Năm 2023, hoạt động xúc tiến thương mại (XTTM) đã được lãnh đạo các cấp đánh giá cao, được cộng đồng doanh nghiệp hưởng ứng, ghi nhận vai trò về tính hiệu quả trong việc hỗ trợ khắc phục khó khăn, đẩy mạnh sản xuất, phát triển thị trường trong nước và xuất khẩu. Đây là chia sẻ của ông Vũ Bá Phú - Cục trưởng Cục XTTM với Vuasanca nhân dịp đón chào năm mới 2024.

Các hoạt động xúc tiến thương mại phát triển thị trường trong nước và xuất khẩu tiếp tục được đẩy mạnh. Ảnh Vinexad

Năm 2023 đã khép lại với nhiều hoạt động nổi bật của công tác xúc tiến thương mại, bao gồm cả xúc tiến xuất khẩu và xúc tiến mở rộng thị trường trong nước. Vậy, xin ông chia sẻ rõ hơn các hoạt động XTTM trong năm qua?

Ngay từ đầu năm 2023, Cục XTTM đã tập trung cao độ vào các hoạt động XTTM nhằm hỗ trợ tối đa cho các doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng tận dụng tốt nhất cơ hội để đẩy mạnh xuất khẩu và tiêu thụ hàng hóa. Theo đó, hoạt động XTTM năm 2023 mà nòng cốt là Chương trình cấp quốc gia về XTTM được triển khai với định hướng chính là đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, chú trọng khai thác các thị trường mới ở Trung Đông, châu Phi, Nam Mỹ... song song với các thị trường truyền thống; tăng cường tận dụng và khai thác cơ hội từ các thị trường có FTA; tăng cường các hoạt động XTTM liên kết vùng, miền nhằm mang tính bền vững, cân bằng hơn, đảm bảo thị trường ổn định, lâu dài cho hoạt động xuất khẩu.

Cụ thể, có thể kể đến các hoạt động XTTM tiêu biểu, hiệu quả như: Cục XTTM trực tiếp tổ chức và hỗ trợ các tổ chức XTTM tổ chức đoàn doanh nghiệp Việt Nam tham dự tại các hội chợ và triển lãm quốc tế lớn trong những lĩnh vực, ngành hàng xuất khẩu chủ lực. Hoạt động này giúp duy trì sự hiện diện của thương hiệu quốc gia, thương hiệu ngành hàng Việt Nam trên các thị trường xuất khẩu quan trọng quốc tế. Bên cạnh đó, việc tổ chức các diễn đàn kết nối doanh nghiệp trong khuôn khổ các đoàn công tác cấp cao của Quốc hội, Chính phủ; các đoàn giao dịch xúc tiến thương mại và đầu tư tại thị trường nước ngoài giúp nhiều doanh nghiệp có cơ hội khảo sát thực tế tình hình thị trường, kết nối các đối tác kinh doanh và đầu tư triển vọng.

Ngoài ra, Cục XTTM được Bộ trưởng Bộ Công Thương giao làm đầu mối, phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức Chương trình giao ban XTTM với hệ thống Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài định kỳ hàng tháng cũng là điểm nhấn trong hoạt động xúc tiến thương mại. Chương trình này đã giúp cập nhật kịp thời các yêu cầu xúc tiến xuất nhập khẩu của các địa phương, hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp. Cục XTTM cũng đã tham mưu cho Bộ Công Thương phối hợp với các địa phương tổ chức các chương trình kết nối nhà sản xuất với hệ thống phân phối, nhà xuất khẩu và các tổ chức XTTM trong nước và quốc tế quy mô quốc gia ở cả 3 miền: Bắc, Trung, Nam. Hoạt động xúc tiến đầu tư năm 2023 mà điểm nhấn là Korean Desk với sự phối hợp với KOTRA được triển khai tích cực với hàng chục hội nghị tư vấn - kết nối đầu tư với các địa phương, nhiều đoàn giao dịch kết nối các nhà đầu tư nước ngoài với các khu công nghiệp ở các địa phương được thực hiện, góp phần vào kết quả tích cực trong công tác thu hút đầu tư nước ngoài FDI.

Ông Vũ Bá Phú - Cục trưởng Cục XTTM

Chương trình Thương hiệu quốc gia Việt Nam với nhiều hoạt động phong phú, đa dạng ở trong nước quốc tế đã giúp quảng bá hiệu quả thương hiệu cho các sản phẩm và doanh nghiệp có sản phẩm đạt thương hiệu quốc gia trên thị trường trong nước và quốc tế. Ngoài ra, Cục XTTM đã ban hành kế hoạch thực hiện Đề án 1968 nhằm triển khai Đề án trên phạm vi cả nước, xây dựng và tham mưu cho Bộ trưởng Bộ Công Thương ban hành Bộ tiêu chí đánh giá mức độ chuyển đổi số trong XTTM, tổ chức nhiều khóa đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực XTTM trên nền tảng số cho các trung tâm XTTM, doanh nghiệp, hợp tác xã ở các địa phương với các nội dung đa dạng.

