2021. Ngược lại, tỷ trọng thương mại giữa Liên minh châu Âu (EU) và Nga giảm từ 36% xuống còn 17% trong giai đoạn 2021 - 2023.

Phần Lan kêu gọi châu Âu tăng cường công nghiệp quốc phòng

Cũng trong buổi phỏng vấn với Bloomberg, ông Stubb chia sẻ: “Việc thúc đẩy lệnh ngừng bắn vào lúc này là điều không thể, cần phải có một cuộc đàm phán hòa bình thực sự. Chúng ta càng giúp đỡ Ukraine nhiều hơn thì chúng ta sẽ càng kết thúc chiến tranh nhanh hơn.”

Ông Stubb cũng đã kêu gọi châu Âu tăng cường hỗ trợ cho Ukraine, đồng thời cho rằng khối này cần tăng cường quân số để xây dựng khả năng phòng thủ. Theo Tổng thống, Ukraine đang cần cả sự hỗ trợ về tài chính và hỗ trợ về chính trị và châu Âu cần phải giúp đỡ Ukraine trở thành thành viên của cả EU và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).

Cũng trong buổi phỏng vấn, ông Stubb cho rằng châu Âu cần phải chuyển sang nền kinh tế thời chiến, và tăng cường các đơn đặt hàng về đạn dược và vũ khí, để ngành công nghiệp quốc phòng khối này có một tầm nhìn chiến lược dài hạn. Ngoài các nguồn tài trợ của các nước trong khối, Tổng thống Phần Lan còn kêu gọi Ngân hàng Đầu tư Châu Âu (nơi ông từng giữ chức vụ Phó chủ tịch) vượt ra khỏi “lằn ranh đỏ” và bắt đầu tài trợ cho ngành công nghiệp quân sự của EU.

Được biết, vị Nguyên thủ quốc gia mới của Phần Lan vừa mới tuyên thệ vào ngày 1/3 vừa qua. Trước đó, ông Stubb từng giữ chức Thủ tướng, Bộ trưởng Tài chính và Bộ trưởng Ngoại giao tại quốc gia Bắc Âu này.

Phần Lan cũng là quốc gia NATO có đường biên giới lớn nhất với Nga. Hiện nay, nước này đang có chung với Nga khoảng 1.300 km đường biên giới, tương đương với 1 nửa tổng chiều dài biên giới của các nước trong khối NATO với Nga. Tổng thống Phần Lan cũng cho biết, quốc gia của ông có thể triển khai 280.000 binh sĩ trong thời chiến và sở hữu một trong những lực lượng pháo binh mạnh nhất ở châu Âu.

Nhấn mạnh về tầm quan trọng của Phần Lan đối với NATO, ông Stubb nói: “Phần Lan hiện nay là một trong những quốc gia quan trọng nhất ở châu Âu về mặt địa chính trị và địa chiến lược vì đường biên giới của chúng tôi với Nga. Rất nhiều người trông cậy vào chúng tôi.”

Bình luận của ông Stubb được đưa ra trong bối cảnh Hungary vừa giữ chức Chủ tịch luân phiên của Hội đồng EU. Vào ngày 2/7, Thủ tướng Hungary Viktor Orban cho biết ông đã yêu cầu Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tham gia đàm phán với Nga nhằm tìm kiếm một lệnh ngừng bắn nhanh chóng. Tổng thống Phần Lan đã phản đối quyết định này vì cho rằng Hungary đang quá “thân thiện” với Nga.