“Về đích” các chỉ tiêu lớn

Năm 2020 – năm cuối cùng thực hiện mục tiêu 5 năm 2015 – 2020, cả nước phải đối diện với nhiều khó khăn khi đại dịch Covid-19 bùng phát trên toàn cầu với tốc độ lây lan rất nhanh, diễn biến khó lường và mức độ nguy hiểm chưa từng có trong lịch sử đã tác động mạnh mẽ tới nền kinh tế nói chung và ngành Công Thương nói riêng.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đến dự và chỉ đạo hội nghị

Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh nhấn mạnh, năm 2020, có 3 khó khăn, thách thức lớn ảnh hưởng đến Kế hoạch phát triển kinh tế xã hội. Thứ nhất, dịch bệnh Covid-19 diễn biến hết sức phức tạp ngay từ những ngày đầu năm đã tác động rất sâu sắc tới nền kinh tế Việt Nam - là nền kinh tế có độ mở cao, hội nhập sâu rộng cùng nền kinh tế thế giới; đặc biệt là các tác động trực tiếp làm đứt gãy chuỗi cung ứng và thị trường xuất nhập khẩu của Việt Nam. Cho tới tận thời điểm này, dịch bệnh vẫn đang tiếp tục tạo nên những khó khăn vô cùng to lớn cho kinh tế - thương mại toàn cầu với những biến chủng mới của virus corona đã được phát hiện, đang tạo nên làn sóng thứ 3 của dịch Covid-19 ở nhiều quốc gia và khu vực trên thế giới.

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh phát biểu tại hội nghị

Thứ hai, năm 2020 ghi nhận nhiều diễn biến thiên tai cực đoan, xảy ra trên nhiều vùng miền của cả nước. Nắng nóng gay gắt kỷ lục trong các tháng đầu năm, sau đó bão và mưa lớn dồn dập vào các tháng cuối năm. Lũ quét, sạt lở đất xảy ra nghiêm trọng tại các tỉnh miền núi phía Bắc. Đặc biệt là đợt mưa lũ lớn lịch sử từ ngày 6 - 22/10 đã gây thiệt hại lớn tại khu vực Trung bộ, nhất là ở các tỉnh từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên Huế. Ngoài ra, hạn hán, xâm nhập mặn nghiêm trọng, sạt lở bờ sông, bờ biển, sụt lún đê biển cũng xảy ra trên diện rộng tại đồng bằng sông Cửu Long...

Thứ ba, tình hình kinh tế - chính trị trong khu vực và thế giới tiếp tục có những diễn biến hết sức phức tạp, nhanh và khó lường hơn trước; đặc biệt là cạnh tranh chiến lược giữa các nền kinh tế lớn, chủ nghĩa dân tộc, chủ nghĩa đơn phương và xu hướng bảo hộ, xung đột thương mại tiếp tục gia tăng đã tạo ra thách thức rất lớn đối với kinh tế Việt Nam trong năm 2020.

“Mặc dù đứng trước hoàn cảnh đặc biệt như vậy, song dưới sự chỉ đạo sáng suốt của Đảng và sự chỉ đạo điều hành quyết liệt, linh hoạt, chính xác, kịp thời của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, ngành Công Thương đã cùng cả nước nỗ lực vượt qua khó khăn, thử thách và đạt được kết quả toàn diện trong Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2020” - Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nhấn mạnh.

Theo đó, ngành Công Thương đã hoàn thành toàn diện các chỉ tiêu, mục tiêu được Quốc hội, Chính phủ giao trong Kế hoạch năm 2020, góp phần tích cực vào tăng trưởng kinh tế chung của cả nước ở mức 2,91%, các nền tảng vĩ mô được bảo đảm, chất lượng tăng trưởng được cải thiện, tái cơ cấu kinh tế đi vào chiều sâu. Trong đó, ngành Công Thương đã tiếp tục nỗ lực, kiên trì đổi mới, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, hướng về doanh nghiệp và người dân để hỗ trợ, tạo điều kiện thúc đẩy sản xuất kinh doanh và ổn định đời sống của người dân.