Trong chuỗi các hoạt động sôi nổi năm 2023, đâu là kết quả nổi bật và những thách thức mà Cục XTTM phải vượt qua để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, thưa ông?

Những điểm trong triển khai công tác XTTM năm 2023 có thể được kể đến như: Các hoạt động cung cấp thông tin thị trường, ngành hàng đã hỗ trợ một cách thiết thực, hiệu quả cho các địa phương, hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp. Bên cạnh đó, sự chủ động, tích cực triển khai các hoạt động XTTM, đặc biệt là các hội chợ thương mại quốc tế có tầm cỡ, uy tín đã góp phần nâng cao vị thế và tầm vóc của đất nước cũng như đã hỗ trợ kết nối các nhà cung ứng, doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam với các nhà nhập khẩu, doanh nghiệp lớn của nước ngoài.

Định hướng hoạt động xúc tiến xuất khẩu được chuyển đổi dần theo hướng xanh và bền vững, đáp ứng và thích nghi với xu hướng, yêu cầu mới của thị trường nhập khẩu, đặc biệt là xu hướng sản xuất xanh, tiêu dùng xanh, thương mại xanh trên thế giới; đặt ra nhiệm vụ chuyển đổi xúc tiến xuất khẩu xanh cho hệ thống cơ quan xúc tiến thương mại Việt Nam. Ngoài ra, Cục XTTM đã triển khai nhiều hoạt động mới liên quan đến xây dựng và phát triển thương hiệu như tuyên truyền quảng bá Chương trình Thương hiệu quốc gia Việt Nam và sản phẩm đạt Thương hiệu quốc gia Việt Nam, thương hiệu ngành hàng, sản phẩm mang chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận ở thị trường ngoài nước.

Bên cạnh những kết quả đạt được nêu trên, hoạt động của Cục XTTM trong năm 2023 vẫn còn một số khó khăn, thách thức như sau: Nguồn lực hạn chế, cơ chế hỗ trợ tài chính cho hoạt động XTTM chưa được điều chỉnh kịp thời, mô hình tổ chức về cơ quan XTTM ở các địa phương chưa thống nhất gây khó khăn cho việc thống nhất triển khai các hoạt động XTTM.

Nguồn kinh phí cấp cho Chương trình cấp quốc gia về XTTM, Chương trình Thương hiệu quốc gia còn khiêm tốn so với nhu cầu và đề xuất của các bộ, ngành nên chưa triển khai được các chương trình tầm cỡ. Nhận thức của một số hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp, hợp tác xã về vai trò, ý nghĩa và sự cần thiết của xúc tiến thương mại, xây dựng và phát triển thương hiệu trong hoạt động sản xuất, kinh doanh và đầu tư vẫn còn hạn chế mặc dù các hoạt động nâng cao nhận thức đã thực hiện trên nhiều kênh, nhiều phương thức khác nhau.

Nhằm góp phần hỗ trợ doanh nghiệp phát triển thị trường trong nước và đẩy mạnh xuất khẩu trong thời gian tới. Xin ông cho biết những nội dung cơ bản trong kế hoạch triển khai công tác của Cục XTTM trong năm 2024?

Trên cơ sở những kết quả đạt được trong năm 2023, năm 2024, Cục XTTM sẽ tập trung đẩy mạnh các hoạt động XTTM và xúc tiến xuất khẩu bám sát các định hướng lớn của Bộ trưởng Bộ Công Thương như sau:

Một là, tiếp tục đổi mới và đẩy mạnh triển khai đa dạng, linh hoạt các hình thức xúc tiến thương mại mở rộng thị trường xuất khẩu mới, tập trung khai thác, vận dụng và phát huy có hiệu quả, thực chất các hiệp định thương mại tự do. Trong đó, chuyển đổi số phải gắn với chuyển đổi xanh trong XTTM một cách tích cực nhằm thúc đẩy sản xuất và phát triển ngoại thương bền vững.

Hai là, tham mưu cho Bộ trưởng Bộ Công Thương và trực tiếp thực hiện các hoạt động XTTM quy mô lớn, tầm quốc gia và quốc tế, tương xứng với vị thế và hình ảnh quốc gia Việt Nam trên thị trường quốc tế, nhất là đối với những ngành, lĩnh vực XK có thế mạnh, trên các thị trường xuất khẩu chủ lực. Chú trọng triển khai các hoạt động XTTM, quảng bá thương hiệu quốc gia gắn với các hoạt động ngoại giao của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Lãnh đạo Bộ Công Thương ở trong nước và quốc tế.

Ba là, tiếp tục tranh thủ nguồn lực và sự hỗ trợ của các tổ chức, đối tác quốc tế nhằm đẩy mạnh triển khai các chương trình hỗ trợ kĩ thuật, nâng cao năng lực XTTM cho các địa phương và cộng đồng doanh nghiệp.

Xin cảm ơn ông!