Tòa án nhân dân tỉnh Điện Biên vừa thụ lý hồ sơ vụ án “Vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất”, “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, xảy ra tại Dự án Nâng cấp, cải tại Cảng hàng không Điện Biên.

Các bị can trong vụ án này gồm: Nguyễn Thị Khương (SN 1965, nhân viên hợp đồng); Trần Thị Vân (SN 1978, cựu Giám đốc Trung tâm quản lý đất đai TP Điện Biên Phủ); Phạm Trung Kiên (SN 1984, Phó trưởng phòng Tài chính Kế hoạch UBND TP Điện Biên); Trần Xuân Mạnh (SN 1984) và Nguyễn Đình Hiệp (SN 1976, đều là cựu Phó trưởng phòng Tài nguyên và môi trường TP Điện Biên Phủ).

Tiếp đến là Bùi Thị Ánh (SN 1967) và Bùi Mạnh Cường (SN 1990, đều là nhân viên Phòng Tài nguyên và môi trường TP Điện Biên Phủ); Nguyễn Tuấn Anh (SN 1977, cựu Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân TP Điện Biên Phủ; Trần Thị Hoà (SN1985, viên chức Trung tâm quản lý đất đai TP Điện Biên Phủ).

Cảng hàng không Điện Biên

Trong đó, 2 bị can: Nguyễn Thị Khương và Trần Thị Vân cùng bị truy tố về 2 tội danh gồm: “Vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất”, và tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.

Các bị can: Phạm Trung Kiên; Trần Xuân Mạnh; Nguyễn Đình Hiệp; Bùi Thị Ánh; Bùi Mạnh Cường; Nguyễn Tuấn Anh cùng bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất” và bị can Trần Thị Hoà bị truy tố về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.

Theo cáo trạng, Ủy ban nhân dân tỉnh Điện Biên đã ra quyết định phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án Giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái định cư theo quy hoạch chi tiết Cảng hàng không Điện Biên giải đoạn đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 , để thực hiện Dự án Nâng cấp, cải tại Cảng hàng không Điện Biên.

Ủy ban nhân dân TP. Điện Biên Phủ giao nhiệm vụ cho Trung tâm Quản lý đất đai TP. Điện Biên Phủ chủ trì thực hiện công tác đo đạc, kiểm đếm, lập phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư và giải phóng mặt bằng.

Theo danh sách phân công, Nguyễn Thị Khương (người do Trung tâm thuê làm hợp đồng thời vụ từ 15/12/2020) được giao làm Trưởng nhóm VI thực hiện nhiệm vụ kê khai, kiểm đếm, lập phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư cho các đối tượng có đất bị thu hồi, trong đó có diện tích của Công ty Chế biên nông sản Điện Biên.

Ngày 7/4/2021, Ủy ban nhân dân TP. Điện Biên Phủ có thông báo về việc thu hồi hơn 232.000m2 đất của Công ty Chế biến nông sản Điện Biên.

Thời gian sau, phía Công ty Chế biến nông sản Điện Biên có văn bản đề nghị Ủy ban nhân dân TP. Điện Biên Phủ điều chỉnh diện tích thu hồi đất, cắm tuyến trên thực địa, kiểm đếm tài sản trên khu đất bị thu hồi, thông báo ngừng sản xuất để công ty chủ động triển khai kế hoạch trồng lúa, tránh phát sinh đền bù công trồng dở dang, công bố quyết định thu hồi đất và phương án giải phóng mặt bằng.

Trên cơ sở đề nghị của Công ty Chế biến nông sản Điện Biên, Ủy ban nhân dân TP. Điện Biên Phủ tổ chức họp do Nguyễn Tuấn Anh (khi đó là Phó chủ tịch Ủy ban nhân dân TP.Điện Biên Phủ) chủ trì để thống nhất về phương án bồi thường, hỗ trợ có liên quan.

Ngày 29/7/2021, Sở Tài nguyên – Môi trường tỉnh Điện Biên có báo cáo tổng hợp ý kiến tham gia xử lý về bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất đối với dự án trên, gửi Ủy ban nhân dân tỉnh xin ý kiến chỉ đạo giải quyết những khó khăn vướng mắc.

Mặc dù Ủy ban nhân dân tỉnh chưa có văn bản chỉ đạo, phản hồi về những nội dung đề xuất, nhưng Nguyễn Tuấn Anh đã trực tiếp chỉ đạo Trần Thị Vân lập phương án bồi thường, hỗ trợ.

Ngay sau đó, Trần Thị Vân đã chỉ đạo Khương lập, trình Vân ký Báo cáo, Tờ trình đề nghị thẩm định phương án theo 3 chế độ: bồi thường cây cối hoa màu, hỗ trợ ổn định đời sống sản xuất và hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp, tìm kiếm việc làm. Khi hồ sơ phương án chuyển đến Phòng Tài chính - Kế hoạch thẩm định, thì bị trả lại do chưa có văn bản hướng dẫn.

Theo cơ quan tố tụng, Căn cứ vào tài liệu do Công ty cung cấp, Nguyễn Thị Khương không thực hiện kiểm tra, xác minh đối tượng bị thu hồi đất có trực tiếp sản xuất nông nghiệp và có nguồn thu ổn định trên diện tích bị thu hồi hay không; không thực hiện niêm yết công khai, không tổ chức lấy ý kiến người bị thu hồi đất… song vẫn trình phương án dự toán kinh phí bồi thường, hỗ trợ cho Tuấn Anh phê duyệt.

Ngày 10/10/2021, Tuấn Anh chỉ đạo các phòng ban chuyên môn đẩy nhanh tiến độ lập, trình, thẩm định, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Điều này được Vân nhắn tin thông báo cho Khương và yêu cầu Khương chuyển phương án bồi thường chi phí đầu tư vào đất của 48 công nhân nhận khoán đất của Công ty Chế biến nông sản Điện Biên để ký trình thẩm định, nếu không thì Tuấn Anh dọa sẽ cắt hợp đồng.

Do bị thúc ép, Khương lấy tài liệu thu thập khi lập phương án đợt 31 (không thu thập thêm bất cứ tài liệu nào) chuyển qua cho Vân kiểm tra, ký duyệt. Bộ phận thẩm định cũng báo cáo việc này với Phó chủ tịch và được lãnh đạo chỉ đạo, nhất trí cho phép trình để ký duyệt.

Theo thông tin từ Viện kiểm sát, từ tháng 4/12/2021, các bị can Khương, Vân, Tuấn Anh đã có hành vi vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, gây thiệt hại cho nhà nước hơn 13 tỷ đồng. Còn các bị can Kiên, Mạnh, Hiệp, Ánh gây thiệt hại gần 7 tỷ đồng.

Ngoài ra, các bị can Khương, Vân, Hòa còn có hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, gây thiệt hại hơn 267 triệu đồng.

Viện kiểm sát xác định hành vi của các bị can là nguy hiểm cho xã hội, thuộc trường hợp rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng, gây thiệt hại nghiêm trọng đến tài sản Nhà nước.