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết, kết thúc năm 2020, Việt Nam đã xuất khẩu được 281,5 tỷ USD, tăng 6,5% so với năm 2019 và là một trong những nền kinh tế có tốc độ xuất khẩu cao nhất trên thế giới trong bối cảnh đại dịch Covid-19; xuất siêu ở mức cao kỷ lục 19,1 tỷ USD, qua đó ghi nhận 5 năm liên tiếp thặng dư cán cân thương mại. Việt Nam vẫn duy trì được đà tăng trưởng ổn định trong hoạt động xuất nhập khẩu với việc tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm thứ hai liên tiếp đạt mức trên 500 tỷ USD. Về cơ bản, các mục tiêu đề ra trong Chiến lược xuất nhập khẩu hàng hóa thời kỳ 2011-2020, định hướng đến năm 2030 đều đạt được. Tăng trưởng xuất khẩu vượt mức kế hoạch đề ra.

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nêu rõ, năm 2019, khi kết quả xuất nhập khẩu đạt kết quả kỷ lục với mức trên 500 tỷ USD, kim ngạch xuất khẩu vượt 250 tỷ USD, xuất siêu ở mức cao, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu năm 2020, kim ngạch xuất khẩu phải đạt 300 tỷ USD. So với con số kim ngạch xuất khẩu năm 2019, chỉ tiêu này phải vượt thêm 50 tỷ USD, là con số rất lớn. Tuy nhiên năm nay, dù gặp khó khăn rất lớn do đại dịch Covid-19, kim ngạch xuất khẩu cả nước vẫn rất khả quan và đã đạt giá trị tuyệt đối 281 tỷ USD.

“Đây là con số nói lên nhiều điều, vì nếu không có con số đó, các ngành sản xuất và người nông dân sẽ gặp nhiều khó khăn về đầu ra cho hàng hóa, vai trò của doanh nghiệp Việt Nam trong chuỗi cung ứng không thể giữ vững. Do đó, kết quả xuất nhập khẩu này cho thấy chiến lược xuất nhập khẩu hàng hóa bền vững đang đi đúng hướng và đạt kết quả tích cực. Đây cũng là mục tiêu phải kiên định phát triển trong giai đoạn tới” - Bộ trưởng nói.

Đông đảo lãnh đạo các bộ ngành, đơn vị, doanh nghiệp và cán bộ công nhân viên ngành Công Thương tham gia hội nghị

Cùng với kết quả tích cực của xuất nhập khẩu, các ngành công nghiệp tiếp tục vươn lên, vượt qua khó khăn trong bối cảnh đứt gãy các chuỗi cung ứng. Giá trị tăng thêm toàn ngành công nghiệp năm 2020 tăng 3,36%, tăng cao hơn so tốc độ tăng trưởng chung của nền kinh tế. Trong đo, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo đạt mức cao 5,82%, tiếp tục là động lực quan trọng cho tăng trưởng của nền kinh tế.

Đáng chú ý, hoạt động hội nhập quốc tế không những được duy trì trong bối cảnh dịch Covid-19 lan rộng trên toàn cầu mà còn được thúc đẩy với nhiều phương thức mới và sáng kiến mới của Việt Nam được quốc tế và khu vực đồng thuận, đánh giá cao. Công tác đàm phán, ký kết và triển khai thực thi các Hiệp định thương mại tự do (FTAs) đạt được kết quả quan trọng, đặc biệt là các Hiệp định như CPTPP, EVFTA, RCEP, UKVFTA...

Năm 2020, Bộ Công Thương đã tham gia đóng góp tích cực trong việc đảm nhiệm thành công vai trò Chủ tịch ASEAN 2020 và Ủy viên Không Thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc năm nhiệm kỳ 2020 - 2021 trong bối cảnh dịch Covid-19.

Như vậy, trong cả giai đoạn 2016-2020, Việt Nam tiếp tục là một thành viên tích cực, có nhiều đóng góp quan trọng cho ASEAN trong việc thúc đẩy các hoạt động hợp tác kinh tế, xây dựng Cộng đồng Kinh tế ASEAN, đưa ASEAN trở thành khu vực năng động, phát triển và điểm đến đầu tư hấp dẫn. Bộ Công Thương đã chủ trì, phối hợp với các Bộ ngành liên quan triển khai đầy đủ các biện pháp, sáng kiến, ưu tiên phát triển Cộng đồng Kinh tế ASEAN, giải quyết các vấn đề còn tồn tại trong các lĩnh vực như thương mại hàng hóa (cắt giảm thuế nhập khẩu và các rào cản phi thuế quan, thuận lợi hóa thương mại), thương mại dịch vụ và đầu tư, giao thông vận tải, hợp tác tài chính, chính sách cạnh tranh, nông nghiệp, năng lượng, kết nối ASEAN…

Hoạt động xúc tiến thương mại được đổi mới mạnh mẽ, thích ứng kịp thời với những tác động của dịch Covid-19, đã hỗ trợ tích cực cho các địa phương và doanh nghiệp trong cả nước tiếp tục khai thác tốt thị trường, thúc đẩy tiêu thụ hàng hóa cho doanh nghiệp và người nông dân.

Bộ trưởng nêu bật, năm 2020, mặc dù chịu ảnh hưởng nặng nề do đại dịch Covid-19, nhưng công tác bảo đảm ổn định cung cầu, giá cả hàng hóa; kiểm soát, xử lý vi phạm, nâng cao trật tự thị trường đã được triển khai thực hiện quyết liệt, hiệu quả, đặc biệt trong các giai đoạn diễn biến phức tạp của dịch bệnh và thiên tai xảy ra ở nhiều địa phương trong cả nước. “Các chương trình kết nối cung cầu, kích thích tiêu dùng trong nước được tổ chức thực hiện liên tục và rộng khắp trên phạm vi toàn quốc, gắn với đó là các chương trình kích thích thương mại điện tử và kinh tế số, tạo động lực thúc đẩy thị trường trong nước phát triển sôi động, nâng cao tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng xã hội và đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế của cả nước” - Bộ trưởng khẳng định.

Cùng với đó, quá trình xây dựng, hoàn thiện thể chế và triển khai Chính phủ điện tử được Bộ Công Thương kiên trì thực hiện, thúc đẩy triển khai và đi vào chiều sâu. Tới nay, với 2 đợt cắt giảm điều kiện đầu tư kinh doanh trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Công Thương, đã có 880 điều kiện trong tổng số 1.216 điều kiện đầu tư kinh doanh được cắt giảm (chiếm 70% tổng số điều kiện đầu tư kinh doanh trong lĩnh vực Công Thương); toàn bộ 295 thủ tục hành chính cấp Trung ương thuộc phạm vi quản lý của Bộ Công Thương đã được triển khai trực tuyến ở mức độ 2 trở lên, trong đó có 220 dịch vụ công trực tuyến được thực hiện ở mức độ 3, 4 trực tiếp tại Cổng dịch vụ công của Bộ...

“Năm 2020 mặc dù trải qua nhiều khó khăn thử thách nhưng cả nước đã chung sức, đồng lòng, nỗ lực vượt qua, tạo nên những kết quả đặc biệt trong thành tựu phát triển kinh tế - xã hội chung của cả nước. Ngành Công Thương đã nỗ lực cố gắng hết mình, góp phần nhỏ bé, đóng góp vào thành công chung của cả nước” - Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nhấn mạnh.

Sáu mục tiêu cho năm 2021

Bước sang năm 2021, tình hình thế giới và khu vực được dự báo sẽ tiếp tục có những diễn biến phức tạp, nhanh và khó lường hơn trước; xu hướng bảo hộ mậu dịch, cạnh tranh chiến lược giữa các nền kinh tế lớn tiếp tục diễn ra gay gắt; đặc biệt là dịch Covid-19 sẽ tiếp tục diễn biến rất phức tạp... Bộ trưởng nhấn mạnh, những nhiệm vụ giải pháp cho năm 2021 của ngành Công Thương sẽ gắn chặt với một số nguyên tắc và yêu cầu căn bản.

Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải giới thiệu chương trình hội nghị

Một là, phải tập trung bám sát mục tiêu đề ra, bám sát diễn biến thị trường để có phản ứng, xử lý kịp thời; phối hợp chặt chẽ với các Bộ ngành, địa phương, lắng nghe doanh nghiệp, tìm mọi biện pháp tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp thúc đẩy sản xuất kinh doanh, bảo đảm thực hiện mục tiêu tăng trưởng đề ra. Tinh thần chung là cố gắng phấn đấu để thực hiện ở mức cao hơn các chỉ tiêu được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao cho ngành Công Thương trên tinh thần đổi mới sáng tạo và khát vọng phát triển.

Hai là, bám sát yêu cầu, nhiệm vụ đề ra trong Nghị quyết 01, Nghị quyết 02 của Chính phủ để tổ chức triển khai thực hiện quyết liệt, đồng bộ; thường xuyên kiểm tra, đánh giá để xử lý linh hoạt, kịp thời những khó khăn vướng mắc phát sinh. Tăng cường trao đổi trực tiếp để xử lý công việc, hạn chế giấy tờ, không để mất thời gian bằng xin ý kiến qua văn bản kéo dài nhiều lần...

Ba là, các đơn vị trong toàn ngành cần quán triệt, cụ thể hóa và tổ chức triển khai thực hiện khẩn trương, nghiêm túc các chủ trương, định hướng lớn của Đảng theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc khóa XIII sắp tới đây. Đặc biệt là xây dựng và triển khai thực hiện các cơ chế chính sách để thực hiện thực chất, có hiệu quả các đột phá chiến lược trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước những năm tới đây trên tinh thần quyết tâm cao hơn. Coi thể chế là nền tảng quan trọng nhất để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và đưa đất nước tiến lên.

Bốn là, lấy phát triển của doanh nghiệp làm mục tiêu và là trọng tâm cho hoạt động của ngành Công Thương. Các cơ chế, chính sách, chương trình hoạt động của các Cơ quan, Đơn vị trong ngành Công Thương, phải lấy hiệu quả và sự hài lòng của doanh nghiệp và người dân làm thước đo của quá trình đổi mới và tái cơ cấu.

Năm là, các đơn vị trong toàn ngành tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, đổi mới lề lối, phương thức làm việc, tăng cường phối hợp xử lý công việc gắn với đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng Chính phủ điện tử. Đặc biệt chú trọng khâu tổ chức thực hiện, tạo chuyển động mạnh mẽ trong toàn hệ thống. Thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện, hướng đến phát triển nền kinh tế số, xây dựng xã hội số, nhằm đáp ứng mục tiêu, yêu cầu xây dựng Chính phủ kiến tạo phát triển, liêm chính, quyết liệt hành động phục vụ người dân và doanh nghiệp.

Cuối cùng, lãnh đạo các đơn vị trong toàn ngành cần tập trung rà soát các mặt công tác để lo cho người dân đón Tết an toàn, đầy đủ. Đặc biệt là công tác quản lý thị trường, cung cầu, giá cả hàng hóa phục vụ Tết cho người dân. Tuyệt đối không được chủ quan, lơ là trong công tác phòng, chống dịch Covid-19, coi đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng trước tiên phải bảo đảm, vì sự an toàn và ổn định, phát triển của đất nước.